De thema’s rouw, verdriet en verlies lieten mama Tine Top (40) niet los na het overlijden van haar dochter Marthe (10,5 maanden) in 2008. In haar eigen praktijk De Troostzolder begeleidt ze mensen in verliessituaties. Feestdagen na verlies. Hoe ga je ermee om als rouwende en hoe bied je steun aan anderen? “Rouwen is iets heel unieks, maar blijf vooral weg van de pijnlijke clichés”, zegt Tine.
Marthe is de dochter van Tine Top en Dieter Vanderhaeghe. Ze was een vrolijke baby en zag op 27 september 2007 het levenslicht. “Toen Marthe 5 maanden oud was, kreeg ze verschillende letseltjes, waarna er verschillende onderzoeken volgden. Uiteindelijk kreeg ze de diagnose leukemie met een heel uitzonderlijke uitingsvorm, want alhoewel leukemie een bloedziekte is, was Marthes bloed tot op het einde in orde”, zegt mama Tine Top. Tine en Dieter waren erbij toen Marthe op 14 augustus net voor middernacht overleed. Ze was toen 10,5 maanden oud.
Hulp zoeken wou Tine niet. Uiteindelijk kwam Tine bij een rouwconsulente terecht. In maart 2020 opende ze haar eigen praktijk De Troostzolder om mensen in verliessituaties te begeleiden. Je kan er ook terecht om troostcadeautjes en -kaartjes te kopen. Tine werkte al in de sociale sector en op aanraden van de rouwconsulente volgde ze een postgraduaat rond rouw en verlies.
Verantwoordelijkheid
De feestdagen zijn voor mensen met verdriet een moeilijke periode. “Voor mij is de ene feestdag de andere niet. Ik probeer naar mijn gevoelens te luisteren en mezelf te geven wat ik op dat moment nodig heb. Iets wat ik de eerste jaren niet deed, ik probeerde sterk te zijn en verder te gaan met mijn leven. Het is belangrijk dat mensen in rouw weten dat rouw heel uniek is. Elke persoon gaat anders om met verdriet en dit is helemaal oké”, vertelt Tine.
“Elke persoon gaat anders om met verdriet en dit is uiteraard helemaal oké”
Als rouwende heb je eigenlijk ook een verantwoordelijkheid om uit te spreken wat op dat moment ondersteunend kan zijn, maar dit is net iets wat heel moeilijk is wanneer je zo kwetsbaar bent. Als omstaander is het belangrijk om uitingen van een persoon in verlies niet persoonlijk op te vatten. Rouw en verlies zijn een rollercoaster van emoties en kunnen veel energie van je vragen. Ga jezelf daarom niet extra belasten tijdens de feestdagen. Boodschappen doen in een drukke winkel waar iedereen opgetogen rondloopt? Probeer dat te vermijden als je weet dat je de feestperiode als moeilijk ervaart. Kies ervoor om hulp in te schakelen”, zegt Tine.
(Lees verder onder de foto.)
Eerlijk als een kind
“Hetzelfde met een kerstboom. Zelf heb ik jaren geen kerstboom gezet, tot mijn andere kinderen groter werden en ik hen het plezier van een kerstboom niet wou ontzeggen. Je hoeft je niet verplicht te voelen om deel te nemen aan de heisa van de feestdagen. Het is belangrijk om bij jezelf te voelen wat je haalbaar ziet en dit ook durven te bespreken met de mensen om je heen. Omstaanders kunnen mensen in rouw steunen door zelf ook een gesprek aan te gaan over wat ze net wel of niet haalbaar zien en de keuze van de rouwende te respecteren. Het is niet omdat je iets viert, dat je niet meer verdrietig kan zijn of niet meer mist”, vertelt Tine.
“In onze maatschappij wordt nog te vaak gedacht dat we niet mogen spreken over onze gevoelens en dat we bepaalde onderwerpen en situaties beter uit de weg gaan. Eigenlijk kunnen we een voorbeeld nemen aan kinderen. Die nemen geen blad voor de mond. Zo was er een kindje van vrienden dat na het verlies van Marthe zei: Tine, ik zou zo graag met mijn spaarcentjes een hoge ladder voor je kopen zodat je naar Marthe zou kunnen gaan. Volwassenen willen vaak wel iets zeggen, maar durven niet uit angst om iemand te kwetsen of verdrietig te maken, terwijl het net heel vaak een cadeautje is wanneer je een overledene nog eens bij naam noemt of een herinnering opnieuw deelt”, gaat Tine verder.
Clichés vermijden
“Rouwen is soms als een slinger die heen en weer beweegt. De ene kant is het verleden, de pijn, het gemis en de andere kant de toekomst, het verder leven, het verlies integreren in je leven. Die slinger gaat heen en weer, van iedereen op een eigen unieke manier. Gun jezelf de tijd om te rouwen en durf je eigen verlies te erkennen.”
“Hoe ga je om met verlies van een ander? Vermijd clichés, ga het verlies van een ander niet minimaliseren, probeer het verdriet van een rouwende niet op te lossen, want rouw kun je niet oplossen en geef geen advies”, zegt Tine. “Je komt er sterker uit bijvoorbeeld. Een rouwende heeft aan zo’n cliché geen boodschap. Ga ook niet vergelijken. Het overlijden van een partner, kind, vriend, huisdier… Verlies kun je niet in een weegschaal leggen”, legt Tine uit. “Er bestaat geen pilletje of remedie tegen rouwen. Er gewoon zijn, ook al is het zonder woorden, kan al heel ondersteunend zijn. Samen rouwen helpt.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
