“Mijn droom is om binnen tien jaar gelukkig te zijn”: het moedige verhaal van Jade

“Een proclamatie zonder je ouders, dat is niet hoe het hoort. Toch ben ik supertrots. Ik heb het alleen gedaan.” Terwijl we de afgelopen dagen online overspoeld werden door trotse mama’s en papa’s die de prachtige schoolresultaten van hun kinderen met de wereld deelden, zag het er voor Jade Neirynck net iets anders uit. Na een zeer moeilijke jeugd met zelfmoordpogingen behaalde ze toch haar diploma middelbaar onderwijs. Nu ze 18 wordt, doet ze moedig haar verhaal…

“Achttien is voor mij niet zo’n speciale verjaardag. ‘Eindelijk zelfstandig, eindelijk vrijheid’ zeggen vrienden en vriendinnen dan. Of: ‘nu heb ik zelf verantwoordelijkheid’. Maar voor mij is dat natuurlijk helemaal anders.” Over verantwoordelijkheid hoef je Jade Neirynck uit Oostende inderdaad nog weinig te leren. Op haar zeventiende ging ze helemaal zelfstandig wonen. Na haar schooluren in het Petrus en Pauluscollege ging ze om boodschappen, kookte ze haar eigen potje, hield ze haar kleine studio netjes… en daarbovenop kwam het studiewerk.

“Mijn vader en mijn moeder zijn gescheiden toen ik nog maar een jaar was”, zo opent ze haar verhaal. “Mijn vader zit in het leger en is daarom veel in het buitenland. Dus ik woonde bij mijn moeder. Niet bepaald de ideale situatie. Mijn moeder heeft een drank- en drugsprobleem. Ze heeft ook borderline. Thuis was er veel ruzie. Ik wou dat leven niet en worstelde ook met mezelf.”

“Op mijn 14de, na de zoveelste crisis thuis, heb ik mijn vader opgebeld: je moet me komen halen, het gaat hier niet meer. Zo had mijn vader plots iemand in huis die hij niet kende. Dus evident was dat niet. Bovendien ging hij net samenwonen met een nieuwe vriendin die ook kinderen had.” Voor Jade zelf was het een opluchting om in een stabiel gezin terecht te komen. “Al kwam toen ook de terugslag van al die jaren daarvoor. Ik had me bij mijn moeder zo lang sterk moeten houden dat ik volledig crashte. Alle opgekropte frustraties moesten er uit. Ik weende heel veel. Maanden aan een stuk. Ik kon zelfs niet meer naar school. Van zodra mensen tegen mij spraken, barstte ik in tranen uit. Alle sociaal contact viel weg. Voor mijn vader was dat niet gemakkelijk. Gesprekken met psychologen, periodes in een instelling… Ik probeerde er wel heel hard aan te werken. Ook zelf wou ik dat er iets veranderde. En langzaam aan ging het de betere kant uit. Ik voelde me sterker.”

Miserie

Maar in februari 2018 ging Jades stiefmoeder plots weg. “Zonder enige uitleg, zonder afscheid. Mijn vader zat in de miserie: beëindigde relatie, geldproblemen, plots verhuizen. Hij had zoveel aan zijn hoofd… en daardoor had hij wellicht te weinig aandacht voor mij. Want voor mij was zij ook mijn eerste stabiele moederfiguur. Haar kinderen waren broertjes voor mij. Ik stond plots weer alleen. Mijn vader was kwaad, ik vooral verdrietig.”

Jade ging er helemaal onderdoor. Ze had het gevoel dat ze nergens terechtkon met haar verhaal. In maart 2018 sneed ze haar polsen over. “Zelfs daarna was het voor mijn vader moeilijk om zich te verplaatsen in wat ik voelde. In juni moest hij opnieuw op missie naar Afghanistan en zat ik alleen op zijn appartement. Mijn oma kwam af en toe langs. Mijn vader wist dat ik zelfstandig genoeg was om voor het huishouden te zorgen en eten te koken.”

Maar toen wou Jades zus ook plots weg bij haar moeder. “Zij is een jaar jonger dan ik. Bij mij was ze welkom en ook mijn pa zei dat het goed was. Dus belde ik heel wat rond naar instanties om alles te proberen regelen. Uiteindelijk lukte het en mocht ze bij mij komen wonen. Maar mijn zus had het lastiger met de huisregels hier. Ze wou meer vrijheid en ging terug naar mijn moeder. Terwijl ik massa’s voor haar gedaan had. Ik voelde me gebruikt.”

“Ik had het mentaal heel moeilijk en heb eind augustus met pillen opnieuw een einde aan mijn leven proberen maken. Ik stuurde iedereen een sms’je als afscheid. Mijn nonkel kon mij nog net redden. Maar toen zag mijn hele familie mij als hopeloos. Zelfs mijn grootouders, met wie ik een goede band had. Mijn opa zei: je bent net je moeder. En dat was echt alles wat ik niet wou zijn.”

Boost

Jade had wel twee goede vriendinnen. “Maar ik had hen niet echt verteld over hoe ik me voelde. Ik wou hen daarmee niet belasten. Ik wou hen ook niet verliezen. Want iedereen die ik ‘lastig viel’ met mijn problemen, liet me in de steek. Bovendien was ik blij dat ik met hen eens aan iets anders kon denken, over iets anders kon praten.”

Na een verblijf in een instelling van Pittem vond het Comité Bijzondere Jeugdzorg het aangewezen dat Jade het alleen probeerde en zelfstandig ging wonen onder begeleiding. “Het feit dat iedereen me had laten vallen, heeft me juist een boost gegeven. Ik wist dat ik het zelf moest doen en dat ik me op mezelf moest concentreren. Ik wou bewijzen dat ik het kon. Voor mezelf en voor de buitenwereld. Ik heb mijn vriendinnen en dat is genoeg.”

Jade moest zelf op zoek naar een appartementje en alles zelf in orde brengen. “Ik kreeg een budget van 927 euro per maand. Dat komt overeen met een leefloon. Ik betaal 485 euro huur. Daarbovenop komen de kosten als water, elektriciteit, internet, verzekeringen… Zelf betaal ik die rekening niet. Mijn begeleidster beheert voorlopig mijn geld. Voor eten en kledij heb ik nog 70 euro per week over. Maar ik heb gezegd dat ik daarvan maar 50 euro wil, zodat ik toch 20 euro opzij kan zetten. Als ik een onverwacht doktersbezoek heb, vraag ik een beetje extra geld. Je krijgt je doktersbezoek dan wel terugbetaald, maar je moet die 26 euro daar eerst wel leggen.”

Slachtoffer

Ondanks alle problemen thuis, deed Jade het goed op school. “De eerste twee jaar deed ik Latijn. Maar tussen dat soort jongeren zat ik niet op mijn plaats. Dat maakten ze mij ook duidelijk. Mijn studieresultaten waren goed, maar toch koos ik in het derde middelbaar voor Humane Wetenschappen. Dat was meer mijn ding. Ik was veel afwezig: soms om voor mijn zusjes en broertje te zorgen, soms door andere problemen, soms omdat ik ziek was, mentaal of fysiek. Toch haalde ik altijd goede resultaten. Ik verbaasde de leerkrachten.”

Ik woon alleen en moet rondkomen met een leefloon

“Mijn school wordt in Oostende gezien als een eliteschool. Dat was soms lastig. Als klasgenoten zich druk maken over een trui van 200 euro die ze niet krijgen of over de nieuwste gsm, dan denk ik wel eens: waar maak jij je druk om? Maar langs de andere kant weet ik ook dat dit niet slecht bedoeld is. Eigenlijk is het goed voor hen dat zij zich niet druk moeten maken. En langs de andere kant zijn er ook mensen die het veel slechter hebben dan ik. Ik wil niet in een slachtofferrol kruipen. Ik wil mijn leven zelf in handen nemen. Het is wat het is. Oké, ik kan niet zomaar uitgaan met mijn vriendinnen of niet altijd kopen wat ik wil. Maar zelfs als je je bij het huismerk van de supermarkten houdt, kan je echt wel lekker en vers koken.”

Dinsdagavond kreeg Jade in De Grote Post in Oostende haar diploma uitgereikt. Een speciaal moment, vol trots. Maar dan komt toch ook de teleurstelling naar boven. “Een proclamatie zonder je ouders, dat is toch niet hoe het hoort. Dat is toch een moment waarop ouders tonen: ik ben trots op jou. Maar ik ben supertrots op mezelf. Ik heb het alleen gedaan. En mijn opa en mijn oma komen speciaal terug van hun reis om er bij te zijn. Dat is wel leuk.”

En na die proclamatie begint het echt. “In juli doe ik nog een vakantiejob als sportmoni bij de speelcompagnie van de stad Oostende. En in augustus zoek ik werk. Nu ik 18 ben, kan ik de begeleiding door het CBAW (Contextbegeleiding in functie van autonoom wonen, red.) afbouwen. Daarna zou ik terugvallen op het OCMW. Maar ik wil een job zoeken die bij mijn diploma past en ondertussen in avondonderwijs de graduaatsopleiding sociaal werk volgen. Ik ben nu al een beetje aan het uitrekenen hoe ik alles het best aanpak. Grote toekomstplannen ga ik niet maken. Mijn droom is om binnen tien jaar gelukkig te zijn met mezelf en de mensen rond me. Voor de rest zie ik wel.”