Historisch werk uit tijdperk Napoleon is na ruim 200 jaar weer thuis: “Liever schenken dan dat het ooit in een container belandt”

Schepen Ann Bentein mocht tijdens een korte plechtigheid uit handen van Martin Deschepper het boekje in ontvangst nemen. (foto PM) © PETER MAENHOUDT
Timmy Van Assche
Timmy Van Assche Medewerker KW

Gistel is een opvallend stukje geschiedenis rijker. Martin Deschepper uit Lokeren schenkt de stad een almanak die dateert uit 1814, de tijd van Napoleon. Sterker nog: het boekje was ooit in bezit van de toenmalige burgemeester van Zevekote, een voorouder van Martin. “Ik heb geen nakomelingen en wil niet dat het historisch stuk ooit op het containerpark belandt.” Heemkring Gestella zal het document verder onderzoeken.

Napoleon is hot. In de bioscopen kan je momenteel de epische prent van regisseur Ridley Scott bekijken met in de hoofdrol Joaquin Phoenix. Maar voor een flinke streep geschiedenis hoef je soms niet ver te zoeken.

Want zie: Martin Deschepper komt net nu met een mooie schenking over de brug: een goed bewaarde almanak – of jaarlijkse publicatie met gedenkwaardige data – uit 1814. Het relaas? “In december vorig jaar overleed mijn oom. Tijdens het leegmaken van zijn appartement in Moerbeke-Waas vond ik de almanak terug in de kast”, begint Martin te vertellen. “Ik wist dat m’n oom dit stukje geschiedenis in z’n bezit had. Eigenlijk circuleerde het al meer dan 200 jaar in de familie. Zo lag het ook een poosje bij m’n grootmoeder in Vilvoorde. Nu, oorspronkelijk behoorde de almanak toe aan Philippe de Laeter. Hij was burgemeester van Zevekote en betovergrootvader van mijn grootmoeder. Eerlijk: de exacte geschiedenis van het boek ken ik helaas niet. En wat de toenmalige burgemeester precies heeft gedaan of verwezenlijkt, is mij vreemd. Dat is allemaal voer voor specialisten.”

“Maar gezien ik de laatste telg van de familie ben – ik heb geen kinderen of nazaten – wil ik niet het risico lopen dat het document ooit verloren zou gaan. De kans dat het na mij ooit op het containerpark zou belanden, is reëel. Daarom: gezien Zevekote op zich niet meer bestaat en onderdeel is van Gistel, nam ik contact op met de stad om het te schenken.” Aan de schenking is een simpele voorwaarde verbonden: het boek moet publiek tentoongesteld worden met naamsvermelding van Martin Deschepper – een logisch en mooi eerbetoon – en mag niet worden verkocht. “Ik ben zelf een groot liefhebber van geschiedenis. Ik hoop dat men er goed zorg zal voor dragen en verder onderzoek iets zal opleveren.”

Vette kluif

Het boekje is zo’n 15 op 5 centimeter groot en verkeert in goeie staat. Het telt 96 perkamentachtige pagina’s met vermelding van onder andere feestdagen en andere belangrijke data en tijdstippen. Leuk detail: in de marge staat de Brugse ‘Joseph Bogaert en zoon, boekdrukkers en verkopers in de Kuipersstraat’ vermeld. Liefhebbers van het betere opzoekwerk hebben hier een vette kluif aan. “Dit werk is hoe dan ook zeer uitzonderlijk en het is bijzonder knap dat Martin Deschepper het aan de stad wil schenken”, zegt schepen van Cultuur Ann Bentein (Open Vld). “Wij nemen het als stadsbestuur namens de Erfgoedcel in ontvangst en geven het in bruikleen aan heemkring Gestella. Zij zijn gespecialiseerd in dit soort waardevolle documenten.”

Of toch Hollands?

Roger Rondelez, voorzitter van de heemkring, is alvast enthousiast. “We zijn er in geslaagd om in eerste instantie al voorouders van Philippe de Laeter te situeren in de jaren eind 1690. Maar hoe hij bijvoorbeeld uiteindelijk burgemeester is geworden, weten we niet. Nog niet. We zullen zeker verder zoeken naar de bron en historiek van de almanak. We weten dat het de voorloper moet geweest zijn van de provinciale bestuursmemorialen. Maar is er een link tussen de almanak en de Franse revolutie? Of kunnen we een connectie vinden met de Hollandse periode van 1814 en 1815? We zullen meneer Deschepper alvast verder op de hoogte houden van onze bevindingen.” De almanak zal te raadplegen zijn in de lokalen van Gestella op de site van de Oostmolen in de Warandestraat. Het is open iedere woensdag en zaterdag van 13.30 tot 17 uur.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier