Op de Mercator met sociaal bewogen kok Jan Wydooghe: “Engagement, het iseen manier van leven”

Kok Jan Wydooghe (58) leidt al ruim 20 jaar zijn cateringbedrijf Chef on the Move, maar is ook bijzonder sociaal geëngageerd. Hij richtte in Oostende mee het ‘Ambachtsplatform’ op en geeft er jaarlijks een kookcursus voor mensen in kansarmoede en kansrijke mensen. Met de cursisten kookt hij op topniveau voor non-profitorganisaties. “Sociaal engagement, het is een manier van leven”, zegt Jan.

Hij is Oostendenaar, maar zijn zee-ervaring beperkt zich tot een excursie op zee om makrelen te vissen, meevaren op het zeilbootje van een kameraad in Bretagne en het visrestaurant La Becasse, dat hij vijf jaar uitbaatte op de Visserskaai. “Ik ben geen waterrat of zonneklopper, maar mijn keuken is wel in grote mate gebaseerd op visgerechten.”

Hoe zou je jouw kookstijl omschrijven?

“Ik zweer bij de traditionele keuken van Escoffier, zoals we het aan de Hotelschool in Koksijde leerden. Bij mij dus geen trends als moleculair koken of extreme slow cooking, wel invloeden van de wereldkeuken en de oosterse keuken en vegetarisch. Volgens mij is eerst basiskennis vereist alvorens je creatief kan improviseren. Dat geldt ook voor andere ambachten.”

Je wil vooral ook koken voor een divers publiek. Vanwaar dat idee?

“Het zaadje daarvoor is geplant toen ik van 1988 tot 1995 het Clubhouse van voetbalclub Anderlecht uitbaatte. We kookten er voor jeugdspelers en spelers van het eerste elftal, maar ook voor zakenmensen die niet voldoende budget hadden voor een eigen loge. Zo zag je daar businesstafels in een volkse omgeving. In gelijkheid koken voor iedereen bleef voor mij sindsdien altijd een rode draad.”

Ook toen je terugkeerde naar Oostende om je eigen restaurant te starten?

“Ook daar koos ik voor een democratische setting en dito prijzen. Ik heb nooit in een sterrenrestaurant gekookt. Toch was een eigen restaurant mijn ding niet. Daarom liet ik de zaak al na vijf jaar over. Ik voelde me als een vogel in een kooitje. De horeca is erg arbeidsintensief, ik verloor het contact met de samenleving. Je krijgt mensen over de vloer die zich met jouw zaak en keuken identificeren, maar het is niet evident om een divers publiek aan te trekken. Ik keerde terug naar Brussel om er in loondienst te werken, maar startte in 2003 mijn eigen cateringzaak Chef on the Move. En die heb ik nog altijd.”

Hoe begon je sociaal engagement?

“Ik zocht contact met Amnesty International in Oostende en begon saxofoon te spelen. Dat bracht me in een heel nieuwe entourage. Sinds 2007 organiseer ik elk jaar mee een solidariteitsmaal voor Amnesty. En samen met Broederlijk Delen, Pax Christi en Oxfam Wereldwinkel startten we in 2013 de werkgroep Olijven & Dadels, rond de problematiek van Israël en Palestina. Op zaterdag 1 maart 2025 vindt in zaal Astrid de elfde culinaire avond plaats van Olijven & Dadels, waarvan de opbrengst gaat naar een partnerorganisatie op de Westelijke Jordaanoever.”

Je geeft ook kooklessen aan een divers publiek.

“Dat is het gevolg van een kennismaking met De Takel, het jeugdhuis van de Salesianen van Don Bosco in de Elisabethlaan, waarmee ik in 2018 naar een gelijkaardige organisatie in Hongarije reisde. We kwamen tot een samenwerking met De Takel en met stuyfplek De Klisse in de Vredestraat, waarbij ik een zesdelige kookcursus geef aan een groep van telkens een 20-tal mensen, die deels bestaat uit kwetsbare mensen en mensen met een migratieachtergrond en anderzijds uit meer kansrijke geïnteresseerde Oostendenaren. Die bereiken we via diverse organisaties. Doorheen de lessen moet een vertrouwensband ontstaan. We houden ons aan de klassieke Escoffier-keuken, maar volgens de principes van duurzaamheid en korte keten, met een vegetarische variant en met invloeden van de wereldkeuken.”

Kunnen de cursisten ook in de praktijk brengen wat ze leren?

“Uit de cursussen groeide het Ambachtsplatform. Cursisten en ex-cursisten kunnen aan boord blijven als ze willen en samen met mij koken voor middenveld- en non-profitorganisaties. We koken op culinair niveau op allerlei evenementen. De kwetsbaren uit de groep worden betaald via een vrijwilligersvergoeding, medewerkers die geen behoefte hebben aan een vergoeding, kunnen die afstaan aan de organisatie voor wie we koken. Zo houden we het tegenover reguliere cateringzaken transparant en correct.”

Gaan die mensen mee om een centje bij te verdienen?

“De meesten doen het omdat ze echt graag koken. Ze vinden er plezier in om iets klaar te maken en om vaardigheden onder de knie te krijgen. Voor de jongeren speelt wellicht ook het aspect van iets te kunnen bijverdienen. Als er zijn die ambitie hebben om in het reguliere circuit aan de slag te gaan, ondersteun ik hen daarin. Ik vind het zelf heel leerrijk om al die mensen persoonlijk te leren kennen. Het gaat er natuurlijk anders aan toe dan in mijn privébedrijf. Rendabiliteit staat er niet voorop, we zetten iets meer mensen in en zo is er wat meer tijd om met elkaar om te gaan.”

“Fijn dat 40 jaar stielkennis uitmondt in iets tastbaars voor anderen”

Hebben jullie ook een eigen evenement?

“In de Goede Week organiseerden we dit jaar met het Ambachtsplatform, in samenwerking met de Foodsavers, De Antenne, De Takel, Kwiedam en de aRmbassade ‘De Pelgrimstafel’ in de Sint-Jozefskerk. 140 mensen schoven aan voor een culinaire maaltijd, waarvan de opbrengst naar de actie tegen lege brooddozen op school ging. Met 25 medewerkers, de helft kwetsbaren, de helft anderen, maakten we alles klaar. Volgend jaar vindt normaal een tweede Pelgrimstafel plaats.”

Heb je nog meer engagementen?

“Ik ben technisch begeleider van POT Up, een project van sociale kruidenier De Antenne om voedselresten te bewaren in bokalen, via diverse bewaarmethoden en recepten uit verschillende landen. Op vrijdag 13 december vindt een proefavond met verhalen bij elk recept plaats in De Grote Post. Voor mij is dit een manier van leven. Ik oefende mijn vak altijd uit met hart en ziel. Ik vind het fijn dat mijn stielkennis van 40 jaar uitmondt in iets tastbaars en dat anderen er iets aan hebben.”