Einde 400 jaar oude traditie: Sint-Amanduskerk neemt afscheid van laatste kerkbaljuw

Patrick Verguchten en Jocelyne Vankeirsbilck met hun geschenk bij priester Rudi De Smedt. (foto Luc)
Luc Bouckhuyt
Luc Bouckhuyt Medewerker KW

Op zondag 27 februari, tijdens de hoogmis van 10.30 uur, nam de Sint-Amanduskerk afscheid van de laatste kerkbaljuw, Patrick Verguchten uit Meulebeke. Er werd op die manier een punt gezet achter een traditie die onafgebroken vanaf 1611 tot op heden standhield.

Patrick Verguchten werd op Paaszondag 21 april 1957 geboren in Tielt. Na zijn humaniorastudies aan het Sint-Jozefscollege in Tielt trok hij naar de Normaalschool in Oostakker. Hij huwde in 1980 Jocelyne Vankeirsbilck en kon in september van datzelfde jaar, na twee jaar interims, aan de slag in de Sint-Amandusschool als leraar van de vierde klas. Halverwege de negentiger jaren werd hij titularis van het tweede studiejaar.

“Het was op vraag van toenmalig pastoor Jozef Claerhout, in 2010, dat ik de functie van kerkbaljuw heb aanvaard”, aldus Patrick Verguchten. “Ik heb een goede leermeester gehad aan mijn voorganger, Benoit Veys, die maar liefst 51 jaar als kerkbaljuw dienst heeft gedaan. Benoit was als kerkbaljuw steeds uitgedost in een zwarte soutane met een wit koorhemd daarboven. Hij had steeds de staf in de hand. Samen met Camiel Santens was hij één van de langst dienstdoende kerkbaljuws.”

“Nu ik een punt zet achter mijn carrière als kerkbaljuw zijn er in totaal 16 personen die deze opdracht vanaf 1611 tot heden hebben aanvaard. Er werd beslist dat er geen opvolging meer komt.”

“Ik heb hier prachtige jaren beleefd in de Sint-Amanduskerk. Mijn opdracht kon niet meer vergeleken worden met die van de kerkbaljuw uit de 17de eeuw. Zo moest Lieven Van Renterghem (eerste kerkbaljuw tot 1644) naast het klaarzetten van al het nodige voor de eredienst ook de priester assisteren met de ceremoniestaf. Deze ceremoniestaf, met het beeld van Sint-Amandus, behoort tot de kerkschatten van onze parochie.”

Veel taken

“De eerste kerkbaljuws dienden eveneens de dakgoten te reinigen, de kerk te vegen met de bezem, te zorgen voor het smeren van de klokken tot het wassen van de habijten. De allereerste kerkbaljuws waren ook de grafmakers van dienst. In 1801, met het Concordaat, kwam het aanstellingsrecht van de kerkbaljuw in handen van de pastoor en het kerkbestuur.”

“Naast de 16 kerkbaljuws, had de Sint-Amanduskerk in de loop van haar geschiedenis ook twee hondenslagers of hondenzwepers (kerkpolitie) in dienst en nadien tot in de tweede helft van de 19de eeuw enkele politieknapen. Zij stonden in voor de orde in de kerk en dienden honden en andere dieren uit de kerk te houden.”

“Halverwege de 19de eeuw kwam dan de Suisse of Zwitserse wacht op de proppen. De kerk kende drie Suisses van 1865 tot 1939. Karel Deprest had 59 dienstjaren op zijn teller staan. Een merkwaardige prestatie. Dit alles was niet meer vergelijkbaar met mijn taken als kerkbaljuw. Ik diende te zorgen voor een vlot verloop van de eredienst, dat alles op tijd klaar stond, dat na de kerkdienst alles terug opgeborgen werd en dat bepaalde deuren gesloten werden, enz… Bij dit alles kreeg ik assistentie van mijn echtgenote Jocelyne. Nu krijg ik terug tijd om de vele familiefoto’s een plaats te geven in het familiealbum en om me verder in te zetten voor de plaatselijke NSB-afdeling en het Vredesmuseum.”

Op zondag 27 februari waren er heel wat parochianen present om de viering bij te wonen. Priester Rudi De Smedt typeerde het kerkbaljuwschap met drie woorden: ceremoniële functie, traditie en sterk geloof.

Na zijn sermoen werden Patrick en zijn echtgenote vooraan in de kerk bedankt voor de bewezen diensten en ontvingen ze een geschenk. Tijdens Jeremiah Clarke’s Trompet Voluntary kregen Patrick en Jocelyne een staande ovatie van alle aanwezigen.

Patrick plaatste vervolgens de staf in de houder waarmee definitief een eind komt aan het kerkbaljuwschap in Meulebeke. Patrick blijft zich verder inzetten voor de parochie met die dingen die hij op zijn eigen tempo en zonder tijdslimiet kan waar maken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier