“Tijdens dit onderzoek proberen we meer te weten te komen over een eiland dat tot in de middeleeuwen aan de Belgische kust lag. We proberen natuurlijk ook te achterhalen wie hier als eerste woonde.” Aan het woord zijn VUB-archeologen Soetkin Vervust en Pieterjan Deckers die na de eerste dagen in Westende voorlopig nog geen spectaculaire vondsten deden.
Het Testerep-onderzoek van de VUB is een groot project dat startte begin 2022 en nog tot 2025 loopt. Testerep verwijst naar een eiland dat zich in een ver verleden aan onze kust bevond en zich uitstrekte van Oostende tot Westende met Middelkerke als nederzetting in het midden. Het eiland werd verzwolgen door de golven van de Noordzee en is dus niet meer zichtbaar. “We willen ontdekken hoe het landschap hier tijdens de laatste 5.000 jaar evolueerde van een natuurlijk landschap naar de volledig door de mens geconstrueerde kustlijn van vandaag. We proberen te weten te komen wat de exacte ligging was van Testerep en hoe het komt dat we het eiland vandaag niet meer zien”, legt Soetkin uit.
“We willen bij het brede publiek nog wat meer bewustzijn creëren dat de kust, zoals we die vandaag kennen, een tijdsopname is”
Weten we eigenlijk wanneer er voor het eerst leven was in dit gebied? Pieterjan: “Daarvoor moeten we ver terugkeren in het verleden. Het is hier al heel lang een kustlandschap met invloed van de zee en veenlandschappen waar de mensen zeker gebruik van zullen hebben gemaakt. We zien dat er heel veel activiteit zal ontstaan in de Romeinse tijd. Zo werd er op grote schaal zout gewonnen want dat was nodig om vlees te pekelen en vis te verwerken. Het turf werd ontgonnen omdat het als brandstof diende.”
Pieterjan benadrukt dat de Romeinen een grote impact hadden op het gebied omdat ze kanalen groeven en dijken bouwden. “Na de Romeinse tijd wordt het hier weer leeg en zien we dat het landschap veel meer onder invloed van de zee komt te staan. We zijn vooral geïnteresseerd in de periode daarna wanneer de eerste mensen zich gaan vestigen op schorre-eilandjes en kleine ringvormige dijkjes beginnen te bouwen. Aansluitend zien we dat ze ook grotere dijken bouwen langs de geulen waaronder de Testerepgeul die achter het eiland lag.”
Karolingische speld
De archeologen hopen via verschillende technieken sporen te vinden van de vroegste aanwezigheid van mensen en dat te kunnen volgen doorheen de tijd. “We doen dat vandaag bijvoorbeeld via metaaldetectie waarvoor we een beroep doen op vrijwilligers. Sommige vondsten zouden ons kunnen leren wanneer het landschap hier voor het eerst bruikbaar was voor landbouw of kleinschalige bewoning. Het is wel een moeilijke zone omdat we dicht bij de frontlijn zitten en de kans is dus groot dat de metaaldetectoren kogelhulzen en resten van obussen zullen signaleren.”
Een van die vrijwilligers is Eddy Maerievoet (64) uit Roeselare. “Ik vind het fascinerend om de historische context van mijn vondsten te achterhalen. Dat is voor mij belangrijker dan de financiële waarde. Ik ben het meest trots op de Karolingische mantelspeld die ik vond in Antwerpen. Je moet heel veel geduld hebben want je graaft natuurlijk ook veel rommel op maar je wordt er wel rustig van zo alleen op een uitgestrekt veld.”
Als het onderzoek afgelopen is, willen de initiatiefnemers ook een tentoonstelling organiseren aan de kust om de evolutie van het landschap te tonen. “We willen bij het brede publiek nog wat meer bewustzijn creëren dat de kust, zoals we die vandaag kennen, een tijdsopname is. Tijdens de geschiedenis is de kust een vrij dynamisch landschap geweest en ik denk dat we daar in de toekomst ook mee zullen geconfronteerd worden door de sneller stijgende zeespiegel. Het verleden is een mooi voorbeeld van hoe de mensen zich aanpasten aan het veranderende landschap.” (FVDB)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
