In het dagelijkse leven is hij leerkracht godsdienst aan het Sint-Lodewijkscollege in Brugge, in zijn vrije tijd is Wouter Verplancke vrijwilliger/fotograaf bij vzw Boven De Wolken. “Heel mijn leven zat ik in de KSA, vrijwilligerswerk is voor mij heel belangrijk”, vertelt hij. “Toen ik ouder werd, les begon te geven en minder tijd had, stapte ik uit de KSA. Ik wou wel nog iets doen voor anderen, zonder dat er verplichtingen bij komen kijken. Daarbij wilde ik ook mijn passie voor fotografie kunnen gebruiken. Bij vzw Boven De Wolken kwam alles samen.”
Erkenning
Intussen is Wouter Verplancke al vijf jaar actief als fotograaf bij de vereniging. “We zijn evenveel psycholoog als fotograaf”, legt hij uit. “Bij mij laatste shoot was ik 2,5 uur aanwezig en heb ik meer zitten praten dan foto’s genomen. Voor heel veel ouders is dat moeilijk, heel vaak hebben ze hun overleden kindje zelfs nog niet vastgenomen. Als wij toekomen, nemen het kindje liefdevol vast zoals bij een ander kindje, praten we er tegen zoals bij een ander kindje… We normaliseren alles.”
De ontmoeting start telkens op een ietwat vreemde manier. “Onze eerste woorden zijn: proficiat, ouders! Wij bevestigen dat ze effectief ouders zijn geworden. Dat is niet makkelijk om te zeggen, en voor de ouders niet altijd makkelijk om te horen. Maar achteraf horen we wel telkens dat ze dat héél belangrijk vonden dat we het deden. Die erkenning: je merkt aan de ouders dat ze daar deugd van hebben om dat eens, en misschien voor het eerst, te horen. Daar staan ze op dat moment nog niet bij stil. Ja, het is een overleden kindje, maar wel nog altijd een kindje. En jullie kindje.”
Dat taboe doorbreken, dat is een van de doelen van Boven De Wolken. “En daar zijn we ook sterk in. Dat Emmy’s ouders vragen om de geboortefoto in de krant te zetten, vind ik magnifiek en baanbrekend. Dit zal het taboe definitief doorbreken. Hierna zullen er nog ouders volgen. Dat ben ik zeker.”
Neusje, oortje…
Elke fotograaf heeft zijn eigenheid in zijn manier van werken. “Veel fotografen doen new born fotografie, en trekken die stijl – met dekentjes en speelgoed – door. Zelf leg ik meer de focus op de connectie tussen ouders en het kindje. We nemen ook telkens detailfoto’s van het kindje. Zo kunnen de ouders later zien hoe zijn of haar neusje, oortjes, handjes en teentjes eruit zagen. Een herinnering vervaagt. Wij zorgen dat ze voor altijd zullen weten hoe hun kindje eruit zag. Dat is van onschatbare waarde, denk ik. Toch maken we soms mee dat foto’s nooit gedownload worden. Ze willen ze niet zien of zetten ze die voor lange tijd aan de kant.”
Afschermen
Telkens sterrenkindjes zien: het is mentaal loodzwaar, bevestigt Wouter. “De eerste keer dat je een doodgeboren kindje ziet: dat hakt erin. Dat is zwaar, onwezenlijk. Die beelden vergeet je nooit. Als buitenstaander heb je iets meer afstand en zelf scherm ik me wat af door te focussen op mijn werk en de foto’s. Voor die mensen wil ik de best mogelijke beelden schieten. Hoe meer je op pad gaat, hoe hoe beter je ermee leert omgaan. Als ik het moeilijk zou krijgen, heeft Boven De Wolken psychologen klaar staan. Na elke opdracht wordt ook gevraagd hoe het was en hoe het gaat. De zorg naar de fotografen toe is heel goed. We zijn één grote familie. Het is jammer dat we bestaan, maar het is goed dat we er zijn.”
Zelf binnenkort papa
“In mei word ik voor het eerst papa. Als alles goed gaat. Door het vrijwilligerswerk beleef ik onze zwangerschap anders… Ik weet wat er allemaal mis kan lopen. Veel ouders staan daar niet bij stil, ik ben me daar wel kéíhard van bewust. Ik weet per week hoe groot een kindje is, hoe ze eruit zien, wat je mag verwachten. Jammer genoeg. Of het vaderschap een impact zal hebben? Allicht zal ik veel gevoeliger worden. Daar ga ik van uit. (stilte) Zolang ik het een plaats kan geven, zal ik blijven fotograferen en de ouders van sterrenkindjes ondersteunen.”
Gratis
Boven De Wolken werkt zonder subsidies en draait enkel op giften. “Alle fotografen doen dit gratis, alle beelden zijn gratis. We gaan langs bij de mensen ongeacht de afkomst of sociale status. We willen álle ouders van sterrenkindjes de kans geven om foto’s te hebben. Niet iedereen wil dat, maar iedereen heeft wel de mogelijkheid. Wanneer het noodlot toeslaat, brengen de verpleegkundigen en gynaecologen de ouders op de hoogte van onze werken. Als zij het willen, zal er binnen de 24 uur een fotograaf ter plaatse zijn. De ouders hebben de vrije keuze, al merken we dat velen erop ingaan.”
Broer van ‘het madamtje van de wolkjes’
Wouter Verplancke is de broer van glasrestauratrice Birgit, die de voorbije maanden glazen wolkjes als kerstboomversiering verkocht ten voordele van vzw Boven De Wolken. Haar doel was om er 100 te verkopen aan vrienden en familie, maar uiteindelijk klokte ze af op 1.400 wolkjes, die 2.800 euro opbrachten. Ook nu, na de kerstperiode, blijft de interesse groot. “Ze zijn al lang geen kerstdecoratie meer, maar wel een permanent troostend attribuut voor mensen die hun kindje verloren. Mensen bestellen het om in het kamertje van hun kindje te hangen of bij de urne of het grafje te plaatsen”, aldus Birgit, die nu aangesproken wordt als ‘het madamtje van de wolkjes’.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier