Broederlijk Delen lanceert dinsdag zijn nieuwe vastencampagne ‘de 25%-revolutie’. Filosofie achter de campagne is dat, als 25% van de mensen een steentje bijdraagt aan een rechtvaardigere wereld, dat genoeg is om het 100% anders te doen. “Of, in de woorden van Gandhi: wees zelf de verandering die je in de wereld wil zien”, zegt hardcore activiste Ann Sap.
25%, groter moet een minderheid niet zijn om een hele samenleving te heroriënteren. Dat is althans het uitgangspunt van de nieuwe vastencampagne die Broederlijk Delen dinsdag op ons loslaat. De 25%-revolutie geeft het woord aan de ‘hardcore activisten’ of doeners, die mee die verandering in gang zetten en daartoe ook anderen inspireren.
Echte verandering
Ann Sap (59) is zo iemand. “De noord-zuidproblematiek is een gevoeligheid die ik van kleins af meekreeg: een tante van mij was missionaris in Congo-Zaïre en zat altijd vol verhalen. Mijn bewondering voor haar was zelfs zo groot, dat ik mij voornam om later ‘voor tante Clara te leren’”, glimlacht ze.
Geleidelijk aan kwam ze echter tot het besef, dat een andere manier van leven hier bij ons minstens even belangrijk is. “De boodschap die Broederlijk Delen met deze campagne wil meegeven is, dat iedereen die opstaat voor verandering een activist is. Of, om het met de woorden van Gandhi te zeggen: ‘Be the change you want to see in the world’. Echte verandering begint bij jezelf”, aldus Ann.
Aan Broederlijk Delen raakte ze verknocht in haar studententijd, toen ze na een vredesactie op de Heizel voor één dag in de gevangenis belandde. “Daar raakte ik aan de praat met Gie Goris, de latere hoofdredacteur van MO* Magazine en op dat moment animator bij Broederlijk Delen Antwerpen. Ik weet nog dat ik grote ogen trok bij de verhalen van de andere activisten waarmee ik een cel deelde. Echte diehards, die van de ene betoging naar de andere trokken. Toen ik echter doorkreeg dat sommigen onder hen bewust van een vervangingsinkomen leefden, sloeg mijn respect om in onbegrip: het kon toch niet dat ze zomaar op gemeenschapsgeld teerden?”
Systeemverandering
Ann groeide op in een traditioneel landbouwgezin. Ook dat droeg bij aan haar engagement voor de derde wereld. “Betalen wij de boeren uit het Zuiden wel een eerlijke prijs voor hun producten? De ongelijkheid in de wereld is een gedeelde verantwoordelijkheid”, zegt ze stellig. Als hardcore activist biedt Ann tegenwind voor die ongelijkheid: ze is ervan overtuigd dat het systeem wel degelijk kan veranderen.
“Liever een druppel op de hete plaat, dan zelf een stukje van die hete plaat te zijn”
Alleen mogen we dan niet voor de gemakkelijkste uitweg kiezen. “De eenvoudigste optie is inderdaad om aan de zijlijn te blijven staan en níets te doen”, knikt ze. “Het probleem is dat nog veel te veel mensen denken dat ze als individu geen enkele vat hebben op het structureel onrecht in de wereld. Voor een stuk zal dat ook wel zo zijn, maar als iedereen zo denkt, zal er zéker niks veranderen.”
Zelf verlegt ze ook maar een klein steentje in de rivier, beseft Ann. “Maar liever een druppel op de hete plaat, dan zelf een stukje van die hete plaat te zijn. We rollen vandaag van de ene crisis in de andere en da’s volgens mij geen toeval”, klinkt het. De Kortemarkse is doordrongen van het idee dat ons huidige economisch systeem op zijn grenzen botst. Een doemdenkster wil ze echter niet zijn.
Naïeve wereldverbeteraar
“Omdat níets dan nog zin heeft”, zegt ze. “Het komt er gewoon op aan in het nu te leven en te kijken wat je vandáág eventueel nog kan doen om de wereld een stukje beter te maken. Niets doen is sowieso niet langer een optie vandaag, en de methoden die we in de strijd kunnen gooien om het systeem te veranderen, zijn legio: je handtekening zetten onder een petitie, kan ook al een goede start zijn.”
Of Ann gemakkelijk andere mensen meekrijgt in haar verhaal? “Ik krijg vooral weleens het label ‘naïeve wereldverbeteraar’ opgeplakt”, glimlacht ze. “Maar toen mijn broer zijn ongelijke strijd tegen kanker verloor, sterkte mij dat nog in mijn overtuigingen. Ik maak dan misschien geen verre reizen met mijn gezin, op het einde van mijn leven ga ik wél kunnen zeggen dat ik iets betekend heb.”
Bij de term ‘hardcore activiste’ heeft Ann weliswaar een wat dubbel gevoel. “Dat ‘hardcore’ klinkt nogal stoer hé”, lacht ze. “Maar ik hoor er ook het woordje ‘hart’ in, wat slaat op een doorgedreven engagement. Het soort engagement waar nood aan is in een maatschappij waar iedereen de mond vol heeft van ‘me-time’. Corona hielp de zaak ook niet vooruit: het lange thuiszitten heeft ons nog méér op onszelf teruggeplooid. Vervolgens kwam de oorlog in Oekraïne en de onzekerheid omtrent onze energiefactuur. Allemaal terechte redenen om ongerust te zijn, maar tegelijk ook weer uitvluchten om vooral met onszelf bezig te zijn”, aldus Ann.
Fairtrade
Zelf zoekt Ann, naast haar financiële giften voor Broederlijk Delen, ook naar mogelijkheden om structurele rechtvaardigheid in te bouwen in haar persoonlijke manier van leven. “Dat doe ik bijvoorbeeld met mijn engagement in de Noord-Zuidraad van Kortemark, maar ook door steevast te kiezen voor fairtrade. Ik denk nog vaak terug aan mijn tante in Congo-Zaïre: dingen die je als kind écht raken, blijven je voor de rest van je leven bij. Het stemt me daarom hoopvol als ik zie hoeveel jongeren er wél openstaan voor onze boodschap.”
Zelf heeft Ann drie kinderen, dertigers ondertussen. “Da’s nog zoiets: toen er tijdens het eerste levensjaar van onze oudste dochter gezondheidsproblemen opdoken, was ik heel dankbaar dat er zoiets bestaat als een ziekenfonds dat het grootste deel van die kosten terugbetaalt. Het moet verschrikkelijk zijn om je kind te verliezen omdat je geen toegang hebt tot gezondheidszorg, terwijl die zorg wel degelijk bestaat”, besluit Ann.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
