Op de Mercator met Patrick Jaecques (Astropolis): “Er kiezen er voor voetbal, ik koos voor de sterren”

“Astropolis is een groot succes is, met zo’n 10.000 bezoekers per jaar en uitstekende reviews”, zegt coördinator Patrick Jaecques. © Davy Coghe
Dany Van Loo

Toen hij nog maar een dreumes was, wou hij al ruimtevaarder worden en op vandaag zit er nog steeds een passionele Buzz Lightyear in hem verborgen. Tot astronaut heeft Patrick Jaecques het weliswaar niet geschopt, maar als hoofdverantwoordelijke van het tot de verbeelding sprekende astronomie- en ruimtevaartcentrum Astropolis kwam toch een wel heel grote droom uit. Sinds de opening nam hij samen met zijn team al duizenden enthousiastelingen jong en oud mee op een boeiende reis doorheen ons heelal. “Mijn eerste woordje als baby? Mars!”

“Ik weet van mijn ouders dat ik al op driejarige leeftijd gebeten was door sterrenkunde en ruimtevaart”, vertelt Patrick. “En geloof me vrij: daar bestaat zelfs een onmiskenbaar bewijs van. Ik kreeg namelijk op mijn 18de verjaardag van mijn ouders een audiocassette. Daarop hoorde ik de stem van mijn vader steeds herhalen: ‘Patrick, zeg eens papa, zeg eens papa.’ Hij wou echt mijn eerste woordjes vastleggen. Tot zijn grote verbazing kwam er plotseling ‘Mars’ uit mijn mond. Geen papa, geen mama, Mars. En ik bleef dat herhalen, tot er dan eindelijk toch ‘papa’ volgde, tot opluchting van mijn vader. Ik ben gaan zoeken wat daarvoor de reden kon zijn en ontdekte dat in die periode de Viking 1 en 2 naar Mars reisden. Dat moet ik als peuter op de televisie gezien hebben. En er is nog iets: ik was – en ben nog steeds – een slechte slaper. Vanaf het moment dat ik een eigen kamer had, kroop ik ‘s nachts uit mijn bed om vanop het terras op de tweede verdieping naar de sterren te kijken.”

Je was blijkbaar letterlijk in de wieg gelegd voor astronomie en ruimtevaart…

“Inderdaad, de ene kiest voor voetbal, ik koos voor de sterren. Ik wilde per se astronaut worden. Mijn ouders zagen voor mij echter een horecacarrière weggelegd, want dat zorgde aan zee gegarandeerd voor werk. Zij schreven mij zelfs in voor een koksopleiding, terwijl ik alles wou leren over wetenschap en de ruimte in wou. Van een beroepsopleiding naar de richting wiskunde-wetenschappen kon echter niet, tot mijn grote ontgoocheling. Maar ik heb dat later toch kunnen rechtzetten, onder meer door als vrije student naar de Vrije Universiteit Brussel te trekken en tal van cursussen en opleidingen te volgen terwijl ik al werkte, ook de cursussen van de Britse Open University. Zo heb ik mij kunnen specialiseren in de astrofysica.”

Maar de derde Belgische astronaut worden, dat lukte dus niet.

“Neen, en echt waar: ik heb het geprobeerd, onder meer door mij bij Defensie aan te bieden om piloot te worden. Daar begint het trouwens meestal mee: de pilotenopleiding. Ik heb er alle testen met succes afgelegd, alles wat je moest kennen, had ik onder de knie. Ik had nog een proef af te leggen: de medische tests. En pas dan merkten ze op dat ik een bril droeg, sinds mijn 14de trouwens. Weg kans, weg droom. Frank De Winne, die het wel tot astronaut schopte, heeft mij later nog verteld dat hij destijds juist hetzelfde voorhad, maar hij had zijn bril op het juiste moment weggestopt…”

In het plaatselijk verenigingsleven heb je je passie én je kennis niettemin kunnen uiten, niet?

“Absoluut. Ik werd in 1984 op twaalfjarige leeftijd lid van JVS Quasar, de jongerenvereniging voor sterrenkunde, die ergens in de jaren ‘70 was opgericht. Ik ben er blijven plakken, want dat was echt mijn ding. Op een bepaald moment werd ik samen met andere leeftijdsgenoten te oud, want Quasar was er voor jongeren tot 24 jaar. Er was echter geen opvolging, en we wilden de vereniging echt niet zien doodbloeden. We hebben in 1999 de Astrobeurs georganiseerd in Duin en Zee, om centen bij elkaar en naambekendheid te krijgen. De beurs werd een gigantisch succes, we werden letterlijk overrompeld. We hadden tal van primeurs zoals de replica van de Marsrover, die we van de ESA hadden gekregen. We hebben dat jaar meteen ook de Astro Event Group opgericht. En die stichters, onze hechte groep vrienden, zitten op vandaag nog altijd in het bestuur.”

Wanneer ontstond het idee voor een eigen sterrenwacht?

“We konden in het begin terecht in de Albertschool in de Ooststraat, maar in 2012 werd het pand verkocht. Er blijven was geen optie, integendeel. Het bleef dan behelpen, maar gekke plannen om een eigen centrum voor sterrenkunde en ruimtevaart op te richten, kregen toen al vaste vorm. We kregen daarbij heel veel hulp van toenmalig burgemeester Jean Vandecasteele (Vooruit) , die oprecht in ons geloofde. We zijn ongelooflijk blij met waar we vandaag staan, maar het had veel voeten in de aarde, en dat is nog voorzichtig uitgedrukt. De bal ging definitief aan het rollen toen we in 2014 deelnamen aan de Vlaamse Meesterproef en daarvoor een lijvig dossier indienden. We wonnen de medewerking van een jonge architect met originele ideeën en zochten daarna de zotste mogelijkheden om aan subsidies te raken. 27 dossiers dienden we in, en kregen daarvoor de volledige medewerking van de stad. Die hulp, hard werken en een dosis geluk resulteerden in wat we op vandaag hebben: een volwaardig centrum, ondergebracht op een uitstekende locatie. We zijn ook uniek in die zin dat we niet alleen op sterrenkunde focussen, maar ook uitgebreid op ruimtevaart. We zijn trouwens de trotse bezitters van een van de modernste telescopen van het land.”

Eind 2019 ging het centrum open, en toen kwam covid. Dat is wat je noemt starten onder een slecht gesternte om het ‘astronomisch’ uit te drukken.

“Corona heeft ons inderdaad parten gespeeld. Pas starten en onmiddellijk al moeten sluiten: het heeft ons op een belangrijk moment heel wat centen gekost. Maar op vandaag mogen we gerust stellen dat Astropolis een groot succes is, met zo’n 10.000 bezoekers per jaar en uitstekende reviews. We staan in de rangorde van de Oostendse musea op een prachtige derde plaats inzake belangstelling. En dat danken we ook voor een groot deel aan de steun en medewerking van Toerisme Oostende. Hun promotie voor Astropolis is ronduit goud waard.”

Bio

Privé: geboren op 17 maart 1972 in Zwitserland. Daar hadden zijn ouders elkaar destijds leren kennen. Na drie jaar is het gezin verhuisd naar Oostende. Getrouwd met Nathalie Tahon.

Studies: Na het middelbaar onderwijs heeft Patrick zich gespecialiseerd in de astrofysica. Hij is fulltime verantwoordelijke voor Astropolis.

Vrije tijd: wetenschap in al zijn vormen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier