De voorbije drie jaar heeft kunstenaar Rik Delrue (59) uit Middelkerke 200 tot 300 patiënten, zorgverleners en familie van mensen met dementie geïnterviewd. Het resultaat is ‘Head Turning’, een treffende tentoonstelling die net is geopend in de Venetiaanse Gaanderijen. Het taboe dat nog steeds rond de ziekte heerst, wil de stad nu doorprikken.
“Levensverhalen zijn altijd het vertrek- en eindpunt in mijn projecten”, schetst Rik Delrue die beroepshalve leraar keramiek is aan de Kunstenacademie aan Zee in Oostende. “Drie jaar lang voerde ik gesprekken met 200 tot 300 Oostendenaars. Dat waren patiënten met dementie maar evenzeer mensen uit hun nabije omgeving en mensen uit de zorgsector. De meer intensieve trajecten legde ik af met 40 tot 50 personen. Met ‘Head Turning’ wil ik de verschillende lagen van de ziekte afpellen en zo dementie bespreekbaar maken.”
Dankbaar gevoel
De voorbije jaren heeft Rik veel opgestoken over de ziekte. “Patiënten met dementie kunnen nog intens gelukkig zijn. Dat is me vooral bijgebleven. Ik ontmoette ook mensen die lijden aan jongdementie. Zij hebben me een nog betere kijk op de ziekte gegeven. Ik sluit dit traject met een dankbaar gevoel af. Zoveel mensen lieten me toe om met hen in gesprek te gaan. Het is niet evident om zo’n diepe gevoelens bloot te geven.”
In de tentoonstelling ‘Head Turning’ lees je een aantal getuigenissen, er worden er een aantal getoond in videofragmenten en Rik Delrue laat zich ook artistiek uit met zijn kenmerkende sculpturen. Eén van de verhalen is dat van de Oostendse Jeannine. “Ik herinner me de eerste ontmoeting met Robert op de kermis van het Westerkwartier”, liet ze door Rik opschrijven. “Ondertussen zijn we 69 jaar getrouwd. Sinds augustus 2020 kan ik niet meer voor hem zorgen en dat bezorgt me een groot schuldgevoel. Hij is weg en toch is hij er nog. De verwarde verhalen die hij over vroeger vertelt, zijn vaak moeilijk. Hij weet niet altijd wie ik ben. Ik ben Jeannine die hem bezoekt maar niet zijn vrouw. Hij is wel altijd blij als ik kom. Dementie zie je niet maar als partner voel je vooral een leegte.”
De expositie kwam er op vraag van het Oostendse stadsbestuur. “Het unieke is het diepgaande en langdurige traject dat eraan voorafging”, zegt schepen van Vrije Tijd Bart Plasschaert (CD&V). “De verhalen zijn herkenbaar in hun verdriet, gevoelens en de zoektocht naar geluk.” Schepen van Welzijn Natacha Waldmann (Groen) pikt in: “De expo past in ons project ‘Dementievriendelijk Oostende’. Zeker in onze stad, waar mensen graag komen wonen na hun pensioen verdient de ziekte extra aandacht. Vorig jaar hebben we twaalf infopunten voorgesteld waar mensen in hun eigen buurt terecht kunnen in hun zoektocht naar informatie over dementie.”
Late diagnose
Het expertisecentrum Dementie Vlaanderen bevestigt het toenemende aantal patiënten met dementie. Elke vier seconden krijgt iemand ter wereld de ziekte. De meest voorkomende vorm is de ziekte van Alzheimer. In Vlaanderen kregen in 2020 ruim 140.000 mensen te horen dat ze dementie hebben, in heel België is dat meer dan 200.000. Het aantal mensen met dementie jonger dan 65 jaar wordt geschat op 8.300. De kans is één of vijf dat iemand in zijn leven dementie krijgt. Vaak wordt de diagnose pas twee tot drie jaar na de eerste tekenen gesteld.
(Gudrun Steen)
‘Head Turning’ loopt tot en met 29 januari in de Venetiaanse Gaanderijen op de hoek van de Zeedijk met de Parijsstraat. Geopend van dinsdag tot en met zondag van 14 tot 17 uur. Een ticket kost 5 euro. Er zijn verschillende kortingsformules. Meer informatie vind je op http://www.oostende.be/headturning.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
