Hoezo, lerarentekort in West-Vlaanderen? 610 mensen voor 328 jobs

Els Vandendriessche wil werken in het onderwijs, maar vindt geen job ondanks de 328 vacatures. © Joke Couvreur
Bert Vanden Berghe

Is er dan toch geen lerarentekort in West-Vlaanderen? Terwijl onze scholen een week voor 1 september nog altijd meer dan 300 werkkrachten zoeken, zijn er al zeker dubbel zoveel West-Vlamingen op zoek naar een job in het onderwijs. Wat is er aan de hand? “Je moet het doen met belachelijke vacatures voor enkele luttele uren, waar je als startende volwassene niet kan van leven.”

West-Vlaamse scholen zoeken nog 328 mensen. Dat nieuws bracht deze krant een week geleden en het zorgde ietwat verrassend voor heel wat verontwaardigde reacties op Facebook. “Lerarentekort? Laat me niet lachen! Ik ben al in meer dan 20 scholen gaan solliciteren. Drie scholen lieten me weten dat de vacature ingenomen was, van al de rest hoorde ik niks”, reageerde Els Vandendriessche.

De 44-jarige uit Vichte bij Anzegem is een van de 610 West-Vlamingen die via de VDAB nog altijd op zoek zijn naar een job in het onderwijs. Els werkte als zorgkundige in een woonzorgcentrum in Deerlijk, maar besliste om een leerkrachtenopleiding te volgen. Anderhalf jaar geleden studeerde ze af en ging ze enthousiast solliciteren.

Els gaf haar huidige job zelfs op, om meteen aan de slag te kunnen in het onderwijs. Maar al snel bleek het een vruchteloze zoektocht. “Als ik al geluk had een antwoordje te krijgen, kreeg ik vaak het deksel op de neus. Vaak zochten ze een ander profiel. Onlangs kreeg ik in een Kortrijkse school zelfs te horen dat ze iemand zochten die dichtbij woont. Vichte is nochtans niet bepaald heel ver… Eerlijk? Het is heel moeilijk om gemotiveerd te blijven. Met twee tieners in huis kan ik het financieel ook niet bolwerken om te blijven wachten tot er ergens een paar uurtjes vrijkomen. In het slechtste geval ga ik straks gewoon weer aan de slag in de zorgsector.”

Belachelijke vacatures

Eenzelfde geluid horen we bij Stefanie Kerckenaere (32) uit Oudenburg. Zij is tien jaar geleden afgestudeerd als kleuterjuf. “Ik volgde mijn toenmalig vriendje naar Brussel, waar ik meteen werk had. Na twee jaar keerde ik terug en dacht ik hier aan de bak te komen, maar ik kwam al snel van een kale reis terug. In het beste geval was er hier en daar een uurtje beschikbaar. Of keerde de juf, die ik verving, vlak voor de vakantie terug, waardoor ik niet eens betaald werd. Als ik een zwangerschapsvervanging deed, was het nadien meteen weer van nul beginnen. Je altijd weer opnieuw inwerken en bewijzen. Een vaste benoeming kan je pas krijgen als je drie jaar op rij voor dezelfde scholengroep werkt. (blaast) Nu heb ik een opdracht voor een jaar, in de derde kleuterklas. Daar ben ik heel blij mee, ook al omdat ik met mijn vriend een huis gekocht heb. De enige reden dat ik het niet heb opgegeven, is omdat ik het echt zo graag doe en zoveel liefde heb voor mijn job.”

Kyle Bernaert (22) uit Kortemark studeerde vorig jaar af als leerkracht Engels en Nederlands, maar hij besliste om verder te studeren in plaats van een job te zoeken. “Geen haar op mijn hoofd dat eraan denkt om in het onderwijs te stappen”, zucht hij. “Je moet het doen met belachelijke vacatures voor enkele luttele uren, waar je als startende volwassene niet kan van leven. Om nog maar te zwijgen over het gebrek aan respect voor het beroep. Met als kers op de taart een administratie van jewelste.”

Catastrofe

Verzuchtingen als die van Els, Stefanie en Kyle zijn Vlaams Parlementslid Steve Vandenberghe (Vooruit) niet vreemd. De burgemeester van Bredene is het brein achter een actieplan van Vooruit om het lerarentekort aan te pakken. “Zelfs mijn eigen kabinetschef was vroeger een fantastische leerkracht geschiedenis, maar hij heeft zijn job moeten opgeven omdat hij nergens voldoende uren kreeg”, zegt Vandenberghe, in een ver verleden zelf nog schooldirecteur. Een van de maatregelen in het plan van Vandenberghe is dan ook het statuut van leerkrachten aanpassen.

Hij pleit ervoor om leerkrachten een werkweek van 38 uren aan te bieden, in plaats van een pakket volgens een aantal lesuren. “Zo kunnen scholen ook beginnende leerkrachten een voltijdse job aanbieden, desnoods voor opdrachten in verschillende afdelingen binnen een scholengroep. Want daar wringt het schoentje: die jonge mensen willen ook een huisje kunnen huren of kopen.”

“Een wonderoplossing bestaat niet,” besluit Vandenberghe, “maar de willekeur aan maatregelen die minister Ben Weyts neemt, is verre van toereikend. Ik vind hem een van de allerslechtste ministers van onderwijs ooit. Hij krijgt de koepels niet eens op één lijn, laat staan dat hij een structureel en strategisch beleid kan voorleggen. Ik hou mijn hart vast voor september. Ik verwacht een catastrofe.”


Ben Weyts: “Geen vat op welke scholen welke uren aanbieden”

“Achter het globale lerarentekort gaan grote regionale verschillen schuil”, reageert Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) bij monde van woordvoerder Michaël Devoldere. “In sommige regio’s zijn er grote noden, in andere minder of zelfs geen tekorten. Zo kan het zijn dat een kandidaat-leerkracht een langere of moeilijke pendel moet doen, iets dat mensen kan afschrikken. We hebben de positie van starters verbeterd, onder meer door hen sneller uitzicht te geven op een vaste benoeming, door te investeren in meer aanvangsbegeleiding en door de invoering van de lerarenopleiding. Maar de overheid heeft geen vat op welke scholen welke uren aanbieden.” (TV)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier