Stijn Vandamme wil gemeente autismevriendelijker maken: “Duidelijkheid is hét toverwoord”
Van duidelijke signalisatie op straat tot een druktebarometer in het gemeentehuis: Stijn Vandamme vraagt als ambassadeur van de campagne ‘Burgemeesters voor iedereen’ meer aandacht voor autisme in het inclusiebeleid. “Je gemeente of stad autismevriendelijker maken, vraagt geen grote aanpassingen.”
‘Burgemeesters voor iedereen’, een campagne van de InclusieAmbassade, wil lokale beleidsmakers ertoe inspireren meer in te zetten op inclusie. Jabbekenaar Stijn Vandamme (30) is een van de 15 gezichten van de campagne en vertrekt vanuit zijn ervaringen met autisme. De overdaad aan prikkels die hij moeilijk kan filteren, de contextgevoeligheid: het zorgt er allemaal voor dat hij zich in alledaagse situaties vaak verloren voelt. “Bij openbare werken wordt de bushalte weleens verplaatst. Andere mensen passen zich dan aan, maar ik blijf de situatie analyseren: Hoe komt dit nu toch? Samen met die bushalte, valt er voor mij ook een soort houvast weg en dat maakt mij heel onzeker.”
Stijn denkt in ‘lijstjes’, zo legt hij uit. “Mijn hoofd zit precies vol lades waar allerlei informatie in steekt. Van zodra er dan iets aan zo’n lijstje met informatie verandert, klopt de inventaris in mijn hoofd niet langer. Ik moet dan het lijstje ‘bus nemen’ herschrijven.”
Prikkels
Prikkels komen bij Stijn ook veel harder binnen.
“Mijn hoofd is vaak bezig met informatie sorteren, waardoor ik minder kan focussen op gesprekken of hoe ik mij in het openbaar moet gedragen. En als ik mij focus op details, heb ik ook geen oog meer voor de omgeving. Dit zorgt er niet alleen voor dat ik het moeilijk heb met context, het gebeurt ook dat ik op straat plompweg tegen dingen aanbots”, aldus Stijn.
Als ambassadeur van de campagne ‘Burgemeesters voor iedereen’, wil hij bij lokale beleidsmakers de ogen openen. “Je gemeente of stad autismevriendelijker maken, vraagt helemaal geen grote aanpassingen”, benadrukt hij. “Duidelijkheid is bijvoorbeeld een toverwoord. Als de dame aan het loket mij zegt, ‘zet je een minuutje’, dan zet ik mij een minuutje. Maar van zodra die minuut om is, sta ik daar terug aan dat loket. Ik neem alles nogal letterlijk.”
Maar de openbare dienstverlening kan volgens Stijn ook op andere vlakken beter. “Hang bij openbare gebouwen een bordje waar de ingang is. Dit maakt het voor mensen met autisme al een stuk overzichtelijker. Vermeld een uitzondering op de openingsuren vooraf duidelijk op de website van de gemeente. Deel duidelijk mee waar iemand terechtkan met vragen. Dat geldt niet alleen voor overheden, maar bijvoorbeeld ook voor sportclubs”, aldus Stijn.
Daarnaast is hij voorstander van een druktebarometer aan het gemeentehuis. “Een drukke omgeving met veel prikkels, vermijd ik liever. Het zou daarom handig zijn als de gemeente op haar website de drukteverwachting kon aangeven, zodat ik op een rustiger moment kan langsgaan. En ook een plannetje bij de ingang kan helpen.”
Onzichtbare beperking
Stijn wil zijn autisme zelf niet langer wegsteken. “Ik schaam mij er niet meer voor. Meer nog, ik kan er heel open over praten. Ik wil mensen bewustmaken van wat het betekent om met autisme door het leven te gaan, jongeren met dezelfde diagnose op het hart drukken dat ze niet alleen zijn”, klinkt het. Zijn getuigenissen bleven ook bij de InclusieAmbassade niet onopgemerkt. “In februari kreeg ik plots een telefoontje: of ik niet een van de gezichten wilde worden van hun nieuwe campagne? Ik heb meteen je gezegd, omdat de meeste mensen zich niet bewust zijn van de drempels die ik elke dag ervaar. Maar er zijn nog andere beperkingen die te weinig aandacht krijgen. Mijn autisme is een onzichtbare beperking, je ziet het niet aan de buitenkant. En zo heeft elke ambassadeur van deze campagne wel wat te zeggen over toegankelijkheid”, besluit Stijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier