Walter Vanlerberghe uit Ingelmunster stelt op vrijdag 14 januari tzijn tweede boek ‘Vergeten Gesticht: 2’ voor in het Dorpshuis in Aarsele. In dit boek van 160 pagina’s staat Walter stil bij de jeugdjaren die duizenden kinderen beleefden in het Sint-Antoniusgesticht in Aarsele, waar de zusters met harde hand alles onder controle hielden.
Walter Vanlerberghe (79) is getrouwd met Jeaninne Raes. Ze wonen in een appartement in de Gravinnestraat in Ingelmunster, met zicht op de Sint-Amandskerk. Walter en Jeaninne zijn de ouders van vijf kinderen, de opa en oma van zeven kleinkinderen en ze hebben ook al één achterkleinkind. Beroepshalve bouwde het echtpaar de zaak Electro-Varia uit, die nu in handen is van de twee zonen zaakvoerders Ludwig en Rudy.
Walter wilde al jaren een boek uitbrengen, maar dat was niet mogelijk door zijn drukke zaak. “Ik volgde het kleuteronderwijs bij zuster Leona in de Sint-Jozefsschool in Ingelmunster. Ik was echter amper vijf jaar toen ik door een oom naar het internaat werd gebracht, het ‘Sint-Antoniusgesticht’ in Aarsele. Stel je voor, mijn vijfde levensjaar! Dat was dé school voor ouders die geen tijd hadden om voor hun kinderen te zorgen. Er zaten ook veel weeskinderen. Ik bleef op internaat tot ik 14 jaar was. Het internaat uit die tijd kan je niet vergelijken met een huidig internaat. We mochten maar één keer per drie maanden naar huis. Begon de school in september, dan mochten we voor de kerstvakantie naar huis.
Met harde hand
De kloosterzusters regeerden met harde hand. Dat was logisch, want ze moesten duizenden kinderen in toom proberen te houden. Wie iedere dag naar huis mocht terugkeren zoals de externen, had er minder last van maar wie op internaat verbleef, maakte veel mee”, zucht Walter. “Er volgden zware straffen bij het minste wat je misdeed. Voor velen was deze school de hel, anderen kwamen er dan weer beter uit. De ene blikt dus positief terug op zijn schooltijd, de andere wil er ook nu nog na zoveel jaren niets meer van weten.”
In het brein van Walter borrelde al lang het idee om over zijn schooltijd een boek te schrijven, maar door zijn zaak was dat niet mogelijk. “Er was nog een andere reden die mij tegenhield om het boek te schrijven, namelijk mijn moeder. Ik wilde immers niet met zo’n verhaal uitkomen, terwijl mijn moeder nog in leven was. Toen ze was overleden, besloot ik foto’s uit vervlogen tijden en archiefmateriaal te bundelen. In 2012 bracht ik Vergeten Gesticht: 1 uit op duizend exemplaren, die allemaal zijn verkocht. Vooraf informeerde ik toch bij oud-leerlingen of ik dat boek wel zou uitbrengen. De ene vond het positief, de andere wilde het liefst die jeugd vergeten. Ik kreeg de medewerking van het Davidsfonds-Aarsele, zodat ik besloot om toch in mijn pen te kruipen en dat boek uit te brengen.”
“Toen mijn eerste boek uitkwam, schrok ik van de grote respons erop. Links en rechts kreeg ik nog verhalen te horen van oud-leerlingen. Ik kreeg ook extra namen door van mensen die er eveneens ooit les volgden. Ik ging ook babbelen met de nog in leven zijnde kloosterzusters, die begrijpelijk niet zo graag meer aan die tijd werden herinnerd. De hoofdzuster gaf wel haar fiat om mijn eerste boek uit te brengen.”
Opluchting
“Omdat ik nog heel wat informatie verkreeg, besloot ik een tweede boek te schrijven rond Vergeten Gesticht, het ‘Sint-Antoniusgesticht’ in Aarsele. Jammer is wel dat de kloosterzusters nooit lijsten met de namen van de leerlingen bijhielden. Na mijn eerste boek vond ik toch nog 600 namen terug van oud-leerlingen, die nu alle gebeiteld staan in de aangevulde lijsten in het tweede boek. Ik ontdekte ook dat er toch zo’n 30 Ingelmunsterse kinderen les volgden.”
“Voor velen was deze school de hel, anderen kwamen er dan weer beter uit”
Voor Walter betekende het schrijven van dit boek een opluchting. Eindelijk kon hij eens kwijt wat hij daar allemaal meemaakte en welke verhalen hij nadien allemaal te horen kreeg. “Ik schreef om mijn hart vrij te maken”, bekent hij. “Niet enkel voor mezelf, maar ook voor de duizenden kinderen die daar zaten. Nadien hadden veel ouders zelfverwijt, maar toen was het te laat. Daar waren we beschermd, we waren van de straat, maar als kind hadden we daar geen leven. De strenge nonnen gaven keihard onderwijs en dito opvoeding, met hun waarden. Maar kinderogen vergeten niet wat ze zagen. Je kindertijd draag je heel je leven mee. Die bagage van toen zorgde voor je verdere vorming en bepaalde hoe je verder door het leven stapte. Bittere tranen vloeiden vaak in alle stilte over de kinderwangetjes.”
Plek op ziel
“Of het mij tekende voor mijn verdere leven? Natuurlijk, dat is een plek op mijn ziel. Niet enkel bij mezelf, maar bij alle kinderen die daar verbleven. Ik zat daar immers tegen mijn zin. Ik was weggetrokken uit mijn biotoop. Maandenlang, niet leuk, hoor”, zucht Walter, die net zoals zovelen dat kinderhome niet kan en zal vergeten.
Vrijdagvoormiddag 14 januari stelt Walter zijn nieuwe boek Vergeten Gesticht: 2 voor in ‘t Dorpshuis in Aarsele. “Deel twee is harder geschreven dan deel een. In deel een hield ik mij nog in, maar nu niet meer wegens de vele reacties, de vele verhalen die ik vernam en kon noteren. Sommigen zullen daar niet gelukkig mee zijn, maar door de feedback die ik kreeg op mijn eerste boek besloot ik nog minder alles in de vergetelheid te laten en álles te vermelden wat ik weet. In het boek staan er ook unieke foto’s uit het rijke verleden van het dorp Aarsele, zelfs van vroegere klassen met klasgenoten, lijsten met namen…”, besluit Walter.
‘Vergeten Gesticht: 2’ kost 30 euro. Storten kan op rekeningnummer BE86 0012 0984 7250 van Walter Vanlerberghe. Het boek is ook te koop in de boekhandel, bij Davidsfonds-Aarsele en via vergetengesticht@telenet.be.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
