Vroeger reisde men om te leren, nu volstaat het om met de regelmaat van de klok eens naar KW.be te surfen. Naar de donderdagrubriek ‘Mezinke!’ bijvoorbeeld, die elke week één typisch West-Vlaams woord op je loslaat én er ook de nodige uitleg bij verschaft.
Oef. De ‘hee’ en de ‘gaa’ liggen achter ons, we kunnen weer voort met ons linguïstisch leven. Deze week zijn we bij de ‘i’ aanbeland, en met die letter zijn er toch weer een paar leuke woorden te vinden.
>>INNEWOAR(T)S
Betekenis: naar binnen toe, meestal gebruikt in een uitleg over een precieze locatie. Een ‘minnegat’ – letterlijk ‘een hoekje om te gaan beminnen’ kan ook wat ‘innewoar(t)s’ gelegen zijn, en is dan weer een soort boeren’slag’ die toegang verleent aan de landbouwer om op zijn akker te raken. Huisjes die wat afgelegen van de straat liggen, staan dus ook ‘innewoars’.
>>INDLIJKS
Betekenis: Enorm. Een ander dialectwoord hiervoor is ’emelste’.
>>IEVOLLIG
Betekenis: a) Ongemakkelijk oneffen, b) Beschikkend over een erg onhandig formaat
Afgeleide: “Nen ievolligoard”, zijnde iemand die zich nogal in grofgebekte bewoordingen uitdrukt, eerder platvloers dus. Het vrouwelijke equivalent is simpelweg ‘een ievollige’.
Voorbeeld:
“‘k Zyn gistern e ki te voete toet by Danny en Karien gewist. Mo ge wit ze weun’ é, redelijk innewoars? Awel, die dreve is volledig in gravé, mo da ligt vul pitn en bultn. Zukn ievollig ende! ‘k En verre up me gat geleegn. En overdag ek noa den Ikea gewist. Ja man! Doa steekn ze under tuug toch dikkerst wok in indlijks ievollige doozn wi! Zodoanig lank daj overol oapert, met oekn en kantn woadeure daj ze nie ijje koffer krygt of zodoanig bombastisch daj met tween moe zyn voe ze te droagn. Mo wel goekoop, dadde wel. En goe boeletn. ‘K en nog e riemtje mè ‘boeletn’, mo kgoant nie zegn want kzyn ik gin ievolligoard…”
*DISCLAIMER: De kans bestaat dat er ook streekgenoten zijn die het woord ‘mezinke’ niet kennen. Het gaat hier om een uitroep van lichte, positieve verbazing. In stripverhalen zou men al snel gewag maken van ‘warempel!’ in dit geval, of zelfs ‘nou breekt mijn klomp!’ ‘Mezinke!’ zeg je wanneer je plots iets opmerkt, waarover je al eerder je bedenkingen had gemaakt en waarvan nu blijkt dat het wel degelijk – tegen sommigen hun verwachtingen in – effectief zo is. “Goat-ie em nu woarlyk mè ze velo no Dardenn vertrokn zyn omdat-ie ‘t ontzag voe met den otto no de naftepoempe te ryn? Wacht, ‘k goan e kji kykn in ‘t kotje. Mezinke, ze velo is weg!”
In bepaalde regio’s van West-Vlaanderen heeft men het dan weer over ‘bezinke’ in plaats van ‘mezinke’. Hoe klein ons landje en hoe minuscuul onze provincie, dan nog blijft een dialect afhankelijk van streek tot streeks, soms zelfs van stad tot stad. Met deze rubriek willen we geenszins beweren alle wijsheid in pacht te hebben. Ken je een alternatief dialectwoord voor iets wat hier al aan bod kwam, laat het ons dan ook gerust weten via frederik.jaques@kw.be. Zo kwamen we intussen bijvoorbeeld al te weten dat aan de kust – zoals in Middelkerke – die uitroep van verwondering eerder klinkt als ‘me ziele (gods)’, wat ons mogelijk alweer een stapje dichter bij de oorsprong van het bizarre woord brengt!
(FJA)
Mezinke
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier