Het eindontwerp van de site Vetex is dan toch nog goedgekeurd geraakt, 24 jaar nadat intercommunale Leiedal de site aankocht. Het ontwerp is het resultaat van een langdurig samenwerkingsproject tussen het buurtactiecomité VTEX Tsjing Tsjang, Leiedal, het Kortrijkse stadsbestuur, studiebureau DENC-STUDIO en bouwbedrijf Matexi. In 2025 zouden de eerste nieuwe bewoners er al hun intrek kunnen nemen.
De voormalige industriële Vetex-site tussen de Vaartstraat, Veldstraat, Stasegemsestraat en Pieter de Conincklaan is twee hectare groot. 24 jaar geleden kocht intercommunale Leiedal de site na het stopzetten van de activiteiten van de Verenigde Textielbedrijven, een katoenververij van Kamiel Lambrecht die er was sinds 1887. Het terrein was toen nog bijna volledig volgebouwd. Op de centrale hal na werden de fabrieksgebouwen gesloopt en werd de vervuilde grond gesaneerd. In 2010 kwam de verlaten site in handen van de stad. Door de jaren heen werd het terrein in gebruik genomen door de buurt, dat in het laatste decennium eerdere pogingen tot een ontwerp voor de site telkens geblokkeerd heeft.
We zijn tevreden, de ontwerpers zijn erin geslaagd onze ideeën en de geest van ons akkoord om te zetten in een plan die de sfeer van de Vetex-site behoudt
In het oorspronkelijke plan moest het middengebouw verdwijnen. Bijna 60 woongelegenheden en weinig groen zouden in de plaats komen. Maar dat was buiten de buurt gerekend, die als reactie het comité VTEX Tsjing Tsjang oprichtte. VTEX Tsjing Tsjang wilde geen extra bebouwing in de groene stadslong. Dat leidde in 2019 al tot een nieuw plan, met een kwalitatief buurtpark als ontmoetingsplek voor de bewoners van de Sint-Janswijk met ruimte voor avontuurlijk spelen en sport als centraal uitgangspunt. Het is dit plan dat door alle partijen onlangs werd goedgekeurd.
“We zijn tevreden, de ontwerpers zijn erin geslaagd onze ideeën en de geest van ons akkoord om te zetten in een plan die de sfeer van de Vetex-site behoudt”, zegt Floor Vandewalle van Buurtactiecomité VTEX Tsjing Tsjang. We vonden het belangrijk dat de beide kanten van de Vetex bleven bestaan. Er is die combinatie van het ruwe, avontuurlijke en experimentele, zoals het gedoogbeleid van graffiti. Maar anderzijds zetten we er ook altijd in op ontspanning, het groen en het park. Het was een strijd van lange adem, maar zo zie je maar dat de veelheid en tegenstrijdigheid aan ideeën die er komt door burgerparticipatie ervoor gezorgd heeft dat we nu tot een beter plan zijn gekomen, met een groter draagvlak. Zo wilden wij bijvoorbeeld geen bebouwing, maar zien we na overleg ook de meerwaarde en voordelen ervan in.”
Intens participatietraject
In juli 2021 werd studiebureau DENC-STUDIO en landschapsarchitecten Studio Basta aangesteld om het definitieve ontwerp voor het park en het centrale gebouw op te maken. Tijdens een infomoment op maandag 27 juni werden de plannen voor de Vetex-site voorgesteld aan de buurt. Het ontwerp vertrekt vanuit de huidige uitstraling die zich onder andere uit in spontane pioniersvegetatie, ruimte voor graffiti en flexibel gebruik.
“24 jaar na de aankoop van deze oude industriële site en na vele inspraakmomenten zijn we tot een ontwerp gekomen dat breed gedragen wordt door de buurt. Dat heeft geleid tot deze plannen, een voorbeeld van stadsvernieuwing. De Vetex-site blijft in dit ontwerp hun ontmoetingsplek, maar dan groener, gebruiksvriendelijker én veiliger. De nieuwe woningen zullen zorgen voor een sociale controle in het park”, zegt Wout Maddens, schepen van Stadsvernieuwing (Team Burgemeester).
Voor de opmaak van het ontwerp werd een intens participatietraject doorlopen. Via een praatplan en een bordspel werd de brede buurt eerst betrokken. Daarna werden tal van instanties en gebruikers, waaronder TEXtival en buurtscholen Vetex en Sint-Jozef, geraadpleegd omtrent hun wensen en behoeftes.
“TEXtival is een gezellig en gratis buurtfestival voor en door de buurt. Reeds van in het begin werd duidelijk gemaakt dat de locatie onlosmakelijk verbonden is aan het concept. Als we het plan nu zien, kunnen wij alleen maar beamen dat de ontwerpers daar echt rekening mee hebben gehouden. Ze hebben ons eerst bevraagd, om te zien hoe het festival georganiseerd wordt, en zijn er vervolgens zelf mee aan de slag gegaan. Ze hebben een aantal alternatieven voorgesteld die het festival ten goede komen. Elke verandering is voor ons ook een nieuwe opportuniteit om TEXtival beter te kunnen organiseren. De hele oriëntatie wordt omgedraaid waardoor we het speeldorp in de nieuwe natuurlijke speelzone kunnen integreren. Het podium komt dichter bij het gebouw en er werd een technische ruimte voorzien in de buurthal”, zegt medeorganisator Rutger Davidts. “Wout Maddens heeft het eigenlijk mooi verwoord: vanuit de clash zijn er nieuwe ideeën ontstaan en hebben we samen naar een beter resultaat gewerkt.”
Buurthal als kloppend hart
Met de nieuwe plannen wordt er sterk ingezet op natuurlijk groen door de aanwezige vegetatie te behouden en te versterken met nieuw inheems groen. Het ontwerp zet in op de toegankelijkheid en doorwaadbaarheid van het park. Er komt een 2 meter brede noord-zuid en oost-west verbinding in geborsteld beton. Beide paden kruisen elkaar ter hoogte van de buurthal waar ze een verblijfsplek vormen. De centrale hal van de voormalige textielfabriek Vetex is één van de oudste gebouwen op de site. Ondanks de bouwvallig ogende staat van het middengebouw is het betonskelet in goede staat. Het gebouw van 650 m² wordt getransformeerd tot een buurthal, als een kloppend hart én onderdeel van het park. Op die manier vormt de hal het middelpunt van het park en is gans het park zichtbaar vanuit de buurthal. De Engelse tuin, een historische directeurstuin die oorspronkelijk aangelegd werd in het begin van de vorige eeuw, wordt weer in ere hersteld.
In het noordoosten van het terrein realiseert bouwbedrijf Matexi een zone met 34 woongelegenheden. De parkeerplaatsen worden georganiseerd in parkeerpockets aan de koppen van het park, in een groene parkeerhaven met 1 parkeerplaats per woonunit. Er wordt ook ruimte voorzien voor een collectieve fietsenstalling. “Wonen op de Vetex-site wordt wonen aan het park”, zegt Louis Vercaemst, projectontwikkelaar bij Matexi. “Comfortabel fietsgebruik en een elektrische deelwagen moeten de afhankelijkheid van de auto reduceren. Fietsers en voetgangers komen er op de eerste plaats. Daarnaast zetten we in op kwaliteitsvolle architectuur, duurzame warmteopwekking en maximaal hergebruik van regenwater. Er is nog geen prijsklasse bepaald, maar het wordt sowieso betaalbaar, met aandacht voor gezinnen en jonge starters.”
Het projectbudget bedraagt 2.160.000 euro, inclusief BTW. Via de woonontwikkeling van Matexi ontvangt de stad een grondopbrengst van 1.575.000 euro. De uitvoering van de werken aan het park en het middengebouw is voorzien voor maart – december van volgend jaar. In het najaar van 2023 start ook de bouw van de woningen, die twee jaar zal duren.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
