Dit verandert allemaal op 1 oktober: drugs in verkeer, energie, verzekeringen, internationale treintickets, behandeling RSV voor baby’s

Er komen strengere controles voor drugs in het verkeer, de NMBS stopt met de verkoop van internationale treintickets in negen stations en baby's zullen al in de materniteit behandeld worden tegen RSV. © Belga/GettyImages

Een nieuwe maand staat voor de deur en dat betekent ook weer wat nieuwe regels. Zo komen er strengere controles voor drugs in het verkeer, stijgen de sociale tarieven voor elektriciteit en aardgas, stopt de NMBS met de verkoop van internationale treintickets in negen stations en worden baby’s al in de materniteit behandeld tegen RSV. Een overzicht van alle wijzigingen lees je hieronder.

Strengere controles op drugs in verkeer

De politie zal vanaf 1 oktober automobilisten makkelijker aan een speekseltest kunnen onderwerpen, bevestigt het kabinet van minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo). De checklist met symptomen die bepaalt of agenten een bestuurder effectief op drugs mogen controleren, wordt aangepast.

Omdat een drugstest duurder is dan een alcoholcontrole, hanteren politieagenten een door experten opgestelde checklist. Pas als de agenten bij de bestuurder drie tekenen van drugsgebruik opmerken, zoals wazige ogen, moet de betrokken bestuurder momenteel een speekseltest ondergaan. Maar voortaan zal in specifieke gevallen slechts één enkel teken volstaan om een test af te nemen, bijvoorbeeld het bezit van drugs.

Daarnaast komt er in de checklist een nieuwe rubriek waarin de politie andere tekenen van dronkenschap of een gelijkaardige toestand door drug- of geneesmiddelengebruik kan aanduiden en beschrijven. Die rubriek komt er voor bestuurders van wie de politie ernstige vermoedens heeft dat ze onder invloed zijn van drugs als ketamine of nieuwe synthetische drugs. Vandaag kunnen die nog niet via een speekseltest worden opgespoord. Op basis daarvan zullen bestuurders ook vervolgd kunnen worden.

Ontslagnemend minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) wil met de maatregel het signaal geven dat “nultolerantie voor rijden onder invloed niet gewoon een slogan is, maar dat we die ten volle in de praktijk willen brengen”. “Zo kunnen we alle weggebruikers beter beschermen”, zegt Gilkinet in een persbericht. De minister wijst erop dat rijden onder invloed een van de drie belangrijkste oorzaken is van dodelijke ongevallen. Tegelijk lopen in ons land elke dag gemiddeld 33 bestuurders tegen de lamp wegens drugsgebruik achter het stuur.

Sociale tarieven voor elektriciteit en aardgas tot 15 procent omhoog

De sociale tarieven voor elektriciteit en aardgas gaan vanaf oktober omhoog. Dat heeft de federale energieregulator CREG aangekondigd.

In vergelijking met het derde kwartaal stijgt het sociaal tarief voor elektriciteit met 10 procent, terwijl dat voor aardgas en warmte met 15 procent toeneemt.

Het sociaal tarief is een verminderd tarief voor bepaalde categorieën personen of huishoudens. Het is bij alle energieleveranciers hetzelfde. De CREG legt het bedrag vast per kwartaal.

Overstappen naar andere verzekeraar wordt eenvoudiger

Het opzeggen van verzekeringscontracten wordt vanaf 1 oktober gemakkelijker. Zo zullen verzekerden vanaf het tweede contractjaar hun verzekering op elk moment kunnen opzeggen, mits een opzegtermijn van twee maanden.

De nieuwe regels hebben betrekking op verzekeringsovereenkomsten in de tak ‘niet-leven’, preciseert Assuralia, de beroepsvereniging van verzekeringsondernemingen. Het gaat dan om bijvoorbeeld woningverzekeringen, autoverzekeringen en familiale verzekeringen. Ook bestaande contracten vallen onder de nieuwe regels.

Tijdens het eerste contractjaar wordt de periode waarin de verzekerde zich kan verzetten tegen een stilzwijgende verlenging van het contract, verminderd van drie naar twee maanden. Nadien kan de verzekerde dan op elk moment het contract opzeggen, rekening houden met een opzegtermijn van twee maanden. Het opzeggen hoeft ook niet langer via een aangetekende brief, maar kan ook met een elektronische handtekening (via bijvoorbeeld itsme).

De verzekerde kan voorts aan een tussenpersoon of andere verzekeraar vragen om de nodige stappen te zetten om een verzekeringscontract op te zeggen. De nieuwe verzekeraar moet ervoor zorgen dat de verzekerde gedekt blijft tijdens de overstap.

Voor de verzekeraars wijzigen de opzegvoorwaarden niet, zegt Assuralia. Zij moeten rekening houden met een termijn van drie maanden voor de vervaldag van een contract. En verzekeraars en verzekerden kunnen ook nog steeds een contract opzeggen na de afhandeling van een schadegeval. Vanaf 1 oktober 2024 moeten verzekeraars zich voorts aan een termijn van drie maanden houden om te reageren op schadeclaims. Anders krijgen ze een eerste boete van 300 euro.

Onderwijzers moeten aanvraag loopbaanonderbreking voortaan online doen

Vanaf 1 oktober is het de beurt aan onderwijzers om hun aanvraag voor loopbaanonderbreking, tijdskrediet of thematisch verlof verplicht online in te dienen. In andere sectoren geldt de verplichting sinds 1 juli. Tot eind december is er wel nog een overgangsperiode, zodat onderwijzers de tijd hebben om vertrouwd te raken met de online procedure.

Meer concreet zal wie een aanvraag wil indienen bij de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) eerst zijn werkgever op de hoogte moeten brengen. Die vult vervolgens de aanvraag voor een uitkering in op de website van de sociale zekerheid. Vervolgens is het aan de werknemer om zijn aanvraag te vervolledigen via de toepassing Break@Work. Uiteindelijk stuurt de RVA zijn beslissing naar de e-Box van de werknemer.

NMBS stopt verkoop internationale treintickets in negen stations

Spoorwegmaatschappij NMBS stopt vanaf oktober met de fysieke verkoop van tickets voor internationale treinreizen in negen stations: Aarlen, Antwerpen-Berchem, Brussel-Luxemburg, Eupen, Hasselt, Kortrijk, Mechelen, Oostende en Ottignies.

De beslissing is een gevolg van “de aanhoudende dalende fysieke verkoop van internationale vervoersbewijzen aan de loketten”, zegt de NMBS.

De fysieke verkoop van internationale treintickets – voor bijvoorbeeld hogesnelheids- en nachttreinen – wordt voortaan geconcentreerd in twaalf stations: Antwerpen-Centraal, Bergen, Brugge, Brussels Airport-Zaventem, Brussel-Centraal, Brussel-Noord, Brussel-Zuid, Charleroi-Centraal, Gent-Sint-Pieters, Leuven, Luik-Guillemins en Namen. Die verkooppunten of ‘travel stores’ zijn “gespecialiseerd in dergelijke producten en kunnen onze klanten optimaal persoonlijk advies verlenen voor dit gamma”, aldus de spoorwegmaatschappij.

De tickets voor grensoverschrijdende treinreizen (naar bijvoorbeeld Roosendaal, Maastricht, Luxemburg, Aken of nog Rijsel) blijven beschikbaar via de loketten van de stations waar er zijn en via de automaten.

Baby’s al in materniteit behandeld tegen RSV

Baby’s die geboren worden vanaf 1 oktober, zullen al in de materniteit behandeld worden tegen het respiratoir syncitieel virus (RSV), dat verantwoordelijk is voor de meeste gevallen van infecties van de lagere luchtwegen (bronchiolitis). Ze krijgen een inenting met Beyfortus, het nieuwe RSV-medicijn voor baby’s.

Baby’s die na 31 maart 2024 geboren zijn, komen in aanmerking voor een gratis prik, op voorwaarde dat ze hun injectie in oktober krijgen. Dat is zo beslist omdat het belangrijk is dat kinderen al vanaf de start van het RSV-seizoen (oktober tot en met maart) beschermd worden. Daarna is er geen mogelijkheid meer om een terugbetaling te krijgen.

Beyfortus, een nieuw monoklonaal antilichaam, zal vanaf oktober verkrijgbaar zijn in de apotheek en zal worden terugbetaald – met 12 euro remgeld, of 8 euro bij verhoogde tegemoetkoming – voor baby’s tot de leeftijd van zes maanden. Dat geldt niet voor baby’s van wie de moeder tijdens de zwangerschap is gevaccineerd met het RSV-vaccin Abrysvo of voor premature baby’s die palivizumab (Synagis) hebben gekregen.

Kinderen tussen zes maanden en één jaar komen ook in aanmerking voor een inenting, maar niet voor een terugbetaling. Ouders betalen dan de volle kostprijs van 800 euro.

Bronchiolitis is een van de belangrijkste oorzaken van ziekenhuisopname bij baby’s en peuters tijdens hun eerste herfst- en winterperiode. Het nieuwe RSV-medicijn kan het aantal hospitalisaties van kinderen onder de 6 maanden met 80 procent verlagen.

Alleenstaande werklozen of invaliden kunnen verhoogde tegemoetkoming automatisch krijgen

Het recht op een verhoogde tegemoetkoming, waardoor je bijvoorbeeld minder moet betalen bij de dokter, wordt vanaf 1 oktober automatisch toegekend aan alleenstaanden met een beperkt inkomen die drie opeenvolgende maanden werkloos of arbeidsongeschikt zijn, of erkend zijn als invalide.

De alleenstaande moet drie maanden na elkaar een werkloosheids-, arbeidsongeschiktheids- of invaliditeitsuitkering gekregen hebben, en aan bepaalde inkomensvoorwaarden voldoen. Dat laatste wordt gecontroleerd door het ziekenfonds, op basis van gegevens waarover het beschikt. De betrokkene moet dus geen verklaring op erewoord ondertekenen.

Wie recht heeft op een verhoogde tegemoetkoming, betaalt minder voor gezondheidszorg (raadplegingen, geneesmiddelen, hospitalisatie …) en kan een aantal andere financiële voordelen krijgen, zoals goedkoper openbaar vervoer. Het recht wordt automatisch toegekend aan onder anderen mensen met een leefloon, een inkomensgarantie voor ouderen, een toelage voor personen met een handicap of voor een kind met een erkende handicap van minstens 66 procent enzovoort.

In 2021 hadden meer dan twee miljoen mensen recht op een verhoogde tegemoetkoming, van wie bijna een miljoen de erkenning automatisch hadden gekregen.

Basistarief van 125 euro voor gerechtsdeurwaarder bij consumentenschulden

De bijna vijftig jaar oude tarieven van de gerechtsdeurwaarders worden vanaf 1 oktober gewijzigd. In de plaats komen “vereenvoudigde en transparante” tarieven, zegt de Nationale kamer van gerechtsdeurwaarders (NKGB). Voor consumentenschulden, zoals achterstallige ziekenhuis-, school- en energiefacturen, zal een basistarief van 125 euro voor een dagvaarding gelden.

Gerechtsdeurwaarders worden ingeschakeld wanneer mensen of bedrijven hun facturen niet betalen. De deurwaarder int de schulden in opdracht van de schuldeiser, maar rekent ook eigen kosten aan. De manier waarop dat gebeurde, was niet altijd even transparant, en soms liepen de deurwaarderskosten hoger op dat de oorspronkelijke factuur. Bovendien waren de tarieven na al die jaren niet aangepast aan bijvoorbeeld de digitalisering.

De nieuwe tarieven, die vanaf oktober gelden, moeten vereenvoudiging en transparantie bieden. Zo gaat men van tien naar drie tariefklassen. Alle vorderingen voor facturen van elektriciteit, gas, water, internet, telefonie, onderwijs en geneeskunde vallen bovendien altijd onder het laagste tarief, dat 125 euro bedraagt voor een akte. Voorts zullen bepaalde kosten in dergelijke dossiers verder verlaagd worden via een solidariteitsfonds, gespijsd door de deurwaarders zelf.

Andere basistarieven bedragen 175 euro (voor schulden van 2.000 tot 5.000 euro) en 250 euro (voor schulden van meer dan 5.000 euro). Naast die forfaitaire bedragen kunnen nog wel andere kosten aangerekend worden, zoals een vaste opstartkost van 50 euro en vertaal- of reiskosten.

Naar aanleiding van de nieuwe tarieven lanceert de NKGB een online tariefchecker. Burgers die een factuur krijgen van een gerechtsdeurwaarder, kunnen met het instrument nagaan of die correct is opgesteld. Bij elk mogelijk onderdeel van de factuur staat meer uitleg en ook het bijbehorende tarief wordt vermeld.

Lees meer over:

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier