De ‘Warme Tuinen’, een plek waar mensen elkaar écht ontmoeten

West-Vlaanderen is meer Europees dan je zou denken. In deze reeks tonen toekomstige journalisten waar je hier Europa kan vinden.

In 2019 richtten rusthuis Sint-Vincentius en Ter Dreeve uit Meulebeke het nieuwe fusierusthuis WZC De Zonnewende op. Voor het woonzorgcentrum werd een volledig nieuw gebouw ontworpen met omliggende percelen die nog geen bestemmingen hadden. Het gemeentebestuur van Meulebeke en WZC De Zonnewende sloegen de handen in elkaar om een nieuw project op te starten: de ‘Warme Tuinen’ is een plek waar mensen elkaar écht ontmoeten.

De ‘Warme Tuinen’ is een stuk grond waar de bewoners van WZC De Zonnewende en inwoners van Meulebeke welkom zijn. Iedereen heeft de mogelijkheid om groenten te kweken in de tuinen. Daarnaast zijn de ‘Warme Tuinen’ een centrale ontmoetingsplaats waar jong en oud elkaar treffen. De gemeente Meulebeke heeft er een groene long bij, waar kringlooptuinieren en ecologie belangrijk zijn. De tuin is opgebouwd met respect voor de natuur en de eigenheid van de streek. Dankzij het project kan Meulebeke actief meewerken aan het Klimaatakkoord van de Vlaamse regering.

‘Warme Tuinen’ is een project waar de mens centraal staat. Alle bewoners van Meulebeke worden betrokken. Scholen werken mee in de gemeenschappelijke tuin, buurtbewoners komen er picknicken, de plaatselijke fietsclub start er zijn fietsroute. “We waren nieuwsgierig naar de wensen en verlangens van onze inwoners”, zegt Danny Bossuyt, schepen van openbaar groen, leefmilieu en klimaat in Meulebeke. “De stad heeft contactmomenten georganiseerd met de buurtbewoners. Als gemeente hebben wij gekeken welke meerwaarde wij kunnen bieden aan de inwoners”.

Het project is een symbiose van verenigingen waarbij heel wat mensen elkaar ontmoeten

Klimaatakkoord

Het Klimaatakkoord van de Vlaamse regering wil de CO2-uitstoot tegen 2030 met 49% verminderen om zo de doelstelling van Europa te behalen. Dat is nodig om de opwarming van de aarde niet verder te laten oplopen dan 1,5°C. Midwest – een samenwerking tussen Ingelmunster, Lichtervelde, Meulebeke, Moorslede, Oostrozebeke, Ruiselede, Tielt en Wingene – neemt in West-Vlaanderen het voortouw tegen de klimaatopwarming. Het project ‘Warme Tuinen’ van de gemeente Meulebeke en WZC De Zonnewende past in dit plan. Dankzij de Europese Unie kreeg Meulebeke een subsidiëring van 25.603 euro.

“In 2015 hebben we het Klimaatakkoord van Parijs volmondig ondertekend. De Europese Unie wil een pioniersrol innemen in het klimaatneutraal worden. Europa wil het voortouw in handen nemen op vlak van verduurzaming. Met de Green Deal schuiven we, terecht, prioriteiten naar voren. Op korte termijn zal het een hele uitdaging worden voor de mens. Kleine projecten zoals de ‘Warme Tuinen’ zijn nodig om de klimaatdoelstellingen te behalen” zegt Europees Parlementslid Tom Vandenkendelaere (cd&v).

Werking

In de ‘Warme Tuinen’ staan 16 percelen ter beschikking waar individuele burgers zoals buren, kennissen of familie een veldje kunnen innemen om groenten op te telen. Naast de kleine moestuintjes is er een gemeenschappelijk veld waar bewoners van het woonzorgcentrum en inwoners van Meulebeke kunnen samenwerken. Op een duurzame en pesticidevrije wijze kweken de mensen groenten die ze kunnen gebruiken in het huishouden. “De ‘Warme Tuinen’ zijn omringd door verharde paden, zitbanken en een overkapping. Daarnaast zijn er verhoogde bloembakken waar bewoners in een rolstoel in bloemen en kruiden in kunnen kweken”, aldus Ann-Sophie Velghe, referentiepersoon Leven en Wonen binnen WZC De Zonnewende.

Voor dit project heeft het gemeentebestuur van Meulebeke een werkgroep opgericht. Daarnaast zijn er drie compostmeesters die de bewoners begeleiden. Tijdens hun uren op het veld is er een spontane ontmoeting tussen de bewoners van Meulebeke. Andere vrijwilligers zijn ook van harte welkom in de werkgroep. “Niet iedereen houdt ervan om zijn handen vuil te maken. Omdat de ‘Warme Tuinen’ mensen bij elkaar wil brengen, hebben wij ook administratieve taken uit handen gegeven. Enkele vrijwilligers houden zich bezig met de Facebookpagina, anderen met de nieuwsbrief”, aldus Stijn Cottenier van vormingsgroep de ‘Warme Tuinen’

Rond de site worden nog steeds volop appartementen gebouwd, vaak zonder tuin. De bewoners hiervan kunnen een frisse neus halen op het domein van WZC De Zonnewende. Ook andere verenigingen zoals omliggende scholen zijn betrokken. “Af en toe komen scholen langs om de leerlingen in de tuin te laten werken. We proberen ook het nostalgische naar boven te brengen. Op een mooie dag neemt het personeel graag de bewoners mee om te gaan picknicken in de ‘Warme Tuinen’. Als er groenten kunnen worden geoogst maken wij ter plaatse soep, of wij houden een workshop lavendelzakjes maken”, aldus Ann-Sophie Velghe van De Zonnewende.

Healing environment

WZC De Zonnewende staat in voor ‘healing environment’ voor hun bewoners. “Het welzijn van de bewoners wordt bevorderd door natuur, groen en licht in huis te halen. In het woonzorgcentrum hangen posters van bossen, staan planten en zijn grote ramen. Het concentratievermogen stijgt, en voor de bewoners kunnen weer wat integreren is het in de maatschappij. Door het project komen ze in contact met mensen van buiten het woonzorgcentrum. Voor bewoners met dementie is de tuin een herkenningspunt waar de zintuigen worden geprikkeld”, aldus Ann-Sophie Velgh.

Deze reeks kwam tot stand in samenwerking met Howest en Europe Direct West-Vlaanderen.