Een pak boeren uit de Westhoek mist dit voorjaar geen enkele betoging, maar trekt nu niet naar Brussel. “Vlak voor de verkiezingen hadden we graag een statement gemaakt, maar dit heeft zelfs de oudere generatie nog nooit meegemaakt.”
4.45 uur, de wekker van Miguel Gheysens (47) gaat af. De man is landbouwer en loonwerker in Pilkem, een gehucht bij Ieper. Het eerste werk: drie weerapps checken aan de ontbijttafel. “We krijgen eens mooi weer”, klinkt het verbaasd op de vierde dag van juni. “Dit zijn historische tijden. Door de aanhoudende regen kunnen we nu pas verschillende teelten zaaien en planten. Het is alle hens aan dek: de boeren staan onder stress, want het is nu of niet meer. De medewerkers van mijn loonwerkbedrijf en ikzelf gaan slapeloze nachten tegemoet. Alle boeren bellen, maar we kunnen niet iedereen tegelijk helpen.”
Onkruid
“Vanaf nu telt elke dag”, stelt ook Wim Vanpeperstraete (44), landbouwer in Heuvelland. “Hoe graag ik ook samen met landbouwers in de streek vlak voor de verkiezingen een statement wou maken in Brussel als sluitstuk van de boerenprotesten in het voorjaar, er is nu nog nooit zo weinig werk op het land uitgevoerd in vergelijking met de jongste 50 jaar. Zelfs de oudere generatie boeren heeft dit nog nooit meegemaakt. De suikerbieten zijn intussen gezaaid, maar met regelmatige regenbuien groeit het onkruid als nooit te voren. De nodige gewasbescherming uitvoeren is wel eens ploeteren tussen de jonge plantjes door.”
“Vorige week hebben we 15 hectare aardappelland klaargelegd en net voor het poten zijn de regenbuien gestart. De grond slaat dicht en droogt extra moeilijk op”, stelt Wim vast. “Het komt er nu op aan om de grond met de grootste voorzichtigheid te herbewerken en vooral open te maken zodat die voldoende kan opdrogen. In de regio Ieper, Heuvelland en Poperinge is nog niet eens de helft van de aardappelen geplant en dat in een gebied waar die teelt voor vele landbouwbedrijven een belangrijke pijler is.”
Rottend pootgoed
“Het begint al bij het pootgoed: van de koelcel naar de gewone opslagloods met verluchting, en regelmatig de pootaardappelen omkeren en losmaken, zodat de kiemen niet in elkaar gaan nestelen. Je ziet het pootgoed verminderen in kwaliteit en kiemkracht, in het slechtste geval zelfs rotten”, aldus Wim. “In combinatie met een kort groeiseizoen lijkt het er niet op dat we een massale oogst mogen verwachten. Ook de aardappelverwerkers zijn gespannen. Minderwaardige aardappelen poten in te vochtige grond, dat komt niet goed, niet voor de boer en niet voor de verwerker.”
“Deze extreem natte omstandigheden duren al acht maanden, dat is ongezien”
“Wij kregen intussen mails van de suikerfabriek om eerder afgesloten contracten voor bieten te wijzigen”, zegt Miguel. “We zullen dit jaar een pak akkers zien die braak liggen. Boeren kunnen in dit geval een Vlaamse premie trekken, maar hoe groter de aantallen hoe kleiner het premiebedrag per boer per hectare. De overheidsbudgetten zijn gelimiteerd en vorig najaar is al erkend als landbouwramp.”
Percelen kapot
Landbouwer Danny Metsu (56) zag in november zijn oogstrijpe aardappelen wegrotten in de akkers van Vlamertinge, een deelgemeente van Ieper. “Deze extreem natte omstandigheden duren al acht maanden, dat is ongezien”, zegt hij. “Het is uitermate moeilijk om het werk te doen, zelfs een planning opmaken is niet evident. De percelen waar vorig najaar toch is geoogst, werden kapotgereden en de toestand is nog verslechterd door alle regen die sindsdien gevallen is.”
“Wij moeten nog ruim de helft van onze aardappelen en spruiten in de grond krijgen. Ik ben voorzitter van de Ieperse afdeling van het Algemeen Boerensyndicaat, maar door het mooie weer moet ik met mijn tractor naar het veld in plaats van Brussel. Ik was er nochtans graag bij geweest. De opgelopen achterstand zal een effect hebben op de verwerking in het najaar, dat kunnen we intussen met zekerheid stellen.”
Weinig alternatieven
“Ook voor maïs is het de hoogste tijd om te kunnen zaaien”, vertelt Wim. “We kiezen nu doelbewust voor rassen met een korter groeiseizoen, waarbij we wel inboeten aan opbrengst. Liever op die manier dan rassen uit te zaaien die veel blad vormen en weinig korrels, daar kan je geen dieren efficiënt mee voederen. Enkele jaren geleden waren droogte en hitte onze grootste vijand, nu is het helemaal omgekeerd. Een boer is altijd erg flexibel geweest en we maken er het beste van.”
“We moeten ons aanpassen aan de grillen van het klimaat, maar op korte termijn zie ik nog geen oplossing”, stelt Miguel. “Op lange termijn hoop ik op rassen die beter bestand zijn tegen water. We zijn de moestuin van West-Europa en elders gaat het niet bepaald beter. Er zijn weinig alternatieven.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
