In zijn laatste gemeenteraad uitte CD&V-raadslid Jan Breyne zijn bezorgdheid over de komst van het ‘Tankmuseum’ van War Heritage Institute op de site van de huidige legerkazerne voor het imago van Ieper als vredestad, maar hij werd fel van antwoord gediend door Nancy Six (Ieper2030) die de tussenkomst “arrogant en pretentieus” noemde.
De plannen van het War Heritage Institute om in een deel van de Ieperse legerkazerne een museum onder te brengen voor oorlogsmateriaal van na de Tweede Wereldoorlog op steeds meer weerstand. Nadat eerder de anonieme facebookgroep ‘Ieper Leefbaar’ aan de alarmbel trok, was het op de gemeenteraad van maandag Jan Breyne (CD&V) die kritiek gaf op de plannen. “Vooral de plannen om dit zogenaamde museum ook voor ‘dynamische demonstraties’ open te stellen maken ons zorgen”, aldus Breyne. “Dit betekent namelijk dat scholen, groepen en individuen zullen uitgenodigd worden om plaats te nemen in dat tuig en er desnoods ook een ritje mee te maken. Dit is een nieuwe stap in de banalisering van het oorlogsgebeuren in de geesten van de mensen. Reeds jaren hebben wij in Vredesstad Ieper de re-enactmentactiviteiten negatief benaderd omdat ze indruisen tegen de waarden die onze stad als vroegere martelaarsstad verdedigt.”
Lees verder onder de foto.
“Dit zogenaamde ‘belevingsmuseum’ druist in tegen alles waar Ieper Vredesstad voor staat”, vervolgde Breyne. “De educatieve dienst van het In Flanders Fields Museum probeert al jaren om de talrijke jongerengroepen, die het museum bezoeken, te overtuigen van wat een oorlog kan teweegbrengen, van het gevaar van een oorlog en de tragedies voor de mensen die het ondergaan. De oorlog in Oekraïne toont elke dag dat deze boodschap geenszins overbodig is. Ondertussen zullen één kilometer verder jongeren de kans geboden worden om in tanks en pantservoertuigen van het leger plaats te nemen om er een ritje mee te maken. Veel groter kan de banalisering van het oorlogsgebeuren niet meer worden.”
Concurrentie met IFFM
“Het is niet onwaarschijnlijk dat scholen met een beperkt schoolreisbudget kiezen voor het gemakkelijke soldaatje spelen met tanks boven het moeilijkere IFFM-bezoek en de vredeseducatie, die ermee gepaard gaat. Als de toeristische dienst dit tankmuseum in zijn publicaties zal promoten zal ze de concurrentie zélf organiseren tegen een museum, waarin ze zélf in heeft geïnvesteerd, in mensen en in middelen. Dit druist in tegen de filosofie van het museum, dat in heel de wereld als een voorbeeld wordt geprezen van hoe men met de oorlogsherinnering omgaat. De plannen van het War Heritage Institute staan daar haaks op. We hebben het dan nog niet gehad over de mogelijke geluidsoverlast in de naburige wijken wanneer op kazernegrond groepen duchtig met de tanks aan het ‘beleven’ zijn.”
Minachting
Verrassend genoeg was het Ieper2030-fractieleider Nancy Six die meteen fel in het verweer ging tegen het betoog van Jan Breyne. “Collega Breyne begint zijn interpellatie of beter gezegd zijn minachting over de plannen voor het tankmuseum van het War Heritage Institute met ‘naar het schijnt…’ Ik denk dat het woord ‘War’ hem een beetje in de war brengt, wat eigenlijk niet nodig is. In het geplande tankmuseum zouden zo’n 170 militaire voertuigen onderdak krijgen. Dat is maar een peulschil in vergelijking met bijvoorbeeld het Musée des Blindés in de Franse stad Saumur, met zo’n 27.500 inwoners, die de grootste collectie pantservoertuigen ter wereld heeft. Saumur heeft 880 exemplaren waarvan slechts een deel tentoongesteld kan worden wegens plaatsgebrek.”
Lees verder onder de foto.
“In Ieper zou het gaan om een museum over moderne gewapende conflicten, waarin ze inzicht willen geven in conflicten uit het verleden, in het heden en met een blik naar de toekomst. Ook het vermijden van conflicten zal hierin aan bod komen, alsook hoe deze op te lossen, maar ook militair als dit nodig is. Dit is ook de manier waarop de Belgische Defensie werkt aan vrede. Helaas kan je geen oorlogen voorkomen of stoppen door met een vredesvlag te zwaaien, cirkeltjes te vormen, kaarsjes te doen branden… Was het maar zo simpel.”
Vrede versus herinnering
“Op Facebook, de tuin van Eden voor klavierhelden, en in de pers werd een visje gegooid over ‘het protest’ tegen de komst van het museum en dit heeft wellicht collega Breyne aangezet om van het visje een haai te maken…Van wie gaat dit zogenaamde protest trouwens uit? Wie zijn ze? Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat heel de discussie draait rond de klassieke paradox tussen vrede, zoals het In Flanders Fields Museum, versus herinnering, zoals bijvoorbeeld de herdenkingen aan de Menenpoort. Voor Ieper en de Westhoek kan een nieuw museum rond recente conflicten een unieke bijkomende troef zijn, die ook boost kan geven aan het klassieke herdenkingstoerisme in de Westhoek. Een boost die welgekomen is na de harde noten die gekraakt moesten worden door de covidpandemie en de brexit. Jammer dat dit voorgesteld wordt als schrik voor concurrentie voor het IFFM. Het is nogal pretentieus en arrogant om te doen uitschijnen dat enkel het IFFM een rol kan/mag betekenen hier in Ieper.”
Soldaatje spelen
“Collega Breyne is blijkbaar ook visionair want hij heeft het over jongeren die de kans geboden worden om met de legervoertuigen en tanks een ritje te maken en dat dit gemakkelijke soldaatje-spelen verkozen zal worden boven het moeilijkere IFFM-bezoek. En soldaatje spelen hoort niet in de Vredesstad volgens hem. Wat zal het volgende zijn? Dat het aanstootgevend zal zijn om binnen- en buitenlandse militairen in uniform in het straatbeeld te zien in de Vredesstad? Of moet het ook vergeten worden dat Ieper tot op heden een garnizoensstad is? Wellicht is de dreigende sluiting van de kazerne een mooie opsteker voor de pseudopacifisten in Ieper…”
Re-enactment
“Ik wil toch ook nog eventjes reageren over de minachting van collega Breyne tegenover re-enactmentactiviteiten”, vervolgde Nancy Six. “Reeds van toen CD&V nog in de meerderheid zat heeft het zich altijd verzet tegen deze vorm van geschiedenis-beleving omdat dit niet past in ‘de Vredesstad’. Gelukkig staan er andere steden te springen om organisaties als Historia Mundi te verwelkomen, wat bezoekers van heinde en verre wil verwelkomen. En wat meer respect voor mensen die aan re-enactment doen, is gewenst want wie denkt dat dit gewoon wat toneeltje spelen is, is eraan voor de moeite.”
Hypocriet
“Als afsluiter spreek ik de hoop uit dat het tot een goede samenwerking kan komen tussen het IFFM, andere streekmusea en het tankmuseum. Want kibbelen over wie al dan niet de oorlogsherinneringen en de vredesboodschap mag verkondigen is gewoonweg hypocriet”, besloot Six.
De repliek van Nancy Six ontlokte onder meer een reactie van Peter De Groote (CD&V) die vinnig vingerwijzend haar een gebrek aan respect voor Breyne verweet. Fractieleider Jordy Sabels van andere oppositiepartij Groen deelde dan weer de mening van Jan Breyne.
Oorlogspretpark
“Er worden nogal wat verhalen geschetst waardoor het lijkt of er zich hier een soort oorlogspretpark zou neergepoot worden”, repliceerde burgemeester Emmily Talpe (Open Ieper). “Iets wat wij als stad uiteraard ook absoluut niet willen. Dat mag duidelijk zijn. De site is eigendom van de militaire overheid. Zij bepalen dus in eerste instantie wat ze daar willen realiseren, binnen de contouren uiteraard van de bestemmingsmogelijkheden aldaar. Het spreekt natuurlijk voor zich dat wij daar als stad wel ons standpunt over kunnen en ook moeten geven alsook bezorgdheden delen van onszelf of dewelke wij vernemen van onze diensten en inwoners.”
Plannen in uitwerking
We hebben in die context en na onze bespreking in het schepencollege van vorige week een afspraak belegd met de personen die de uitwerking van het project op zich nemen, onder wie ook kolonel Symoens. Ons werd daar medegedeeld dat het WHI een deel van de site wil uitbouwen als een open centrum om de periode van de koude oorlog tot de conflictsituaties tot op heden, in kaart te brengen. De plannen zijn voor alle duidelijkheid nog in uitwerking. Onze input, vragen en bezorgdheden werden door hen duidelijk gehoord én genoteerd.”
Serenitiet
“Wij hebben vanzelfsprekend verwezen naar het belangrijke engagement van Ieper als vredesstad”, benadrukte Talpe. “En dat de nodige sereniteit geen optie is maar een noodzakelijkheid. Het is inderdaad hun bedoeling om tankwagens op de site te plaatsen. Ons werd verzekerd tijdens het overleg dat het niet de bedoeling is om daar ritjes te gaan uitvoeren met bezoekers in. Enkel een occasionele technische demonstratie werd vermeld als mogelijkheid.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier