Om en bij de honderd aanwezigen woonden de herdenking van het Gevecht van Snaeskerke bij. Hoewel relatief kleinschalig, blijft het achterliggende idee zeer belangrijk, stelt initiatiefnemer Roger Rondelez. “Dit incident tijdens de Eerste Wereldoorlog bleef lang onder de radar. Toch passeren dagelijks honderden auto’s en vrachtwagens de plaats van het gebeuren.”
Dinsdag 25 augustus 1914. In de vroege ochtend greep er aan de Kromme Elleboog een confrontatie plaats tussen een Duitse cavalerie-eenheid en Belgische gendarmes. De Duitsers waren op verkenning richting Oostende en liepen in een hinderlaag van de Belgen. Even daarvoor was er ook al een opstootje bij de Kruiskalsijdebrug, vlak naast Snaaskerke. De actie van de Belgen was succesvol – de Duitsers dienden hun opdracht te staken –, maar de balans was zwaar.
De Gendarmerie verloor vijf mensen ter plaatse, later zou ook één Duitse soldaat aan zijn verwondingen overlijden in Oostende. De gebeurtenissen van die dag zouden de geschiedenisboeken ingaan als het Gevecht van Snaeskerke. Anno 2023 bewijzen figuranten in het oude uniform en vaandeldragers tijdens een mooie ceremonie de eer. Het geheel werd muzikaal opgeluisterd door de Koninklijke Gentse Politieharmonie.
Waarom nu?
Het was lang wachten vooraleer dit historisch waardevol feit opnieuw onder de aandacht kwam te staan. Pas in 2015 kwam er een allereerste herdenking en een gedenkplaat. Voortrekker toen en nog altijd is Roger Rondelez (73). Hij is voorzitter van de lokale heemkring Gestella en gewezen luitenant-kolonel bij de Rijkswacht, onder meer in Brussel, Ieper en West-Vlaanderen.
Tussen 1969 en 2001 was hij onder meer actief als verbindingsofficier voor onze provincie. In 2013 trok hij op welverdiend pensioen. “Ik kende de geschiedenis al een beetje vanuit mijn geschiedenis bij de Rijkswacht”, opent Roger. “Als oudgediende dacht ik: Potverdikke, we gaan dat verhaal van Snaaskerke toch eens van dichterbij bekijken. Als snel stelde ik vast dat, hoewel het verhaal werd overgeleverd van generatie op generatie, er nooit historische kritiek op werd uitgevoerd. Bijvoorbeeld, zo was er sprake van Duitse ulanen, maar bleek het uiteindelijk om kurassiers (zwaar bewapende cavalerie, red.) te gaan. Ook over de exacte locatie van de gebeurtenis heerste discussie. Uiteindelijk konden we toch een en ander weerleggen of in het juiste perspectief plaatsen.”
Na nogal wat onderzoek kwam Roger tot een sluitende tekst met heel wat interessante weetjes. Het volledige relaas vind je op de website van de heemkring www.gestella.be onder het luik Publicaties’.
“Ik vind onze hulde ook een eerbetoon aan hulpverleners in de brede zin”
Roger Rondelez, Heemkring Gestella
Maar waarom duurde het zolang vooraleer de herdenking daadwerkelijk op de jaarkalender werd geprikt? “Wel, geen enkel lokaal bestuur trok het initiatief – en de eventuele bijkomende kosten – naar zich toe. Dat komt omdat het incident op de grens van Leffinge, Snaaskerke en Oostende werd uitgevochten en er onduidelijkheid was wáár het precies gebeurde.”
“Bovendien, de vijf Belgische slachtoffers waren niet uit onze streek afkomstig, maar wel uit Henegouwen, Namen en Luxemburg.”
Verhaal doorgeven
Toch vind ik het belangrijk dat we deze gebeurtenis herdenken. Op de Kalsijdebrug en langs Kromme Elleboog passeren dagelijks honderden auto’s en vrachtwagens, terwijl hier bijna 120 jaar geleden mensen hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid, maatschappij en gemeenschap. Ik sprak er tijdens de herdenking nog over met directeur van het In Flanders Fields Museum (Stephen Lodewyck, red.): niet iedereen kent de geschiedenis… tot je erover begint.”
“We moeten blijven het belang van herdenken benadrukken, want oorlog is nooit veraf. Zet je televisie aan en je ziet meteen wat ik bedoel. En elk jaar worden overleden bekende mensen uit pakweg de showbizz herdacht, waarom dan niet een zo’n waardevol historisch feit als dit. Kijk, wij willen dit verhaal doorgeven aan de jongere mensen. Ik vind onze hulde ook een eerbetoon aan hulpverleners in de brede zin, want zij trotseren altijd en elke dag het gevaar en risico’s.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
