Op donderdag 1 april gaat de prachtige tuin van het historische domein ’s Gravenwinkel in de Fraeysstraat in Torhout definitief open voor het publiek. Vanaf dan heeft de bevolking er niet alleen een stadspark bij, maar zal er, via de genoemde site en een eerstdaags aan te leggen verbindingspad, tot in de tuin de Brouckere gewandeld kunnen worden. Dus rechtstreeks van de Fraeysstraat naar de Aartrijkestraat en omgekeerd.
Eind november heeft Torhout de grafelijke verblijfplaats van weleer aangekocht voor 850.000 euro. Schepen van Stadspatrimonium Hans Blomme voerde de onderhandelingen met de verkopers en bereikte een voor alle partijen meer dan billijke overeenkomst.
Weinig kansen voor bouwpromotoren
In de zomer van 2016 zetten de eigenaars – een deel van de familie d’Aussy – de aloude site te koop. Toen aarzelde het stadsbestuur om toe te happen, omdat er zich niet direct een invulling aanbood voor het ruime herenhuis op het domein. Die invulling is trouwens ook nu nog een groot vraagteken. De hele site is sinds 25 februari 2011 een beschermd monument, wat ingrijpende verbouwingen onmogelijk maakt en bijgevolg weinig kansen biedt voor bouwpromotoren. Anders zouden laatstgenoemden zonder twijfel in de rij hebben gestaan om het domein te kopen. Voor de stad zijn de strategische ligging en de schitterende tuin met waardevolle parkelementen sowieso een buitenkans, dus zou het zonde zijn geweest om de historische site van bijna 4.000 vierkante meter in hartje Torhout door de vingers te laten glippen.
Om het domein te kunnen verbinden met de nabije stadstuin de Brouckere werd intussen ook een tussenliggend perceeltje van 228 m² door de stad aangekocht. Daarvoor werd 28.500 euro betaald. Dankzij die aankoop zal er vanaf 1 april vanaf de Fraeysstraat (vlakbij de Oostendestraat) in het groen gewandeld kunnen worden tot aan de Aartrijkestraat en omgekeerd. Een doorsteek die een heuse meerwaarde wordt.
Eerstdaags zal de technische dienst van de stad de groene wandelverbinding tussen de tuin ‘s Gravenwinkel enerzijds en de tuin de Brouckere anderzijds realiseren. Het aangekochte perceeltje achter een groot appartementsblok grenst aan de achterzijde van het voormalige Sociaal Huis, dat al langer in stadsbezit is en de doorsteek mogelijk maakt.
Poort zal constant voor iedereen open blijven
Schepen van Natuur en Groen Elsie Desmet is eveneens nauw bij het mooie project betrokken.
“Het verbindingspad zal vanuit de tuin ‘s Gravenwinkel in de tuin de Brouckere uitmonden op de plaats waar nu het hellend vlak voor de toegang tot zaal Club de B start”, zegt ze. “Op 1 april heeft traditioneel de opening van het toeristische seizoen plaats, maar dat zal dit jaar als gevolg van corona in afgeslankte vorm gebeuren. Hoe dan ook zullen we op die dag de poort van het domein ‘s Gravenwinkel zo feestelijk mogelijk openzetten. In principe wordt ze daarna niet meer gesloten en zijn het nieuwe park en de bijhorende doorsteek constant voor iedereen toegankelijk. Al zullen we de toestand natuurlijk goed opvolgen, want je weet nooit dat iemand erop belust is om er vandalenstreken uit te halen.”
Doorsteek naar nabije tuin de Brouckere zal tegen eind maart klaar zijn
In het domein ‘s Gravenwinkel staan enkele majestueuze bomen. Voornamelijk beuken, maar ook een torenhoge mammoetboom. “Die zijn mee beschermd, net als het centrale, wat verzonken gazon en de heestermassieven”, vervolgt schepen Elsie. “We zullen op vraag van Onroerend Erfgoed ervoor zorgen dat de mensen niet tot vlakbij de parkbomen kunnen komen. Het aarden pad in de tuin is afgeboord met rode dakpannen, waarvan we de toestemming hebben gekregen om ze te verwijderen. Zo kunnen we het pad wat breder maken en op korte termijn rolstoeltoegankelijk. We willen de ondergrond van het pad verstevigen met waterdoorlatend materiaal, uiteraard in overleg met Onroerend Erfgoed. Dat zou tegen de opening op 1 april in orde moeten zijn. De exotische planten, zoals palmbomen, moeten verdwijnen, want die horen niet bij de oorspronkelijke aanleg. Een palmstrand is niet typisch Torhout.” (lacht)
“Er volgt nog een participatietraject met de Torhoutenaren over de invulling van de tuin de Brouckere in combinatie met de site ‘s Gravenwinkel. We zullen daar snel mee van wal steken. Hopelijk spruiten er sprankelende ideeën uit voort. Alle meningen over de bestemming zijn welkom.”
Huis is deels beschermd en in relatief slechte staat
De linkerhelft van het grote herenhuis werd samen met de tuin beschermd, de jongere rechterhelft is dat niet. Ook het losstaande bijgebouwtje met garage geniet geen bescherming en mag dus in principe gesloopt worden. Er is alvast ruimte genoeg in het herenhuis, met meer slaapkamers dan vingers aan één hand. Maar de staat van het gebouw is allesbehalve goed. Restaureren zal een klein fortuin kosten.
“We hebben nog geen beslissing genomen over wat we met het pand zullen doen”, pikt schepen Blomme in. “Via Onroerend Erfgoed zouden we een herbestemmingspremie kunnen aanvragen, maar dat is nu niet onze eerste bekommernis. We willen zo snel mogelijk de noodzakelijke herstellingen uitvoeren om het insijpelen van regenwater een halt toe te roepen. Op de verdieping is te zien dat er serieuze vochtproblemen zijn geweest. Er is op enkele plaatsen zelfs een stukje van het plafond naar beneden gekomen. Uiteraard zou het pand op termijn kunnen fungeren als Dienst Toerisme, maar daarover is nog totaal niets beslist. Alle mogelijkheden blijven open.”
Het domein ‘s Gravenwinkel staat als voormalige grafelijke verblijfplaats al vermeld op de Ferrariskaart uit 1770-1778. De site was oorspronkelijk omwald. Ze werd in de zestiende eeuw zwaar beschadigd tijdens godsdienstperikelen. In 1727 werd Pieter Fraeys, schepen van het Land van Wijnendale, de eigenaar. Vandaar de naam Fraeysstraat. In de tuin staat de heropgebouwde, witte kapel, die zich oorspronkelijk op de hoek van de Fraeysstraat met de ‘s Gravenwinkelstraat bevond.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
