Frederik Cnockaert schildert obiit voor oud-burgemeester Henri d’Udekem d’Acoz in Poperinge

Kunstenaar Frederik Cnockaert bij het rouwbord dat een plaatsje krijgt in de Sint-Bertinuskerk. © LB
Laurie Bailliu
Laurie Bailliu Medewerker KW

In de Sint-Bertinuskerk in Poperinge wordt binnenkort een obiit (rouwbord) opgehangen voor de overleden oud-burgemeester Henri d’Udekem d’Acoz. Kunstenaar Frederik Cnockaert uit Wervik maakte het werk voor de oom van koningin Mathilde, die overleed op 30 augustus 2021.

Oud-burgemeester en oom van koningin Mathilde Henri d’Udekem d’Acoz overleed op 30 augustus in zijn kasteel Couthof in Proven op 87-jarige leeftijd. In de Sint-Bertinuskerk in Poperinge werd afscheid genomen van de graaf. In diezelfde kerk zal binnenkort een obiit opgehangen worden. Een werk afkomstig van restaurateur Frederik Cnockaert uit Wervik. “Onmiddellijk na zijn overlijden gaf de familie d’Udekem d’Acoz mij de opdracht om het te schilderen zodat dit nog op zijn uitvaart in de kerk uitgestald kon worden”, zegt Frederik. De erfgenamen van d’Udekem d’Acoz schenken het rouwbord nu aan de Stad Poperinge.

Ik moest zeer snel werken want enkele dagen na de opdracht volgde al de uitvaart

“Heel wat jaren geleden was het de familie en in het bijzonder graaf Henri d’Udekem d’Acoz, toen nog baron, ter ore gekomen dat ik als kunstrestaurateur werkzaam was in Wervik. Hij contacteerde mij destijds omdat hij een aantal vragen had met betrekking tot de conservatie van zijn kunstcollectie”, herinnert Frederik Cnockaert zich. Hij is erkend restaurateur en zaakvoerder van het kunst- en restauratie atelier bv Kerat in Wervik, Hoogweg 42. “Graaf d’Udekem d’Acoz heb ik destijds ook een aantal adviezen gegeven. Daarvoor ben ik regelmatig op zijn kasteel het Couthof in Proven geweest. Wij bleven steeds contact houden en ik leerde ook verschillende andere leden van de familie d’Udekem d’Acoz kennen, met wie ik tot op de dag van vandaag nog steeds zeer goede relaties onderhoud.”

Herdenkingsbord

“Door mijn regelmatige contacten met ‘meneer Henri’, zoals hij in Poperinge genoemd werd, kwam het op een gegeven moment ter sprake dat ik ook al heel wat obiits had gerestaureerd. In die periode was ik ook in Poperinge bezig met het restaureren van een tweetal obiits in de Sint-Bertinuskerk. Daarnaast had ik er toen ook enkele in opdracht geschilderd. Graaf d’Udekem d’Acoz had mij toen regelmatig gezegd dat ik ten gepasten tijde ook een dergelijk rouwbord voor hem zou moeten schilderen, maar een concrete opdracht daartoe werd mij door hem nooit verleend”, zegt Frederik. “Onmiddellijk na zijn overlijden in augustus 2021, werd mij wel de opdracht gegeven door zijn familie. Ik heb dat werk toen nog zeer snel moeten uitvoeren zodat dit nog op zijn uitvaart, enkele dagen later, in de Sint-Bertinuskerk uitgestald kon worden.”

Sint-Bertinuskerk

Obiit is een Latijns woord en betekent letterlijk “hij (of zij) is overleden. “Al gauw werd beslist om het rouwbord zelf waarop dit overlijden kenbaar werd gemaakt, ook ‘een obiit’ te noemen. In vroegere tijden werden, mede door de kostprijs ervan, obiits enkel gemaakt voor leden van de adel en de hogere burgerij als een rouwbetuiging en een postuum eerbetoon aan de overledene. Het obiit is uiteraard steeds een ‘pièce unique’ en wordt tijdens de kerkdienst op of naast de doodskist geplaatst. In vele gevallen wordt het werk door de nabestaanden aan de kerk waar de uitvaart doorging geschonken om definitief bij de andere obiits geplaatst te worden.”

Detail in wapenschild

Zo wordt ook het obiit door de familie van graaf Henri d’Udekem d’Acoz geschonken aan de Stad Poperinge en zal het werk een plaats krijgen in de Sint-Bertinuskerk. “De familie toonde zich uiterst tevreden en dit zowel wat betreft het globale uitzicht van het bord, maar ook over de nauwkeurigheid en het detail waarin ik het wapenschild schilderde. De eerste d’Udekem’s waren ridders, militairen. Het wapenschild omvat drie hamers en dat zijn instrumenten voor de oorlogsvoering. Daarom vindt men vaak dergelijke hamers in de blazoenen van oude families van ridders”, zegt Frederik.

Restauratie

In zijn kunst- en restauratie atelier bv Kerat verzorgt Frederik de restauratie en de conservatie van kunstwerken in de meest brede zin van het woord. “Dat zijn voornamelijk schilderijen en kunstvoorwerpen in allerlei materialen, gaande van edele metalen, porselein en hout over aardewerk tot stenen en bronzen beelden”, aldus Frederik. “Zo heb ik recent nog een op doek geschilderde 14-delige oude Kruisweg in de kerk van Beselare mogen restaureren. In de kerk in Zutendaal restaureerde ik onder meer een zeer groot kruisbeeld. Ik schilderde in opdracht van onder andere aartsbisschop-emeritus Mgr. André-Jozef Leonard een blazoen op de troonzetel in de Basiliek van Koekelberg.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier