Het rijk der vrijheid? Niet in de woonzorgcentra, waar nog mondmaskerplicht en enkel bezoek op kamer en in de cafetaria geldt. Welke lessen trekt de directie van Westervier, dat met 38 overlijdens tijdens de eerste coronagolf zeer zwaar getroffen werd?
“Er verblijven momenteel zes bewoners met covid in isolatie op hun kamer. Gelukkig kampen ze slechts met milde ziektesymptomen. Het is bizar, want na die eerste, zware golf zijn we anderhalf jaar bespaard gebleven van besmettingen”, zegt Dirk Snauwaert, directeur van de woonzorgcentra van Curando West, de groep waartoe onder meer Westervier en het Hof Bladelin behoren. Als bij wonder raakte hij zelf de voorbije twee jaren niet besmet met het virus.
Comfortzorg
“We zijn in de lente van 2020 op amper zes weken tijd 38 van onze 120 bewoners verloren”, evalueert Dirk Snauwaert. “In vroegere tijden waren er evenveel sterfgevallen op een volledig jaar tijd. Dat families op zo’n manier moesten afscheid nemen van hun verwante en wij van onze toevertrouwde bewoners heeft er bij ons echt hard ingehakt. Op een eigen, persoonlijke en waardige manier afscheid kunnen nemen is eigen aan ons huis. We hebben erover gewaakt dat onze bewoners, met comfortzorg, zonder pijn, konden sterven.”
Met droefheid en boosheid blikt hij terug op de eerste golf van de pandemie: “Eerst was er onvoldoende materiaal. Geen mondmaskers! Later kregen we gelukkig hulp vanuit de ziekenhuizen die zuurstofapparatuur aanboden. Eerst waren er geen testen, later mochten we maar zeer beperkt testen. Van zodra iemand symptomen vertoonde, werd verondersteld dat iedereen uit die afdeling ziek was en werd er ‘gecohorteerd’: bewoners en personeel afgescheiden van de andere afdelingen!”
“Het was bij wijlen hallucinant. De post moest drie dagen aan de voordeur blijven liggen, uit vrees voor besmettingen. Cadeaus van familieleden en materiaal dienden 72 uren in onze kelders gestockeerd te worden. Bezoek was een tijdlang enkel toegelaten buiten het raam”, herinnert de directeur zich nog. Vele personeelsleden kregen het virus, nu is 97 procent gevaccineerd. “Slechts enkelen weigerden een prik om persoonlijke redenen, net als enkele bewoners”, meldt Anneleen Deforche, diensthoofd woonzorg.
De pandemie schaadde het imago van alle woonzorgcentra, die louter als sterfhuizen gebrandmerkt werden. Dirk Snauwaert probeerde dit te counteren met een open en eerlijke communicatie. Vandaag zien we aan de vele aanvragen dat mensen nog altijd in Westervier willen komen wonen. Er is opnieuw een wachtlijst wat ons aangeeft dat het vertrouwen in Westervier gebleven is. Ook onze assistentiewoningen zijn volzet. Desondanks bekijken ook wij, net als andere Vlaamse woonzorgcentra en aanbieders van serviceflats, de mogelijkheden waar wij, bij openstaande plaatsen, Oekraïense vluchtelingen kunnen opvangen.”
Hét probleem is het gebrek aan personeel. “Voor de pandemie was er al een structureel tekort in onze sector. Corona heeft dit enkel geaccentueerd. Door interne wissels, de hulp van vele vrijwilligers en studenten hebben we tijdens de epidemie het uitvallen van ziek personeel kunnen opvangen. Ik moet echt de passie, de motivatie en solidariteit van onze medewerkers prijzen, we zijn er samen door geraakt. Corona heeft ons als team sterker gemaakt. Maar we voelen dat iedereen mentaal moe is en nood heeft aan hersteltijd. Tijd die we helaas onvoldoende kunnen geven.”
Divers
“Zonder ons diverse medewerkers 15 procent van ons 120-koppig team heeft buitenlandse roots zouden we het niet kunnen bolwerken bij Westervier. Ons team telt mensen uit Roemenië, Afghanistan, Ghana, Polen, de Filipijnen en Zuid-Amerika. En binnenkort komen er twee verpleegkundigen uit India, die na een korte opleiding als zorgkundigen zullen ingezet worden. Want het is moeilijk om extra personeel te vinden. We zitten momenteel met vijf vacatures die niet ingevuld raken.”
“Als ziekenhuizen, begrijpelijkerwijze, tijdens de pandemie, door een tekort aan verpleegkundigen creatief zorgkundigen inzetten om taken over te nemen, kunnen verpleegkundigen meer focussen op hun kerntaken. Maar hierdoor krijgen de woonzorgcentra minder instroom van zorgkundigen. Een innovatieve arbeidsorganisatie dringt zich ook op bij ons. Er loopt momenteel hierrond een project in Westervier.”
“Daarom vraag ik met aandrang dat de overheid de regels wat versoepelt. Het is toch absurd dat een mantelzorger thuis zijn partner oogdruppels mag geven, terwijl die handeling in een woonzorgcentrum strikt genomen enkel door een zorgkundige mag uitgevoerd worden! De overheid legt voor vele van de zorgen in een woonzorgcentrum een te gespecialiseerde kwalificatie op. Die normering leidt tot personeelstekort bij ons. Een goede attitude, dienstbaarheid en helpende handen zijn minstens even belangrijk. Dat is meer dan ooit gebleken tijdens corona.”
“Deze crisis heeft ons innovatief leren denken, we moesten noodgedwongen onze routine loslaten. Nog meer in het belang van onze bewoners nadenken. Ik hoop dat de overheid diezelfde creativiteit aan de dag legt. Onze sector wordt al jaren door de overheid stiefmoederlijk behandeld. Dat heeft te maken met de beeldvorming naar ouderen toe. De plaats van de toenemende groep senioren is nochtans belangrijk in onze maatschappij. Er mogen dus meer middelen naartoe gaan.”
“Zelf hebben wij, in samenwerking met Ferm, een troostplek ingericht en houden we enkele keren per jaar een wandelwake voor de overledenen. Ik hoop dat ook wij binnenkort onze mondmaskers mogen wegbergen en dat het bezoek opnieuw toegelaten wordt in onze living. Nu missen wij het onderling contact tussen bewoners en familieleden, die met een kopje koffie kunnen bijpraten en ervaringen delen. Thuis mag dat, waarom niet in een woonzorgcentrum? Uiteraard met inachtname van de hygiënische en veiligheidsregels. Want onze bewoners blijven erg kwetsbaar. We beseffen tenvolle dat tijdens corona een open huis voor het virus een zeer aangename plek was om te woekeren. Maar dat is geen reden om af te stappen van onze warme missie. Wij zijn meer dan een sterfhuis, we zijn en blijven een open huis en een luisterende plek van verbondenheid.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
