Stad Kortrijk zet het licht op groen voor een volledige restauratie van Preetjes Molen in Heule. De totale kost wordt geraamd op 163.000 euro, waarvan de stad maximaal 80.000 euro kan recupereren via een erfgoedpremie van het Vlaams Agentschap Onroerend Erfgoed. In 2025 wordt de molen hersteld, waarna hij weer zal kunnen draaien.
De voorbije jaren zijn er verschillende onderhoudswerken gebeurd, maar het vernieuwen van de wieken lukte niet omdat de molenbouwer dit niet onmiddellijk kon inplannen. De molenaars besloten de molen stil te zetten omdat ze de veiligheid niet langer konden garanderen. “Intussen werd ook duidelijk dat een restauratie van meerdere onderdelen van het molengebouw noodzakelijk is om de molen weer in een goede, veilige en draaivaardige toestand te brengen. Die restauratie komt er nu ook”, zegt Philippe De Coene, schepen van Onroerend Erfgoed. “De voorbije maanden is hard gewerkt aan een sterk restauratiedossier samen met molenaars, molenbouwers en het Agentschap Onroerend Erfgoed. Het stadsbestuur maakt ongeveer 160.000 euro vrij voor deze restauratiewerken. In 2025 wordt de molen hersteld, waarna hij weer zal kunnen draaien. De precieze timing zal afhangen van de drukke agenda van de schaarse molenbouwers.”
Restauratiewerken
In 2020 gaf de stad opdracht aan Monumentenwacht West-Vlaanderen om een inspectie van de molen uit te voeren. Het rapport noteerde een lijst van dringende en minder dringende werken. In 2021 werden werken aan de draaikop en de askop uitgevoerd. In 2022 werd de rieten dakbedekking vernieuwd. In 2024 zouden de wieken van de molen vernieuwd worden, maar er kon op korte termijn geen molenbouwer gevonden worden om deze werken uit te voeren. Begin 2024 besloten de molenaars niet langer te draaien uit veiligheidsoverwegingen. “In februari kon toch een bezoek van een molenbouwer doorgaan en vond een overleg plaats tussen de molenaars en mijn kabinet. Een ruimere restauratie leek zich op te dringen om de molen weer in een goede, veilige en draaivaardige toestand te brengen”, duidt schepen De Coene.
Een nieuwe inspectie van Monumentenwacht in april 2024 bevestigde dat een uitgebreide totaalrestauratie nodig was. In afwachting van de totaalrestauratie zijn in het voorjaar van 2024 nog buitenschilderwerken met kleine herstellingen aan deuren en het vernieuwen van loodslabben uitgevoerd, alsook het herstellen van de opnieuw beschadigde rieten dakbedekking. De totaalrestauratie omvat onder meer vernieuwen van kruipalen, voorzien van bliksembeveiliging, vervangen van de molenas en het volledige gevlucht, bouwen van een nieuwe molenaarstrap en beitsen van alle nieuwe delen.
Preetjes Molen is de enige bewaarde vlaszwingelmolen in Europa. De houten standaardmolen wordt genoemd naar zijn bouwer wijlen Ivo Deprez (†1913) uit Heule. De vlasnijverheid in de streek van Kortrijk specialiseert zich vanaf de jaren 1850 in de bereiding van vlasvezels, klaar om te spinnen. De vereiste bewerkingen zijn: roten, brakelen en zwingelen. Het zwingelen op een Vlaamse stermolen wordt aangedreven met pedalen. In 1866 koppelt Ivo Deprez deze stermolen aan windenergie. Omstreeks 1870 staan er in Heule alleen al 10 zwingelmolens. De vzw Vrienden van Preetjes Molen zet zich al jarenlang in om dit unieke vlaserfgoed te bewaren. Sinds 2016 is de Stad Kortrijk de nieuwe eigenaar. Texture, museum van vlas en textiel, staat in voor de exploitatie. Op advies van Agentschap Onroerend Erfgoed wordt de molen gerestaureerd naar de situatie rond 1918, met 2 zelfzwichtende wieken met jaloeziekleppen op de binnenroede in plaats van zoals nu aan de buitenroede, en 2 wieken met klassiek hekwerk.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
