Redder-duiker Filip Windels kreeg in het Casino van Koksijde de ‘Golden Wings’ van de ‘European Rescue Swimming Association’ (Eurorsa) opgespeld. Een uitzonderlijke onderscheiding voor zijn inzet en redding van vele mensenlevens tijdens zijn lange carrière als redder-duiker bij het 40ste Smaldeel op de luchtmachtbasis in Koksijde. “Die eer dank ik aan mijn collega’s die mijn kandidatuur voordroegen”, zegt Filip. “Voor mij is dit een heel emotioneel moment, ook al omdat ik eind dit jaar met pensioen ga.”
Filip Windels beleefde vorige week als redder-duiker ‘de’ verrassing van zijn leven. “Voor alle redders en redders-duikers uit tal van Europese landen organiseerde onze luchtmachtbasis Koksijde van 27 september tot 1 oktober een internationale SAR-oefening (Search And Rescue), waar woensdag 13 helikopters uit evenveel Europese landen aan deelnamen”, aldus Filip. “De dag ervoor was er ook een SAR-symposium in het Casino van Koksijde. Op een bepaald moment vroegen ze mij op het podium en moest ik vóór het embleem van de Eurorsa staan.
Ze maakten bekend dat ik de Europese ‘Golden Wings’ kreeg voor mijn inzet en vele reddingen die ik deed in mijn lange beroepsloopbaan. Mijn collega’s naast, voor en achter mij waren op de hoogte, ik wist van niets. ‘Golden Wings’ kan je ook enkel op voordracht van je collega’s krijgen. En de ‘board’ van Eurorsa moet die unaniem toekennen. Voor mij een heel emotioneel moment omdat ik eind dit jaar met pensioen ga. Er zijn trouwens waarschijnlijk maar vijf redders die ooit die ‘Golden Wings’ kregen.”
Facebook Ontploft
Kort na de uitreiking zette de Belgische Luchtmacht het verhaal op haar site. “Het verhaal is dan ook onmiddellijk ‘ontploft’ op Facebook. Mijn dochter Louise (Filip is ook nog de vader van de tweeling Hélène en Ewout) had het gezien op Facebook en belde me meteen op. Ondertussen kreeg ik ook al tal van telefoontjes en sms’jes met gelukwensen. Nog dezelfde woensdagavond was er een gala-avond voor het internationale SAR-gezelschap en met de collega’s hebben we dat uiteraard uitgebreid gevierd met champagne. Op een heel bijzondere locatie: de hoeve ‘Leihof’ van boer en gemeenteraadslid Henk Ghyselen die midden op de luchtmachtbasis van Koksijde ligt en waar de eigenaar een grote schuur verbouwde tot feestlocatie. De familie Ghyselen had altijd al een militair ‘pasje’ van de basis nodig om van en naar huis te kunnen gaan…”
Een ‘zware stiel’
Filip woont in Lendelede en is 56 jaar jong. “Sommigen zullen zeggen dat dit te jong is om met pensioen te gaan en dat begrijp ik. Maar als je zoals ik al van jongsaf bij het leger bent en er de meeste jaren werkte als redder-duiker bij het 40ste Smaldeel in Koksijde – bij het ruime publiek beter gekend als de basis van de vroegere Seakings (Sea King), die nu door de nieuwe NH 90 Caiman-helikopters werden vervangen – , dan zal men dat beter begrijpen. Al jaren doe ik zware reddingen, haal drenkelingen uit zee, haal bemanningen van schepen in nood… Dag en nacht en bij weer en wind.”
“Ik doe het nog altijd graag en ben in vergelijking met mijn jongere collega’s nog altijd bij de snelste om de procedures perfect te volgen en uit te voeren. Alleen voel ik nu die inspanningen veel meer dan vroeger als ik ‘s morgens opsta. Tijd om met pensioen te gaan, denk ik.”
Terug naar West-Vlaanderen
Filip ging binnen bij de Luchtmacht toen hij amper 15 jaar was. “Ik deed al mijn studies in het leger: opleiding onderofficier in Zedelgem, sportmonitor in Eupen, beroepsduiker in Zeebrugge en tenslotte in 1993 mijn opleiding als redder-duiker in het 40ste in Koksijde.”
“Ik ben wel de laatste sportmonitor die redder-duiker werd. De kandidaten zijn nu gevechtsduikers, para’s en dergelijke. Maar de keuze voor Koksijde had ook nog een andere reden. Ik zwierf vele jaren van de ene legerplaats naar de andere: Zedelgem, Eupen, Grefrath (Duitsland), Brussel…. Tijd om naar West-Vlaanderen terug te keren.”
Ongelooflijke verhalen
Over wat hij meemaakte als redder-duiker zou Filip dagen kunnen vertellen. “Verhalen die sommige mensen onwaarschijnlijk zouden achten. Op de SAR-meet hadden we het er onder collega’s over. We haalden met ons Smaldeel-team mensen uit de zee als het water amper 5° Celsius had. Met twee duikers gingen we halfweg de jaren negentig op zoek naar overlevenden van een omgekantelde zandboot aan de kust van Middelkerke, troffen de kapitein dood aan op de brug van het schip en vonden in een andere ruimte van het schip in grote luchtbel nog vier bemanningsleden, die we met onze gasflessen één voor één levend naar boven haalden. In 2000 redden we een Brusselse neurochirurg wiens kajak dichtbij de kust van Oostende gekanteld was. De man wilde niet naar het ziekenhuis en vloog mee naar de luchtmachtbasis, waar zijn vrouw hem kwam afhalen en met wie ik ondertussen een goeie babbel mee had. In 2018 redden we vijf vissers wiens boot gekapseisd was en die nadien op de basis rustig in hun visserskledij een ‘Gauloise’ rookten. Cool!”
Aan één redding heeft Filip een vriend overgehouden. “Bij een redding van vier duikers in 2000. Eén van hen, een Wevelgemnaar, kwam ons team in Koksijde ‘s anderendaags met zijn vrouw bedanken… met champagne en een etentje!
Geen schrik
Filip zegt dat hij bij geen enkele redding schrik had. “Ik deed plusminus 160 reddingen tijdens 260 scrambles (tussenkomsten), heb minstens 4.000 vlieguren en werd 5.000 keren gewinchd (met kabel naar beneden gelaten uit de heli). Geluk gehad? Misschien! Maar ik zeg altijd: geluk dwing je in ons beroep af door professionaliteit. Ik panikeer ook nooit. Moest er bij maner van spreken een vliegtuigje neerstorten in mijn tuin, dan zou ik gewoon rustig eens gaan kijken. Aan psychologische bijstand na een zware redding heb ik ook geen behoefte. Ik verwerk zware reddingen het best door erover te praten met ervaren collega’s die weten waarover ze spreken!”
Filip zal ook niet in het spreekwoordelijke zwarte gat vallen. “Ik ben overlevingsinstructeur, geef nu al extra les en zal dat in de toekomst nog vaker doen. Maar de reddingsoperaties zal ik wel heel erg missen!”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
