Archeologische vondsten op de werf van BRUSK herschrijven de geschiedenis van Brugge

Archeoloog Dieter Verwerft (rechts) legt aan schepen Nico Blontrock, burgemeester Dirk De fauw, Vlaams minister Matthias Diependaele en Raakvlak-voorzitter Pascal Ennaert uit wat er precies gevonden is op de site van BRUSK in Brugge. © Davy Coghe
Stefan Vankerkhoven

De geschiedenis van Brugge zal moeten herschreven worden. Tijdens opgravingen op de site van BRUSK hebben archeologen van Raakvlak een ondergrondse reie-arm ontdekt én een uitzonderlijke 14de eeuwse loden grafkist in de ondergrondse ruïnes van de Eekhoutabdij gevonden. De kist werd geopend, het skelet is opvallend goed bewaard gebleven.

Burgemeester Dirk De fauw, cultuurschepen Nico Blontrock en Raakvlak-voorzitter Pascal Ennaert haalden Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele maandagmorgen naar Brugge om de unieke vondsten met eigen ogen te aanschouwen. Want de resultaten van de opgravingen doen archeologen duizelen.

600 jaar geschiedenis

Meer dan 600 jaar Brugse geschiedenis ligt begraven onder de vroegere speelplaats van de lagere afdeling van het Sint-Andreasinstituut. Cultuurschepen Nico Blontrock stelt: “De Eekhoutabdij was het oudste klooster in de Brugse binnenstad. Haar oorsprong is gehuld in een mysterie: op een eiland tussen verschillende reie-armen woonde rond 1050 de heremiet of kluizenaar Everelmus. Hij bouwde een kerk gewijd aan Sint-Bartholomeus.”

“Tot nu toe werd dit verhaal afgedaan als een legende, maar nu hebben archeologen bij mechanisch boordonderzoek op acht meter diepte een voordien ongekende, opgevulde reie-arm ontdekt. De plek was indertijd omsloten door water! Vanaf de twaalfde eeuw is er meer zekerheid: in 1149 schonk graaf Diederik van den Elzas een domein ten zuiden van de Burg aan de abdij. De religieuze gemeenschap bouwde er een kapel. Archeologen hebben sporen ontdekt van imposante veldstenen muren uit de twaalfde eeuw: restanten van een romaanse kapel.”

Graven van abeten en burgemeesters

“In de veertiende eeuw werd de kapel uitgebreid tot een abdijkerk, die rond 1800 gesloopt werd”, vult burgemeester Dirk De fauw aan. “Er is nu een gigantische collectie aan gebeeldhouwde, gotische bouwelementen gevonden. Maar ook twaalf grafkelders voor twintig lichamen. Vier abten en twee Brugse burgemeesters zijn geïdentificeerd, dank zij informatie uit archieven. Het gaat om de abten Lambert (+1163), de Mil (+1438), Nicolaas van Trostenberghe (+1654) en Joseph Creagh (+1708).”

“Twee burgemeesters en hun vrouwen kozen de kerk van de Eekoutabdij als hun laatste rustplaats: Alexander de Meulenaere (1587-1660) en François de Stappens (1655-1716). Ik moest even gaan stilzitten toen ik hoorde dat de graven van twee van mijjn voorgangers ontdekt werden op deze iconische plek. Het getuigt van de liefde van die burgemeesters voor hun stad én van het belang van deze abdij.”

Pascal Ennaert, voorzitter van Raakvlak, wijst op de aangetroffen grafgiften: vier met edelstenen bezette ringen en twee kruisjes.

Once-in-a-lifetime

Archeoloog Dieter Verwerft is vooral onder de indruk van de vondst van een loden grafkist: “Dit voelt echt aan als een once-in-a-lifetime moment. Onze mond is opengevallen, toen we bij het verwijderen van de puinbrokken in het voormalig koor van de abdijkerk niet alleen een fraai beschilderde 14de eeuwse dubbele grafkelder ontdekten, maar ook een loden grafkist.”

De loden grafkist uit de 14de eeuw: welke belangerijke Bruggeling ligt hierin begraven?
De loden grafkist uit de 14de eeuw: welke belangerijke Bruggeling ligt hierin begraven? © Davy Coghe

“Dit is uitzonderlijk. Een loden kist is het voorrecht voor de top van de bevolking. Het is bijzonder duur, maar het lichaam wordt beter bewaard. De kist bevat veel info over de overleden persoon en zijn leefwereld, het 14de eeuwse Brugge. We hopen binnenkort te achterhalen wie de overleden persoon is.”

“We hebben inmiddels de kist geopend, het skelet is goed bewaard. Er zijn geen metalen voorwerpen gevonden, vermoedelijk is dit niet het graf van een geestelijke. Want die worden meestal begraven met een kruisje en andere religieuze objecten. Verder onderzoek van het slijk levert mogelijk organische resten op. Samen met het wapenschild op de grafsteen moet verdere examinaite van het skelet hopelijk leiden tot de identificatie van de overledene. Misschien is het ook een burgemeester….”

Geen uitstel

Cultuurschepen Nico Blontrock benadrukt dat de belangrijke archeologische vondsten geen uitstel betekenen voor de realisatie van BRUSK: “De plek waar onze nieuwe expohal komt, is in het verleden al teveel verstoord bij de bouw van de school. Daar ligt niks waardevols meer. We moeten de werf niet stilleggen.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier