Er is een voorstel om het ruiterstandbeeld van Leopold II aan de Drie Gapers te betonneren. Na alle discussies omtrent het koloniale verleden, wil kunstenaar MaRf rond alle beelden van de omstreden vorst een betonnen omhulsel plaatsen. De stad stuurt het opvallende voorstel door naar een werkgroep, actiegroep Dement noemt het “extremistisch’’.
Er zijn heel wat koloniale sporen in Oostende: van straatnamen tot monumenten die de koloniale activiteit verheerlijken. Oostende zette flinke stappen in het omgaan met dat koloniale verleden: er waren wandelingen, lezingen, tijdelijke kunstwerken, performances en debatten. Het stadsbestuur stelde ook een inventaris op van 78 items die direct verwijzen of nooit werden gerealiseerd. Hoog genoteerd op die lijst: de (verdwenen) buste van Leopold II op het Clementinaplein en de drie beelden rond de Drie Gapers: de beeldengroepen die Congolese en Oostendse bevolking voorstellen en het ruiterstandbeeld van Leopold II. Voor dat beeld stuurde de Gentse kunstenaar MaRf een voorstel naar het stadsbestuur.
Koningsdag
“In tal van steden en gemeenten staan beelden van Leopold II. Op een aantal plaatsen werden die verwijderd en het is spijtig dat het weg moest, want dat is zo definitief”, zegt kunstenaar MaRf, pseudoniem van Freddy De Vos (72). Hij werd geboren in Oudenburg en is een veelzijdig kunstenaar die poëzie schrijft, werkt met brons, keramiek en glas en ook installaties maakt. “Het voorstel komt er niet toevallig rond Koningsdag 15 november. Net zoals Christo inpakt, wil ik met het project ‘Leopold II gebetonneerd’ de monumenten inpakken in beton. Rondom de sculptuur komt een betonnen omhulsel. Zo abstraheren we dat beeld. Het zal ook toelaten dat reeds weggenomen monumenten teruggeplaatst worden en eveneens een betonnen mantel krijgen.” Freddy ziet het als een tussenoplossing tussen wegnemen en laten staan. “Zo hou je het thema levendig”, motiveert hij.
Duiden
“Zo vermijden we de discussie of de monumenten moeten weggenomen worden of moeten blijven staan. Het beeld is niet verdwenen. Het is alleen niet meer te zien want het zit rond een betonnen omhulsel. Een informatiepaneel geeft geschiedkundige duiding en uitleg over het project. Zo blijft het thema van de kolonisatie levendig”, motiveert Freddy.
“Ons land telt een 50-tal beelden van Leopold II in een 25-tal gemeenten. Ze kregen van mij allemaal het voorstel.” Er waren al enkele reacties vanuit Waalse gemeenten. “Die laten me weten dat ze soms beelden hebben weggenomen en ergens anders bewaren. Dit project laat toe dat de beelden terugkeren.”
“Het zal ook toelaten dat weggenomen monumenten teruggeplaatst worden” – Freddy ‘MaRf’ De Vos
MaRf is blij dat er vanuit Oostende al reactie kwam: “Ik ben geboren in Oudenburg en uiteraard ken ik Oostende en de Drie Gapers. Oostende was trouwens de eerste stad die reageerde. Ik hoop op gesprekken en ben klaar om het project te realiseren. Uiteraard zal voor de bouw een beroep gedaan worden op een aannemer. Ik laat wel in het midden of het betonnen werk tijdelijk of permanent is.” Freddy bevestigt dat hij niet enkel de kleinere beelden (vaak bustes) wil betonneren, maar ook de grotere, zoals het ruiterstandbeeld aan de Drie Gapers.
Stad stuurt door
Vanuit Oostende reageerde Cultuurschepen Bart Plasschaert: hij meldde aan de kunstenaar dat de mail werd doorgestuurd maar nam geen standpunt in. Schepen Silke Beirens (Groen), bevoegd voor de werking rond koloniale sporen in de publieke ruimte, reageert diplomatisch op het bijzondere voorstel: “Ik heb de mail met voorstel van de kunstenaar ook ontvangen. We hebben in de voorbije jaren al een aantal voorstellen ontvangen van individuele kunstenaars. Voor ons staat participatie voorop in het beleid rond de ‘koloniale sporen in de publieke ruimte’. Het is een van de opdrachten van onze werkgroep om te kijken wat we kunnen doen rond het ruiterstandbeeld aan ‘De 3 Gapers’ in samenwerking met verschillende instanties. We schrijven in Oostende een uniek en eigen verhaal, geen copy/paste en werken daar de komende maanden op verder. We zullen de kunstenaar een antwoord sturen en zijn voorstel bezorgen aan onze werkgroep.”
“Te extremistisch”
Bij het Agentschap Onroerend Erfgoed konden we nog geen reactie noteren. Hoe de Oostendenaar staat tegenover het plan is niet duidelijk. Erfgoedvereniging Dement is scherp. Bestuurslid Guy Servaes: Als je monumenten inpakt met een doek zoals Christo en dat is voor een korte periode dan is dat geen probleem. Maar we zijn tegen het inpakken in beton. Het beeldencomplex heeft kunst- en erfgoedwaarde. Het is ook een tijdsbeeld van die periode. Dement heeft ook geen probleem dat er duiding wordt gegeven bij Leopold II.” Over het plan van MaRf is Servaes niet zo positief: “Je moet kunst en erfgoed niet vernietigen, want dan ben je even erg als de Taliban. We vinden dit voorstel te extremistisch.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
