In West-Vlaanderen zijn vorig jaar 371 mensen meer gestorven dan in een gemiddeld jaar, goed voor een oversterfte van 3 procent. Dat is hoger dan het nationale gemiddelde van 1 procent, maar niet onlogisch. “De tweede coronagolf bleef hier langer hangen. Bovendien hebben wij een oudere bevolking”, zegt demograaf Patrick Deboosere.
Het voorbije jaar was amper dodelijker dan een normaal jaar zonder corona. Dat blijkt uit cijfers van Statbel, het Belgische bureau voor statistiek. In ons land overleden er tussen 1 januari en 26 december 2021 in totaal 110.446 mensen. Dat zijn er een duizendtal meer dan gemiddeld, of amper 1 procent meer. In 2020 bedroeg de oversterfte nog 16 procent en lieten 17.500 mensen meer dan normaal het leven.
Om de oversterfte te berekenen, wordt het aantal overlijdens van een jaar vergeleken met het gemiddelde aantal sterfgevallen van de drie voorgaande jaren. Maar aangezien 2020 – het jaar waarin het coronavirus de wereld overspoelde – uitzonderlijk veel overlijdens telde, zijn 2017, 2018 en 2019 de jaren waarmee nu de vergelijking gemaakt wordt. Covid-19 zakt ook van de derde grootste doodsoorzaak in 2020 naar de vijfde plek in 2021. Sinds de uitbraak van de pandemie kostte het virus iets meer dan 28.000 Belgen het leven. Liefst 20.000 daarvan vielen in 2020 te betreuren, de rest in 2021.
Relatief
West-Vlaanderen toont dan weer een ander verhaal. Met 3 procent oversterfte is het na Limburg en Luxemburg (respectievelijk 5 en 4 procent, red.) de provincie waar vorig jaar het meest mensen overleden zijn ten opzichte van een normaal jaar.
In absolute cijfers: 13.260 tegenover 12.889 tijdens een gemiddeld jaar. Ter vergelijking: in 2020 had onze provincie nog te kampen met een oversterfte van liefst 14 procent.
“West-Vlaanderen heeft een iets grijzere bevolking”
De van Menen afkomstige demograaf Patrick Deboosere – verbonden aan de VUB – wil de cijfers nuanceren. “Oversterfte is een relatief begrip”, zegt hij. “De berekening houdt immers geen rekening met de evolutie van een samenleving, maar tegelijk geeft ze wel een situatieschets. Dat West-Vlaanderen hoger dan het nationale gemiddelde scoort, is logisch te verklaren. Ten eerste bleef de tweede coronagolf, in het najaar van 2020, hier iets langer hangen. Dat verklaart meteen waarom januari 2021 de maand met het grootste aantal overlijdens was. Ook tijdens de zomermaanden stierven iets meer mensen dan normaal.”
Grijzere bevolking
Een andere verklaring is dat West-Vlaanderen een iets grijzere bevolking telt. “Dat was een halve eeuw geleden nog een compleet ander verhaal. Toen waren wij, net als Limburg, een eerder jonge provincie. Nu ligt het geboortecijfer een pak lager en is er ook een uitstroom van jonge gezinnen naar steden als Gent, Brussel en Antwerpen.”
“Tel daar het grotere aantal senioren in de kustgemeenten bij en je weet dat West-Vlaanderen een oudere bevolking dan gemiddeld heeft. In de categorie 50- tot 75-jarigen gaat dat over een aandeel dat zo’n tien procent hoger ligt, bij de 75-plussers zelfs plus 35 procent. Deze groep is iets fragieler.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
