Nieuwe zeesluis verdeelt Zeebrugge

Sinds bekend raakte dat de nieuwe zeesluis wellicht op de plaats van de oude Visartsluis komt, regeert de onrust in Zeebrugge. Heel wat inwoners vrezen dat hun huis zal moeten gesloopt worden, anderen denken dan weer dat de stationswijk meer dan ooit zal afgezonderd worden van de rest van het dorp. Al vallen er ook optimistische geluiden te horen.

De Vlaamse regering beslist op vrijdag 3 maart waar de nieuwe zeesluis zal gebouwd worden. Eerder deze week lekte uit dat Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) de regering zal vragen om dat te doen op de plaats van de oude Visartsluis in Zeebrugge. “Ben Weyts kan niet ontkennen dat hij dat scenario op de ministerraad zal verdedigen”, kregen we te horen van Jeroen Tiebout, de woordvoerder van de minister.

Terwijl het nieuws aanvankelijk klaarheid leek te scheppen, groeide de onrust snel. Want, zelfs al kiest de regering effectief voor de Visartsluis, dan nog zijn er verschillende scenario’s mogelijk. Het ene al ingrijpender dan het andere.

Ongerustheid

De inwoners van Zeebrugge maken zich dan ook grote zorgen. Veel mensen vrezen dat hun huis zal moeten gesloopt worden, anderen menen dan weer te weten dat de school zal verdwijnen. En de vissers zijn bang dat hun zo geliefde Visserskruis, een ode aan vissers die stierven op zee, zal moeten wijken voor de nieuwe zeesluis.

Johan Mistiaen van Leefbaar Zeebrugge roept dan ook op om op zaterdag 17 maart actie te voeren aan de Visartsluis. “Ik roep de inwoners van Zeebrugge op om massaal aanwezig te zijn en te laten zien dat we niet tevreden zijn“, reageert hij.

“Door de nieuwe zeesluis zal het mooie uitzicht op de haven verdwijnen, maar ook het Visserskruis en tal van panden. Ik ben destijds ook naar de Raad van State getrokken om de plannen voor twee hoogspanningsstations in Zeebrugge aan te vechten. Wij blijven dus opkomen voor Zeebrugge.”

Ook Bart Jacobus, voorzitter van de vzw Yacht, overweegt juridische stappen. “Maar we zullen de beslissing afwachten en daarna bekijken wat de gevolgen zullen zijn voor de werking van de jachthaven.”

Belangrijk voor toekomst

Toch is niet iedereen pessimistisch. Marc Adriansens, de voorzitter van APZI, die de belangen van de privésector in de haven behartigt, is verheugd dat er eindelijk een beslissing is.

“Het is voor de toekomst van Zeebrugge van het grootste belang dat de achterhaven zo snel mogelijk beter ontsloten wordt”

“Het is voor de toekomst van Zeebrugge van het grootste belang dat de achterhaven zo snel mogelijk beter ontsloten wordt. Minister Weyts kiest weliswaar voor de op één na goedkoopste oplossing. Als er een tunnel voorzien wordt, de stationswijk wat gerenoveerd en beter ontsloten wordt door een nieuwe weg, zal die wijk minder dan nu het geval is geïsoleerd zijn én zullen er maar 35 onteigeningen nodig zijn. En als ik het goed voor heb, gaat het om een beperkt aantal woningen. Er liggen daar ook enkele bedrijventerreinen die onteigend moeten worden.”

“Ik verwacht dat de nieuwe zeesluis over acht jaar operationeel is”, vervolgt Adriansens. “Eer er een bouwvergunning is, moet er nog een twee jaar durende procedure doorlopen worden.” Met andere woorden: de eerste spadesteek die Ben Weyts nog voor de Vlaamse verkiezingen van 2019 wil geven, zal erg symbolisch zijn…

Snelste oplossing

Feit is dat de minister opteert voor de snelste oplossing: een nieuwe zeesluis op de plaats van de oude Visartsluis kost 1,2 miljard euro en kan in zes jaar tijd gebouwd worden. Het Brugs stadsbestuur daarentegen had liever een nieuwe zeesluis gezien in het Verbindingsdok, omdat op die plek geen onteigeningen nodig zijn.

Acht maanden voor de gemeenteraadsverkiezingen kan het stadsbestuur een revolte van de Zeebruggenaren missen als kiespijn. Want er zullen 35 of misschien zelfs 70 eigendommen moeten onteigend worden in de stationswijk, die door een nieuwe sluis mogelijks nog meer afgesneden wordt van het dorp. Bijgevolg komt het herwaarderingsplan dat het stadsbestuur voor Zeebrugge uitgedokterd heeft deels in gevaar. Maar de piste van het Verbindingsdok kost twee keer zoveel en de aanleg ervan zou 12 jaar duren, omdat er op die plek twee nieuwe sluizen vereist zijn.

Joachim Coens, gedelegeerd bestuurder van MBZ, reageert kort: “Het was te verwachten. Er waren een aantal mogelijkheden en de Visartsluis was niet onze eerste keuze, maar voor ons telt dat het dossier vooruit gaat. Wij waren vooral voorstander van de Carcoke-site of een tweede sluis in het Verbindingsdok, maar de keuze voor de Visartsluis is ook logisch.”

Landuyt eist uitleg

Ook de Brugse burgemeester Renaat Landuyt (SP.A) houdt de lippen stijf op mekaar. “We wachten de beslissing van de Vlaamse Regering af. Het is niet verstandig om nu al uitspraken te doen.” Woensdagnamiddag richtte hij zich tijdens de plenaire zitting van de Vlaamse regering wel tot minister Ben Weyts.

“Minister, ik vind dat u het aan het publiek in Zeebrugge verplicht bent om minstens bij uw beslissing vrijdag uit te leggen waarom u nu specifiek die locatie kiest, en bijvoorbeeld niet deze die de maatschappelijke consensus heeft in de regio, met name het zogenaamde Verbindingsdok. Voor het publiek is dat immers het meest geruststellende, omdat het dan volledig buiten de gemeenschap ligt. Geef dus minstens de informatie op een correcte wijze, en niet via lekken, over waarom u bepaalde keuzes maakt en hoe u ervoor zult zorgen dat de mensen ten minste de zekerheid zullen hebben dat ze in hun huis kunnen blijven.”

Lange lijdensweg

Al meer dan tien jaar smeekt de Zeebrugse havengemeenschap om een nieuwe zeesluis. De oude Visartsluis dateert uit 1905. Zelfs de Vandammesluis, die in 1985 gebouwd werd, vertoont al mankementen. Daarom ziet de Vlaamse Regering zich verplicht om voor 110 miljoen euro renovatiewerken aan de Vandammesluis uit te voeren, een klus die nog tot 2023 zal aanslepen.

“Er zijn 6.000 sluisbewegingen per jaar”, legt Marc Adriansens het belang van een nieuwe zeesluis uit. “Zeebrugge is wereldleider in de autotrafieken, maar bijna alle bedrijven uit deze sector bevinden zich in de achterhaven. Hun ladingen moeten door de sluis. Vorig jaar behandelde Zeebrugge al 2,8 miljoen wagens, men verwacht tegen 2030 dat de autotrafieken nog met 25 procent zullen toenemen.” (SVK/SR)