Mirakelschilderij ‘Het Hemd Zonder Naad’ voortaan in Sint-Godelieveabdij

De erfgoedorgansisatie vzw Vrienden van het Godelievemuseum stelden het mirakelschilderij ‘Het Hemd zonder Naad’ voor, dat ze na 25 jaar onderhandelen konden kopen van een Brusselse familie. © PETER MAENHOUDT
Timmy Van Assche
Timmy Van Assche Medewerker KW

Liefhebbers van een flinke streep kunst moeten binnenkort afzakken naar abdij Ten Putte in Gistel. Erfgoedvereniging vzw Vrienden van Sint-Godelievemuseum kocht namelijk het bepalende mirakelschilderij ‘Het Hemd Zonder Naad’, die tot voor kort in privébezit was.

Het leven en de dood van de Gistelse heilige Godelieve wordt gekleurd door verschillende mirakels. Eén daarvan draagt de naam ‘Het Hemd Zonder Naad’. Het verhaal stelt dat een knecht van kasteelheer Bertolf, die Godelieve liet vermoorden, op weg was naar Gistel om hemden te laten maken van lijnwaad – een textielsoort gemaakt van vlas. Tot de knecht onderweg een dame ontmoette, die beloofde de hemden voor hem te maken.

De knecht keerde terug naar de kasteelheer, die hem boos en zonder pardon terugstuurde om de stukken textiel bij de vrouw op te halen. Echter, de hemden waren al gemaakt en Bertolf herkende daarin het werk van Godelieve. Toen hijzelf op zoek ging naar haar, vond hij de vrouw niet meer, wat aanleiding zou geven tot z’n bekering. Met een olieverfschilderij van zowat één op anderhalve meter wordt dit verhaal vertoond.

Reeks mirakelschilderijen

“Het werk behoort tot de reeks mirakelschilderijen over Godelieve, waarvan er momenteel tien bekend zijn. Nog eens twee hangen in de kerk van abdij Ten Putte, zeven andere in de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Gistel”, opent Marc Vansevenant, voorzitter van vzw Vrienden van Sint-Godelievemuseum.

“Oorspronkelijk was de reeks nog groter: uit een inventaris van 1852, met daarin kunstwerken die in West-Vlaamse kerken en openbare instellingen hingen, is sprake van 14 mirakelschilderijen. Het is niet geweten waar de andere vier stukken zijn. De schilderijen dateren uit de 18de eeuw en worden toegeschreven aan de Brugse schilders Jozef Van de Kerckhove (1667-1724) en Jan Antoon Garemijn (1712-1799).”

25 jaar onderhandeld

‘Het Hemd Zonder Naad’ kwam begin dit jaar in bezit van de erfgoed-vzw en werd nu in primeur aan de pers voorgesteld. “Het werk was privébezit van Jean-Edouard Carbonnelle en zijn familie. Volgens de toenmalige eigenaars uit het Brusselse kwam het in familiebezit in 1887 – een periode bekend als een ware scholenoorlog – en is het afkomstig uit de nalatenschap van rechtsgeleerde en magistraat Henri De Hoon.”

Die werkte dan weer nauw samen met gouverneur Pierre Heyvaert, zoon van gewezen Gistels burgemeester en notaris Frédéric Heyvaert. “Maar liefst 25 jaar lang onderhandelden we om het schilderij te kopen. Heel wat gesprekken gingen eraan vooraf. Initieel bedroeg de vraagprijs zo’n 25.000 euro, maar finaal slaagden we erin om het voor 7.000 euro aan te kopen. Dit is een absolute aanwinst voor Gistel en de rijke geschiedenis van en rond Godelieve.”

Tentoonstelling

Het brede publiek kan dit kunstwerk en andere topstukken ontdekken tijdens de tentoonstelling ‘Onderweg: pelgrimeren in het land van Arnoldus en Godelieve’ van 2 juli tot en met 17 september. Daarbij gaan ze in abdij Ten Putte op zoek naar sporen van devotie in de regio.

“Op pelgrimstocht gaan was een belangrijke activiteit voor de Middeleeuwer, maar ook voor gelovigen in de 19de eeuw”, rondt Vansevenant af. “Zo hoopte men aflaat de verdienen, kwijtschelding van zonden te krijgen of genezing van ziekte te bekomen, zowel voor zichzelf als voor een geliefde.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier