CUBO, je hebt er misschien al over gehoord. Kort voor CUltuur-BOuwer. De mond-aan-mondreclame begint haar werk te doen. Wat goed is, laat zich niet verzwijgen. Toen de Kortrijkse cultuurbonzen het idee anderhalf jaar geleden lanceerden, spraken ze van de Netflix of de Spotify van de cultuur. En dat is het ook. Je betaalt een maandelijks abonnement en je graait zoveel cultuur mee als je slikken kan. De formule slaat aan, blijkt nu. Als je nog een eindejaarsgeschenk zoekt, is dit meteen een tip.
Toen Alexander Ververken van De Schouwburg en Kristof Jonckheere van kunstencentrum BUDA (Budascoop) eind juni ’21 hun innovatief abonnement voorstelden, was het nog niet duidelijk of het Kortrijkse publiek er rijp voor was. Intussen blijkt CUBO een schot in de roos. De 15 euro die je als abonnee betaalt, geeft je toegang tot het podium- en filmaanbod van beide cultuurhuizen. De rekening is vlug gemaakt. In de schouwburg zijn er verschillende voorstellingen waar je meer dan 15 euro voor betaalt. Terwijl je voor één bioscoopticket tegenwoordig 10 euro neertelt. Geen wonder dat er anderhalf jaar na de lancering van CUBO al 530 zulke abonnementen zijn verkocht. De statistieken wijzen uit dat de abonnees gemiddeld 1,2 keer per maand naar BUDA gaan en 0,9 keer naar de schouwburg. Dat zou hen zonder abonnement meer dan 30 euro kosten. Conclusie: je krijgt meer cultuur voor minder geld.
Ondersteund door de stad
Ververken en Jonckheere waren op het idee gekomen toen ze vaststelden dat ze veel minder gemeenschappelijke klanten hadden dan ze dachten. “Er was slechts 16 % overlapping,” zegt Ververken. “En dus was er veel potentieel om naar een gedeelde markt te gaan, in plaats van elk een afzonderlijk deel van de markt te bestrijken. De financiële drempel houdt mensen al te vaak tegen om iets uit te proberen wat ze nog niet kennen.” Dat kan nu wel. Filmliefhebbers proberen ook eens een dans- of theatervoorstelling uit en zij die CUBO aanschaffen omwille van hun interesse voor toneel, kunnen zonder extra kosten eens een film meepikken.
Het zou een experiment worden van twee jaar. Berekeningen hadden uitgewezen dat er 1000 abonnementen nodig zouden zijn om uit de kosten te komen. Momenteel zitten ze aan 530. En daar zijn alle partners tevreden over. Ook schepen van cultuur Axel Ronse is heel opgetogen, al moet de stad voorlopig nog voor de bijkomende kosten opdraaien. “We zien dat we een publiek bereiken dat anders nooit een cultuurhuis betrad. 10 % van de CUBO-abonnees is tussen de 25 en de 34. De gemiddelde leeftijd van het CUBO-publiek is 53, terwijl die leeftijd bij andere cultuurabonnementen op 58 ligt,” zegt de schepen. “Niet alleen groeit het aantal CUBO-gebruikers gestaag, het is ook geruststellend dat de vaste abonnees van de schouwburg niet massaal overstappen op CUBO, maar dat we grotendeels nieuwe mensen bereiken. De vrees bestond dat we onze eigen inkomsten zouden kannibaliseren, dat met de groei van het aantal CUBO-abonnementen de verkoop van gewone tickets zou afnemen. Dat is gelukkig niet gebeurd. Maar het eerste seizoen heeft ons wel nog 32.000 euro gekost.”
Die kosten gaan voor een deel naar de database en het computersysteem dat nodig is om de tickets te boeken, maar grootverbruikers onder de abonnees kosten voorlopig ook nog geld. “Als je in de bioscoop een filmticket koopt, gaat de helft van dat bedrag naar de filmdistributeur, de firma die de rechten voor het vertonen van die film heeft aangekocht. Die wil zijn centen zien,” zegt Kristof Jonckheere. “Als een abonnee vijf keer per maand naar de film gaat, dan hebben we aan zijn maandelijkse bijdrage niet genoeg om er het aandeel van de filmdistributeurs mee te betalen. Maar die veelvraten onder de abonnees zijn uitzonderingen, moet ik er meteen bij vermelden.”
De schouwburg sluit twee jaar
De verdeling van de centen is ook de verklaring waarom populaire muziek en comedy voorlopig nog geen deel uitmaken van het CUBO-aanbod van de schouwburg. “De contracten van de artiesten laten dat niet toe,” legt Alexander Ververken uit. “Dat zijn partage-contracten waar de ticketprijs wordt bepaald door de artiesten zelf. Nochtans waren we bereid om een financiële regeling te treffen waardoor ze het verschil niet zouden gevoeld hebben. Maar ze waren er nog niet klaar voor. Het is natuurlijk ook zo dat de populaire muziek en comedy minder gestimuleerd moeten worden dan theater, klassieke muziek, jazz en het circusaanbod.”
Ook het aanbod van festivals als Next en Jazzcats maakt deel uit van het CUBO-aanbod. En Axel Ronse hoopt in de toekomst het systeem nog te kunnen uitbreiden en denkt daarbij onder meer aan Wilde Westen en Antigone. “In september sluit de schouwburg voor twee jaar, maar zodra ze weer opengaat, komen er volgens mij 500 abonnementen bij. En dan zijn we meteen uit de kosten. Dan zijn we de enige stad ter wereld die via een soort van vast tarief een aanbod heeft waar men onbeperkt van cultuur kan proeven zonder dat het de stad iets kost. Bij de stad zijn we er dan ook voorstander van om ook tijdens de verbouwingen de CUBO-abonnementen aan te houden, want de schouwburg zal in die periode ook tal van activiteiten buitenshuis organiseren. Maar of dat aanbod ruim genoeg zal zijn, dat wordt momenteel nog bestudeerd.”
Kristof Jonckheere weet dat 10 tot 20 % van het publiek van Budascoop over een CUBO-abonnement beschikt. “Is er niet zoveel volk voor de bioscoop, is dat 20 %; is er wel veel volk, is het 10 %. Gemiddeld gaan er 500 tickets per maand naar CUBO-gebruikers. De voorbije maanden was dat ongeveer 800 of in november zelfs 900. Dat zijn mensen die vroeger een keer per maand kwamen en nu misschien drie keer. Mensen denken: ‘het is toch betaald, we gaan eens iets proberen dat we nog niet kennen’. Hetzelfde met Next. Heel veel mensen waarvan ik dacht: ‘amai, die pikken wel veel voorstellingen mee’, bleken over een CUBO-abonnement te beschikken. Super hé.”
Het bestaan van CUBO leidt tot heel nieuwe fenomenen. Zo heeft Nele Van Coillie een CUBO-clubje. “Wekelijks ga ik op maandag met vriendinnen naar een film in Budascoop. Ons clubje groeit voortdurend en we leren nieuwe mensen kennen. We delen een whatsapp-groep en zit iemand van ons zich ’s avonds te vervelen, dan gebeurt het dat we onverwachts in de schouwburg belanden. Ik was vroeger geen theatermens, maar doordat ik nu zonder bijkomende kosten een en ander kon uitproberen, weet ik intussen welk soort theater ik wel kan smaken.”
Wie over een CUBO-abonnement beschikt, reserveert online voor de voorstellingen waar hij of zij naartoe wil. Dat systeem laat ook communicatie in de andere richting toe. “Zo kunnen we ons publiek op een veel actievere manier benaderen,” zegt Alexander Ververken. “Als een voorstelling niet uitverkocht is, kunnen wij zeggen: “Kom je morgen niet af? Er zijn nog tickets.” Je bent toch CUBO, dus je hoeft er niet extra voor te betalen. Als vroeger weinig tickets verkocht waren voor een voorstelling, stelden we wel alles in het werk om nog meer mensen te overtuigen, maar we konden ze moeilijk een lagere prijs geven, want dat was niet fair tegenover die 200 mensen die wel al een ticket gekocht hadden. Die financiële drempel wegnemen helpt ons enorm om meer publiek te genereren voor ongekend werk of nieuwe talenten in de podiumkunsten. Dit is dan ook dé belangrijkste doelstelling van CUBO.”
Alle info over CUBO vind je op de sites van BUDA en De Schouwburg
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
