Oostende verdeelde al 2,78 miljoen euroEuropese subsidies voor stedenband, N-VA kritisch

Ruim vier jaar na de start van het Europees project met Banjul werd al 2,78 miljoen euro besteed aan de Gambiaanse stad. Tegen eind november zal Oostende afklokken op 3,15 miljoen euro. Er zijn resultaten maar lang niet alle projecten zijn succesvol. En coalitiepartner N-VA wil af van de stedenband.

Oostende heeft al 21 jaar een stedenband met Banjul. In de Gambiaanse stad wonen ruim 40.000 mensen; in de omgeving errond zijn dat er 400.000. De levensstandaard is er laag: twee derde van de bevolking leeft onder de armoedegrens; een kwart van de kinderen sterft aan de gevolgen van malaria. “Een arbeider of bediende bij het lokaal bestuur verdient ongeveer 150 euro per maand”, zegt loco-burgemeester Abdou Aziz Gaye tijdens zijn bezoek aan Oostende.

Oostende haalde in 2019 een Europese subsidie binnen van 3 miljoen euro voor drie jaar. Toen de grootste in zijn soort. Wegens corona en traag vorderende werken in Banjul werd de einddatum, met fiat van Europa, al verschillende keren verlegd: recent nog tot november 2024. “Een andere reden is dat ze het geld gewoon niet op krijgen”, zegt iemand die de stedenband al jaren kritisch volgt.

Samenwerken

“We zijn het punt al lang voorbij dat westerse ngo’s bepalen hoe lage-inkomenslanden hun zaken moeten regelen”, zegt schepen voor Mens en Milieu Silke Beirens (Groen). Ze kent Banjul, was destijds Oostends stedenbandcoördinator, bezocht het land verschillende keren en is sedert 2019 als schepen bevoegd. “We werken in de geest van een authentiek partnerschap. Soms hebben we successen en soms mislukken we eens. In de essentie gaat het over samenwerken en mogelijkheden creëren voor het lokale bestuur waar die beperkt zijn.”

Goed bestuur

Oostende focust met de Europese middelen op vijf projecten waaronder goed bestuur (ondersteuning van het lokale bestuur). Zo werden voor het lokale bestuur een server van 69.000 euro, computers en meubilair gekocht. Het bestuur werd ook op een andere manier ondersteund, zo blijkt uit de lijst met ‘visibilty-actions’: verschillende ‘Town Hall-meetings’ van de burgemeester van Banjul hebben een kleine 20.000 euro gekost. Geld dat ging naar de productie van 1.500 T-shirts, huur van klank en licht en de uitzending op radio en tv van de meetings. “De Town Hall-meetings van de burgemeester dienden om de bevolking te informeren”, luidt het bij de delegatie die op bezoek was in Oostende.

Vergroening en netheid

Het tweede project, de vergroening van Banjul, kan duurzame resultaten voorleggen: op het strand werden 6.000 bomen geplant en in de binnenstad 3.000 bomen. In de mangroves werden 15.000 aanplantingen gedaan; 10.000 overleefden. Er werden ook fruitbomen aangeplant. Ook het duurzaam afvalbeheer lijkt zijn vruchten af te werpen. Er werden een afvalophaaltruck en skiploader (voor containers) aangekocht. Voor het project ‘dustbin’ (vuilnisbak) werd 194.000 euro besteed aan 5.700 vuilnisbakken.

Banjul is ongetwijfeld properder geworden. Het lokale bestuur is daar kennelijk ook van overtuigd. Loco-burgemeester Abdou Aziz Gaye feliciteerde deze week bij zijn bezoek de stad Oostende: “Het is hier mooi en proper. Een bewijs van goed bestuur.”

Brandwonden

Op het vlak van gezondheidszorg is er een samenwerking met het Edward Francis Small Teaching Hospital: de EU-middelen zorgen voor een betere handhygiëne. Het project met handgels werd in de pandemie uitgebreid naar de bevolking, er kwam een sensibilisering en het sanatorium waar de slachtoffers van de pandemie werden opgevangen kreeg middelen. Een ander project is de behandeling van brandwonden met aloë vera. Er waren positieve resultaten maar er was vooral bewustwording bij de inwoners dat ze bij brandwonden snel hulp moeten zoeken.

Geen radio

Crab Island is een lang aanslepend project: de voormalige school werd gerenoveerd en zou een plaats worden voor start-ups. Maar van de wasserette, het restaurant of de fietsherstelplaats is er nog niets te zien. Volkstuintjes zijn er wel. Nochtans werd er al serieus verbouwd en werden er flinke bedragen (veelvouden van een maandloon) neergeteld voor consultancy-opdrachten op die site.

Oostende kocht met het Europese geld ook een radiostudio en zender die werden verscheept. Nadien bleek dat de overheid van Banjul geen vergunningen meer verstrekte. Het dossier van Radio Banjul is erg summier, zo bleek uit onze vraag in het kader van de openbaarheid van bestuur. Stedenbandcoördinator Ousman Jobe verwacht dat de zender ‘ergens in 2025’ van start zal gaan. Oostende verwacht dat het al eind 2024 zal zijn. Dit najaar reizen in opdracht van de stad drie medewerkers van Klein Verhaal af om de studio te installeren.

Voor het muziekcentrum/concerthall op dezelfde site kocht de stad onder meer 30 drumstellen, keyboards, gitaren, blaasinstrumenten, versterkers, licht, micro’s en mengtafels voor 74.000 euro. Ook daar moet de eerste noot nog weerklinken voor eind november 2024, de voorlopige einddatum van het Europese project. Schepen Silke Beirens wijst erop dat de verantwoordelijkheid voor de radio ligt bij de partners in Banjul: “We ondersteunen hen zoveel als we kunnen, maar het concept van eigenaarschap is van heel groot belang. Ik wil graag duidelijk stellen dat Oostende hier enkel een faciliterende rol speelt. Wij bewaken de financiën maar alle activiteiten vertrekken vanuit de lokale dynamiek in Banjul.” Na het EU-project zal Ernst & Young een audit doen.