Honderdtal Roeselaarse gezinnen hanteert virtuele munt ‘de wieltjes’

In de Roeselaarse regio gebruikt een 100-tal gezinnen naast de euro ook een virtuele munt: de wieltjes. Met de nadruk op duurzaamheid helpen ze elkaar met klusjes of ruilen ze goederen die ze toch op overschot hebben. Het systeem werkt op basis van vertrouwen.

‘Lets’ staat voor ‘Local Exchange and Trading System’, een lokaal uitwisselingssysteem dus. “Het ruilconcept ontstond begin jaren tachtig in Canada waar op korte termijn de werkverschaffing en dus het inkomen van de mensen verdween”, legt kernlid Koen Develter uit.

“Uit noodzaak gingen ze weer ruilen. Sindsdien blijft het zich over de hele wereld verspreiden. Het principe is gebleven maar de technologie is geëvolueerd. Niets houd je tegen om als vereniging of persoon zelf een munt uit te geven. We gebruiken de naam ‘de wieltjes’ omdat Roeselare de wielerstad bij uitstek is. In Kortrijk heet deze virtuele munt een ‘vlasblommeke’ en in Brugge zijn het ‘zandkorreltjes’. We hebben ons eigen eenvoudig bank- of overschrijfsysteem. De software wordt via het overkoepelende Lets Vlaanderen geleverd. Elke Lets-afdeling werkt zelfstandig. Je kunt ook interletsen: ruilen met andere afdelingen. Het systeem werkt op basis van vertrouwen. Als ik iets koop van iemand in Beveren voor vijf wieltjes dan vertrouwt die erop dat dit via ons systeem wordt gestort.”

“Ons gezin is ruim zeven jaar lid”, vertelt Koen. “Die complementaire munten hebben mij altijd al geïnteresseerd. Ooit las ik een boek van Bernard Lietaer over geld en duurzaamheid. De bankencrisis van 2008 heeft bewezen dat elke monocultuur in elkaar kan storten. Hoe zullen we dan betalen? We hebben gewoon verschillende munten nodig om eventueel op over te schakelen.”

Boeken

“Via een groepsgmail kun je aan de groep laten weten dat je iets te koop aanbiedt. Leden worden automatisch ingeschreven op de mailinglijst van Lets Roeselare. Dan krijg je een gebruikersnaam en wachtwoord, heb je toegang tot het ledengedeelte van onze site en zie je de zaken die aangeboden worden. Je hebt bijvoorbeeld nog drie boeken ‘te lets’. Daar zet je dan een waarde bij van een bepaald aantal wieltjes.”

“Bankencrisis bewees dat monocultuur in elkaar kan zakken”

“Vaak komen er ook vragen zoals: ‘Kan er iemand helpen om mijn tuin om te spitten of een handje toe te steken op de receptie van een feest?’ Eén uur werken is gelijk aan 60 wieltjes. Toen wij vijf jaar getrouwd waren, gaven we een receptie en vroegen we aan de Letsers ‘Wie ziet het zitten om een taart te bakken?’ De uren die eraan besteed werden, betaalden we in wieltjes en de ingrediënten in euro’s. Er is toen ook een vijftal medeleden komen opdienen.”

“Normaal gebruik ik het systeem een 12-tal keer per jaar. De jongste tijd heb ik toevallig heel wat verletst. Ik had hier 30 leemstenen van onze verbouwingen liggen en geraakte die op een tweedehandssite niet kwijt. Via Lets hadden die binnen de week een overnemer gevonden. Op ons online overschrijfsysteem kan iedereen de voorbije transacties gewoon meevolgen en meestal staat er ook een reden bij. Voor een eenmalige waarborg van 15 euro krijg je 1.500 wieltjes. Je lidmaatschap kost 6 euro per jaar en 75 wieltjes. Die wieltjes worden gebruikt voor de energie die het achtkoppig kernteam in de werking stopt.”

Kletscafé

Lets zorgt voor kostenbesparing, hergebruik en sociale contacten in je buurt. “Door lid te worden van onze vereniging leer je veel mensen kennen. Het is een uitbreiding van je familie- of vriendenkring. Door goederen te ruilen worden ze opnieuw gebruikt, wat goed is voor het leefmilieu.”

”Om gebruik te maken van de diensten van andere Letsers, heb je geen geld nodig. Je wordt er dus ook minder afhankelijk van. Niemand verplicht je tot wat dan ook. Je moet je wel aan afspraken houden. Je wordt gewaardeerd voor wat je graag doet en dit maakt het alleen maar leuker. We hebben trouwens ook een Lets-moestuin, de Origine”, aldus Koen.

“Aan de vroegere Origino, in de Kleine Stadenstraat, engageren leden zich vrijwillig om een gemeenschappelijk stuk grond van een kleine 20 are te bewerken en daarna de oogst te delen. Ons maandelijkse Kletscafé vindt in de zomermaanden meestal plaats als picknick in het Geitepark. Iedereen zorgt voor een hapje of een drankje. Dit wordt telkens een gezellige ongedwongen bedoening. Sinds de coronaperiode liggen onze bijeenkomsten stil. We organiseerden wel online een fotochallenge of een quiz, maar dat is logischerwijze niet hetzelfde. Onze nieuwjaarsdrink hielden we de jongste jaren in Trax. De eerstvolgende fysieke activiteit is een chocoladeworkshop. Wanneer die zal plaatsvinden blijft natuurlijk een groot vraagteken.”