In maart 2022 gingen in Vlaanderen en Brussel 132 Zorgzame Buurten van start. Twee jaar later maken Vlaams minister Hilde Crevits en Europees directeur van de WHO, Dr. Hans Kluge, de balans op in Mariënstede in Dadizele, een van de pioniers op vlak van ‘zorgzaam buurten.
In een Zorgzame Buurt wonen mensen comfortabel in hun woning of vertrouwde buurt waar jong en oud elkaar kennen en helpen, waar levenskwaliteit centraal staat en voorzieningen en diensten voor iedereen toegankelijk zijn. Het project ging twee jaar geleden van start, in 132 buurten. Vlaams minister Hilde Crevits verlengde de financiering met een jaar en hoopt dat ook de volgende regering ervoor kiest om Zorgzame Buurt verder uit te bouwen. Vrijdagnamiddag 1 maart bracht ze een bezoek aan vzw Mariënstede in Dadizele, waar het principe van de zorgzame buurt al sinds 1990 wordt toegepast en dat als pionier op dat vlak geldt.
Binnen en buiten
“Het mooie aan dit project is dat hier mensen met een beperking samenleven maar dat ook de buitenwereld in de werking betrokken wordt. Mensen met een beperking worden hier niet vanuit hun beperking benaderd, wél vanuit de vraag wat ze kunnen en wat ze elkaar kunnen bieden. Die informele en formele zorgzaamheid zou ik Vlaanderen nog veel meer willen zien: voor inclusie en interactie en tegen eenzaamheid”, aldus Hilde Crevits. “Niet alleen in dorpen, ook in steden waar dan bijvoorbeeld woonzorgcentra hun restaurant open zetten voor iedereen, zodat wie zich eenzaam voelt misschien ook eens langs loopt en wie weet vrijwilliger wordt. Na corona was het immers duidelijk dat er muren moesten doorbroken worden.”
Mariënstede is een project met 99 mensen met een beperking, 72 personeelsleden, 132 vrijwilligers en 4.520 dorpsinwoners. Kwetsbare mensen, mensen met een beperking, buren, vrijwilligers, inwoners, jongeren en ouderen wonen en/of werken er samen. Griet Vanfleteren (49) leidt het creatieve en keukenatelier in Mariënstede: “Ik begeleid de bewoners bij creatieve activiteiten maar probeer ook het principe van de zorgzame buurt bij ons naar binnen te trekken”, licht ze toe. “Als we bijvoorbeeld iemand hier regelmatig op een bankje in het park zien zitten, spreken we die aan. Of hij of zij geen zin heeft om eens binnen te komen, een praatje te slaan, misschien wat te helpen… Maandelijks organiseren we ook een muziekmoment waarop iedereen welkom is, of een soepcafé. We zoeken en creëren op die manier een soort open huis, waarin mooie ontmoetingen tot stand komen, tussen bewoners en omwonenden.”
Handje bijsteken
Kris Vercaemst (59) en Ivan Biesbrouck (63) hebben allebei een beperking maar wonen zelfstandig in de buurt van Mariënstede. Kris gaat twee voormiddagen per week werken in de lokale De Spar en komt zich daarnaast creatief uitleven in Mariënstede. Daar ontpopt ook Ivan zich tot een getalenteerd kunstenaar. “Zorgzame Buurten werkt inderdaad in twee richtingen”, klinkt het. “Omwonenden komen ons helpen en bijstaan, maar wij kunnen ook buitenshuis een handje toesteken. Of we vullen Sinterklaaszakjes voor de school, of beschilderen wijndozen met onze interpretatie van bekende schilders voor het winkeltje van Mariënstede.”
Griet is enthousiast over Zorgzame Buurten en hoopt dat het project een blijvend karakter krijgt. “Het vraagt veel van iedereen, we moeten constant onze voelsprieten open zetten om noden op te pikken, binnen en buiten, en daarop in te spelen. Gelukkig kunnen wij ook al langer terugvallen op veel vrijwilligers. De buurt betrekken in onze werking is een nieuwe kijk op zorg, die veel energie vraagt maar ook enorm veel voldoening geeft.”
WHO stapt mee
Zorgzame Buurten trok ook de aandacht van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Daarom stapte ook de Europees directeur van de WHO, Dr. Hans Kluge, afkomstig uit Roeselare, mee tijdens de rondleiding. “Ons beleid vertrekt vanuit de stelling ‘leaving no one behind’. Dat die visie hier in een klein dorp zo goed wordt uitgewerkt, is symbolisch: het draagt bij tot een duurzame samenleving. De verbondenheid die hier aan de dag wordt gelegd, is enorm belangrijk, des te meer in deze tijd van vergrijzing. Ik zal dan ook onze mensen aanmoedigen om deel te nemen aan het Symposium Zorgzame Buurten dat op 22 april in Brussel wordt georganiseerd”, besluit hij.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
