Straatverpleegkundigen helpen daklozen: “Iedereen heeft recht op zorg”

Straatverpleegkundige Annick Vantroyen en coach Muriel Schoeters. © EFO
Edwin Fontaine
Edwin Fontaine Medewerker KW

Het project Straatverpleging Oostende zoekt dak- en thuislozen op, biedt hen medische zorg en ondersteunt hen naar herstel. “Dat is een manier om met hen in contact te komen en hen verder te helpen met psychische problemen of toe te leiden naar de geestelijke gezondheidszorg”, luidt het bij de straatverpleegkundigen Claudine Scheldeman en Annick Vantroyen en hun coach Muriel Schoeters.

Het project is uniek aan de kust en is een samenwerking tussen tussen Covias (geestelijke gezondheidsactor) en het Wit-Gele-Kruis West-Vlaanderen met ondersteuning van de Koning Boudewijnstichting, NOWE en stad Oostende.

“Ons doelpubliek zijn de dak- en thuislozen. Het is geweten dat zij psychisch meer kwetsbaar zijn en ook vaker psychische problemen hebben. Vanuit hun nood aan lichamelijke zorg proberen we toegang te krijgen tot hen”, vat Annick Vantroyen samen. Ze werkt al 12 jaar bij het psychiatrisch expertiseteam. Samen met Claudine Scheldeman is ze straatverpleegkundige. De dames zijn samen 19 uur per week op pad. Coach Muriel Schoeters: “Ze bezoeken de bestaande diensten zoals de Nachtopvang, het inloopcentrum Kwiedam van het CAW in de Sebastiaanstraat, bij Dokters van de Wereld of werken samen met de straathoekwerkers. Ze zijn uiteraard op straat, maar gaan niet actief op zoek naar daklozen. Ze komen wel op de plaatsen waar daklozen vaak aanwezig zijn en daar is heel wat werk.”

Verzorging

“Mensen die dak- of thuisloos zijn, zijn soms niet in orde met hun mutualiteit, hebben geen papieren of financiële middelen. Ze gaan minder snel naar een dokter of ziekenhuis. De toegang tot de zorgverlening is vaak niet evident. En toch worden ze geconfronteerd met verwondingen, kleine voetproblemen, nood aan medicatie, bloeddrukproblemen of lichamelijke klachten”, luidt het. Daar helpen de straatverpleegkundigen bij. “We geven hen die eerste klinische zorgen, maar gebruiken dat toch als hefboom om te zorgen voor een totaalzorg want velen van hen hebben ook psychische problemen. Het is eenvoudiger om een gesprek aan te knopen bij het nemen van de bloeddruk, dan meteen te spreken over psychische problemen. We stellen geen eisen, staan naast de mensen en werken laagdrempelig. We moeten hun vertrouwen winnen om ons regelmatig te zien. Vaak gaat het immers om mensen die geen positieve ervaringen hebben met welzijn en zorg. Vanuit die band kunnen we hen vaak toeleiden naar de hulpverlening zoals bijvoorbeeld een consultatie, therapie of opname”, zegt Annick.

Steeds meer bekend

Het project van Oostende loopt al 1,5 jaar. Muriel Schoeters: “Er gebeurde onlangs een telling van het aantal dak- en thuislozen en in Oostende gaat het over iets meer dan 500 mensen per jaar. Wij bereiken een 100-tal van hen. Soms is dat maar één keer, maar vaak zijn er ook meerdere contacten.” De straatverpleegkundigen raken steeds meer bekend. “Mensen kennen ons gezicht en weten waarvoor ze bij ons terecht kunnen. Dat is veel meer dan enkel die medische zorg. We zijn voor hen een van de centrale figuren om hun minimale netwerk samen te brengen en te kijken hoe we problemen kunnen aanpakken. Bij verschillende dak- en thuislozen maken we de evolutie mee tot ze uiteindelijk een dak boven het hoofd hebben. ”

Medische tas

De straatverpleegkundigen kregen van het AZ Oostende elk een uitgeruste medische tas waardoor ze nog beter hun job kunnen doen. Annick: “Voordien was het toch vooral behelpen met materiaal dat we links en rechts konden krijgen. We kregen ook hulp van het Wit-Gele Kruis West-Vlaanderen. In de nieuwe tas zit nu alles: van materiaal voor wondverzorging, verbanden, tot meters voor bloeddruk, temperatuur en glucose.” Er werd nog een derde koffer geschonken die permanent in de nachtopvang aanwezig is. Muriel: “Uiteraard spreken we ook daklozen als we op weg zijn tussen twee locaties. Maar dat komt niet zo vaak voor. De 19 uur op pad zijn goed gevuld en mochten we meer uren krijgen dan kunnen we nog intensiever daarop werken. Er zijn binnen Covias maar beperkte werkingsmiddelen voor het vullen van de koffers. We zouden ook graag een samenwerking opzetten met de apothekers voor gebruik van zaken die zij op overschot hebben of niet meer kunnen gebruiken”, luidt het.

De straatverpleegkundigen zouden graag ook hun uren uitbreiden: “Dit is geen geïsoleerd project en we maken vaak het verschil. De straatverpleegkundigen zijn ook lid van het psychiatrisch expertiseteam en hebben de know-how. Die is op dat vlak niet aanwezig in de afzonderlijke initiatieven zoals nachtopvang of inloopcentrum.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier