Sinds de coronalockdown kiezen jaarlijks meer en meer studenten van de Kortrijkse hogescholen VIVES, Howest en de universiteit Kulak voor een flexibele studieformule onder het statuut van werkstudent of studeren op afstand. De combinatie van e-learning en een beperkt aantal contactmomenten op aangepaste uren zorgen ervoor dat afgestudeerden zich nog altijd kunnen bijscholen of omscholen. Ook Selien Houwen (VIVES), Summer Colman (Howest) en Emile Desimpel (Kulak) prefereren een flexibel opleidingsmodel waarbij ze hun job kunnen combineren met hun studietraject.
Corona dwong studenten om vanuit het thuisfront lessen te volgen en examens af te leggen. Zowat elke student op deze aardbol proefde zo van het ‘afstandsonderwijs’. Na het einde van de pandemie keerden universiteiten, hogescholen en hun studenten niet meteen terug naar het oude normaal. Ook niet in Kortrijk, waar het aantal studenten die aan de Kulak, VIVES of de Howest op afstand studeren, in twee jaar tijd is verdubbeld.
“Een student die op afstand studeert is niet noodzakelijk een werkstudent, maar louter iemand die een opleiding volgt vanop afstand”, legt Frederik D’hulster, directeur onderwijs en internationalisering voor Howest uit. “Het statuut van werkstudent heeft verschillende vereisten: zo moet de student in het bezit zijn van een bewijs van tewerkstelling in een dienstverband of als zelfstandige met een omvang van ten minste 80 uren per maand. Ook een uitkeringsgerechtigde werkzoekende komt in aanmerking.”
“Met het statuut van werkstudent maak je aanspraak op extra faciliteiten zoals bijvoorbeeld de vraag naar examenspreiding, opleidingsverlof aanvragen bij de werkgever, et cetera”, zegt Petra Huyst, medewerker Onderzoek en Externe Relaties te Campus Kulak Kortrijk.
“In elke opleiding kunnen er dus mensen zitten met dit statuut. De grootste reden voor de verdubbeling van het aantal mensen die op afstand studeren is de integratie van graduaatsopleidingen in de hogescholen. Deze laagdrempelige opleidingen bieden veel mogelijkheden voor studenten op afstand die zich willen bijscholen of omscholen”, duidt Frederik. Zo biedt Howest tal van “@home” varianten aan van microdegrees, graduaat- en bacheloropleidingen, zoals Artificial Intelligence, Programmeren of Toerisme en Recreatiemanagement, met afstandsstudenten vanuit alle Vlaamse provincies en zelfs een aantal studenten vanuit het buitenland. Voor KU Leuven Kulak komt het werkstudentstatuut het meest voor binnen de faculteit Rechten en de faculteit Psychologie en Pedagogische wetenschappen. De opleiding Rechten bevatte vorig jaar 106 werkstudenten. Het programma bestaat intussen tien jaar en heeft min of meer dezelfde grootorde behouden. Binnen de faculteit Psychologie en Pedagogische wetenschappen draait het aantal altijd tussen de 5 à 15 studenten. Een kleine 50 procent van hun werkstudenten Rechten komen van buiten West- en Oost-Vlaanderen.
Geen dagopleiding
Summer Colman (26) woont in Heule en is sinds 2019 student in het afstandstraject van de opleiding Toerisme en Recreatiemanagement aan Howest en werkt parttime in een supermarkt. De Kortrijkse Selien Houwen (27) werkt fulltime als begeleider en studeert sinds twee jaar Toegepaste Psychologie op afstand aan VIVES. Emile Desimpel (35) werkt aan FOD Financiën en volgde een verkorte bachelor Rechten als werkstudent aan de Kulak. In juli studeerde hij na drie jaar af.
“Ik heb reeds een diploma Vertaler-Tolk behaald toen ik 21 was, maar het was eigenlijk niet mijn intentie om in die sector te werken, ik wou gewoon iets doen met talen”, vertelt Selien. “Na een eerste werkervaring bij een bedrijf die beurzen organiseerde, belandde ik in de marketingsector, maar ik kon me niet vinden in de bedrijfswereld waar het enkel om geld draaide. Ik wou werken met mensen in een sociale omgeving.” Op haar 25ste wou ze zichzelf omscholen, maar het regulier dagonderwijs zag Selien niet zitten. “Elke dag opnieuw naar school gaan, de verplichte groepswerken… naar die formule wou ik niet terugkeren en dat zou me ook niet gelukt zijn. Ik was vroeger namelijk geen topstudent, een tientje was genoeg”, lacht ze.
Een dagopleiding aan Howest bleek voor Summer ook niet de juiste match te zijn. In het derde jaar stopte ze met Fotografie en ging vervolgens nog vijf maanden reizen met een vriendin. Toen ze het academiejaar startte met de opleiding Toerisme en Recreatiemanagement had ze haar medestudenten slechts een maand gezien voor de lockdown werd afgekondigd. “Van een vrije vogel tijdens mijn reis naar een opgesloten student op haar kamer, het was een te grote aanpassing. Ik miste het sociaal contact en besloot te gaan werken, maar wou toch een diploma behalen”, vertelt Summer.
Afstandsonderwijs en werkstudent
Beide vrouwen bekeken de optie van afstandsonderwijs, waarbij Selien haar fulltime job combineert met een opleiding Toegepaste Psychologie en Summer haar parttime job aanvult met Toerisme en Recreatiemanagement, op afstand ditmaal.
Eeuwige student Emile koos voor het statuut van werkstudent, niet om zich om te scholen, maar om zijn bachelor Rechten af te werken. Destijds schreef hij zich op zijn 18de in voor twee universitaire opleidingen, Emile volgde aan de Kulak Geschiedenis en tijdens de tweede zit nam hij vakken uit de Rechten op. De opleiding Rechten heeft hij toen niet afgewerkt omdat hij na het behalen van zijn diploma Geschiedenis is beginnen werken en een gezinsleven startte. “Mijn prioriteiten lagen toen elders, maar toen mijn zus wat later de opleiding Rechten volgde, kriebelde het op mijn 32ste om alsnog voor mijn diploma te gaan. De vakken die ik toen succesvol behaald heb, kon ik inzetten als vrijstelling tijdens mijn studietraject waardoor ik slechts 90 studiepunten moest opnemen, verspreid over drie jaar tijd.”
Het spreiden van het studietraject en bijgevolg de ruimte voor een job duiden de studenten aan als het grote voordeel van studeren op afstand. “Na de lockdown ben ik niet terug overgeschakeld naar het dagonderwijs omdat ik geld wou verdienen. Ik wil niet blijven leunen op mijn ouders en betaal zelf mijn studies, maar alleen gaan wonen met mijn inkomen is nu moeilijk gezien de stijgende prijzen”, vertelt Summer. Selien woont wel al drie jaar alleen, terug voltijds studeren was voor haar financieel niet haalbaar. “Het traject zal dus langer duren dan de normale drie jaar, maar ik kan zelf kiezen hoeveel vakken ik opneem en wanneer ik mijn examens plan.” Emile heeft als werkstudent niet de ruimte om zelf zijn examens in te plannen, hij volgt het schema van de reguliere studenten, maar gezien zijn statuut heeft hij recht op educatief verlof op deze weekdagen. “Hoewel het systeem zeer flexibel is, blijft het natuurlijk nog altijd moeilijk. Het vraagt een combinatie van werk, studie en privé, dat is dus een kwestie van veel plannen en volhouden”, zegt Emile. “Tijdsmatig is het vooral een investering, maar het is zoals salamipolitiek: schijfje per schijfje en uiteindelijk kom je er wel.” Ook Selien bekijkt haar traject jaar per jaar. “Wordt het te lastig, dan stop ik. Maar in dit traject studeer ik echt heel goed. Wat een verschil met vroeger: onder de 14 haal ik niet meer (lacht).”
Zowel Summer, Selien als Emile prijzen de manier waarop hun Howest, VIVES en Kulak haar studenten ondersteunt met voldoende lesmateriaal en toegankelijke begeleiding. “Het is goed dat deze opportuniteit bestaat voor mensen die de kans niet hebben gekregen om te studeren, hun studie af te werken of een carrièreswitch willen maken, zonder dat ze met deze keuze hun job tijdelijk moeten stopzetten”, vertelt Summer.
“Mensen denken soms op latere leeftijd dat educatie niets meer voor hen is, maar er zijn voldoende opties om toch te kunnen studeren wat je interesseert. Daarbij, aangezien het een interesse is, gaat het vlotter dan verwacht, de motivatie is anders dan toen je als 18-jarige student aan je studies begon”, besluit Selien.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
