Onder grote belangstelling werd de abnormale grafsteen opgetild na de blootlegging in centrum Ieper. De lichting heeft het mysterie niet opgelost, integendeel. Onder de steen zijn voorlopig geen menselijke resten gevonden. Ook de inscriptie op de steen is nog niet helemaal ontcijferd. Een paleograaf moet meer duidelijkheid brengen. Intussen zoeken geïnteresseerde inwoners volop mee met experten naar de raadselachtige historische figuur achter het graf. “Het blijft spannend.”
“Je moet eens voelen, daar kan je je stuutjes mee snijden.” Technisch diensthoofd Stijn Fertin wees donderdag trots naar de constructie met een groot ‘mes’, die hij met zijn team installeerde naast de blootgelegde grafdeksteen onder het Sint-Maartensplein tussen de Lakenhallen en kathedraal in het historische hart van Ieper.
Tussen de honderden skeletten, die in houten kisten begraven lagen op het kerkhof van de middeleeuwse grootstad, stootten archeologen vorige week plots op een uitzonderlijke grafdeksteen, die normaal thuishoort binnen de muren van de kathedraal. De technische dienst van Ieper werd ingeschakeld om de steen van ongeveer 1.600 kilogram te lichten. Donderdagochtend was het zover.
Aarde
Dankzij de hulp van een kraan werd het ‘mes’ met chirurgische precisie onder de steen geschoven. Tal van nieuwsgierige kopjes kwamen over de grafrand gluren, toen de steen omhoog getild werd: archeologen van archeologiebedrijf BAAC Vlaanderen, toeristische en museamedewerkers uit de aanpalende Lakenhallen, lokale politici, cameralui, werfarbeiders en inwoners. Onder het gevaarte lag geen skelet of schat, maar… aarde. De archeologen van BAAC Vlaanderen gingen meteen aan de slag om laagje per laagje te af te graven.
“Voorlopig vinden we geen menselijke resten”, zei archeoloog Jeroen van den Borre na enkele uren graafwerk. “Het lijkt steeds waarschijnlijker dat de grafsteen een steen is, die bijvoorbeeld na WO I onder het plein is geraakt. We kunnen op dit moment geen link maken tussen de steen en zaken die er onder zitten. Is dat een teleurstelling? Nee. We hebben hier altijd rekening mee gehouden, ook omdat we voor het lichten al hadden gemerkt dat er geen kelder onder zat, wat in principe typisch is voor zo’n zware grafsteen. De steen blijft boeiend. We zijn nog op zoek naar de originele plaats van het graf en de ouderdom moet nog bestudeerd worden.”
Inscripties
Ook de inscripties zijn nog niet ontcijferd, ondanks een recente poging met een speciale zandtechniek. Op de steen staat een kruisje, gevolgd door de afkorting Chr. van Christus en St. Iohans. Wat verder is enkel Do. leesbaar, wellicht van ‘dominus’, gevolgd door BRV en vermoedelijk een O.
Geïnteresseerde inwoners zoeken nu mee naar de identiteit, zoals amateurhistoricus Ivan Vanherpe (67) die de voorbije jaren verschillende kronieken schreef over de geschiedenis van zijn streek. Hij maakte een lijst met namen, die kunnen gelinkt worden aan de mysterieuze inscriptie.
“Johannes Medem, lid van een vooraanstaande Ieperse familie in het begin van de 13de eeuw; Jehan Yperman, vader van de Vlaamse chirurgie, die stierf in 1331; de leprozerie van Sint-Jan, die in 1235 verhuisde, ridder Jehan de Visch, Ieperse baljuw in 1307; Johannes van Belle, een grote Ieperse krijgsman die na de nederlaag in Cassel van 1328 werd uitgeleverd als gijzelaar; en Johannes Hooft, die in 1394 de eerste steen legde van de stadsmuur tussen de huidige Menenpoort en voormalige Torhoutpoort. Ik durf nog geen gokje wagen, het blijft spannend.”
Vak apart
“Deze en andere suggesties zijn zeker nuttig”, reageert van den Borre. “We hopen de naam ooit te ontcijferen uit geschreven bronnen. Zulk onderzoek starten we pas nadat we alle letters ontcijferd hebben. Dat is een vak apart, waarvoor we een paleograaf van een universiteit inschakelen. Dat kan nog weken duren. Intussen focussen wij ons weer op de andere skeletten onder het Sint-Maartensplein.”
De grafdeksteen is zo intact mogelijk op een vrachtwagen geladen en overgebracht naar regionaal erfgoeddepot Potyze. “Van daaruit kan de steen uitgeleend worden voor toekomstige tentoonstellingen of collecties.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
