Van de drie partners zijn het de Pittemnaars die met de meeste bedenkingen lijken te zitten over een eventuele fusie met Tielt en Meulebeke. Dat bleek woensdag tijdens de voorstelling van de resultaten van de bestuurskrachtanalyse in Pittem. Opvallend: zelfs burgemeester Denis Fraeyman (CD&V) is er nog niet over uit. “Ik heb al veel slapeloze nachten achter de rug.” En dat terwijl de principiële beslissing om te fusioneren eigenlijk al op 3 juli genomen moet worden.
Een beslissing om effectief te fusioneren is voor alle duidelijkheid nog niet genomen. Maar eerder raakte al bekend dat een doorgedreven samenwerking of een fusie tussen de drie partners rationeel gezien veel voordelen zou opleveren voor het bestuur. Zo benadrukte Chris De Bock van studiebureau Probis – dat al in zowat 40 Vlaamse gemeenten de bestuurskracht analyseerde – dat de uitdagingen die op lokale besturen afkomen alleen maar zullen toenemen.
“Zowel vanuit de provincie als vanuit de hogere overheden zullen in de toekomst nog meer bevoegdheden naar de lokale besturen gaan. En daardoor neemt de druk op de capaciteit van de diensten toe. In Pittem en Meulebeke zien we bijvoorbeeld dat er vaak gespecialiseerde eenmansdiensten zijn, waardoor er geen vervanging is als die persoon uitvalt. Of er moet beroep gedaan worden op tijdelijke consultants, maar die zijn erg duur. Expertise en kennis onderling delen of bundelen zal voor een betere dienstverlening zorgen.”
19 miljoen euro
Ook financieel biedt een fusie voordelen. Als er gefusioneerd wordt voor 1 januari 2024 wordt de schuldenlast door Vlaanderen met 500 euro per inwoner verminderd, goed voor 19 miljoen euro extra. Dat is vooral een voordeel voor Meulebeke, dat van de drie de hoogste schuldgraad heeft. En doordat er minder schepenen en gemeenteraadsleden nodig zullen zijn, wordt op jaarbasis nog eens 300.000 euro bespaard.
Ook het vraagstuk van personenbelasting adresseerde Probis. “In de meeste gevallen zien we dat de belastingvoet aangepast wordt naar die van de partner met de laagste belastingen”, aldus De Bock. “In het geval van Tielt, Pittem en Meulebeke zou dat een meerkost van 130.000 euro betekenen, al is dat bedrag in het bredere verhaal verwaarloosbaar.”
Probis bekeek ook een (hypothetisch) fusiescenario met Ardooie erbij, maar doordat die belastingvoet en schuldgraad daar uitzonderlijk laag liggen, is dat scenario erg moeilijk te verkopen. De gemeente van burgemeester Karlos Callens zou in één klap van een schuldgraad van 90 euro naar 500 euro per inwoner gaan.
(Lees verder onder de foto)
Voor de infovergaderingen rond de analyse van Probis in Pittem, Tielt en Meulebeke zijn nu samen ongeveer 350 man ingeschreven. Bij die inschrijving konden ook vragen doorgestuurd worden. 52 personen stuurden een of meerdere vragen door. Volgens Probis kwam de meerderheid daarvan uit Pittem. Jens Laethem (27) en Niels De Brabandere (31), die allebei actief zijn bij de Pittemse brandweer, zaten in elk geval nog met veel bedenkingen na de infosessie.
“We hebben net gehoord dat alle drie de gemeenten nog steeds financieel gezond zijn”, zegt Jens. “Ik besef nu waarom dit op lange termijn voordelen kan opleveren, maar toch vrees ik dat we hiermee een deel van onze identiteit zullen verliezen. We zijn Pittemnaars, geen Tieltenaars. Als bedrijven fusioneren wordt in het begin ook altijd gezegd dat elke partner z’n eigenheid zal behouden, maar na verloop van tijd wordt de kleinste toch opgegeten. Ik ben bang dat dat hier ook zal gebeuren. De voordelen en de centen zullen vooral naar Tielt gaan, niet naar ons.”
“Dit gaan we toch eerst even moeten laten bezinken” – Mario Olivier
“Dat was toch een flinke boterham”, reageert gepensioneerd treinbestuurder Mario Olivier (61). Samen met een zestigtal Pittemnaars woonde hij woensdag een van de twee infosessies bij. “Ik ben heel erg blij dat ik gekomen ben, maar we gaan dit toch even moeten laten bezinken. Al moeten we ook een kat een kat durven noemen. De feiten zijn wat ze zijn en om de argumenten die we net hoorden kan je moeilijk heen. Honderd procent overtuigd ben ik niet en als het kan zou ik liever alleen blijven, maar ik zie wel in dat een fusie een heel logische volgende stap zou zijn. Misschien zelfs de juiste beslissing. Alleen hoop ik van harte dat de Pittemnaars hier heel nauw bij betrokken zullen worden. Inspraak vind ik heel belangrijk.”
Veel slapeloze nachten
Opvallend is dat zelfs burgemeester Denis Fraeyman (CD&V) nog twijfelt om in het bad te stappen met Tielt en Meulebeke. “Ik ben nog maar pas burgemeester en ik ben een trotse Pittemnaar. Dit heeft me al veel slapeloze nachten bezorgd. De kernvraag is uiteraard wat er het beste is voor onze inwoners. Het klopt dat we in het gemeentehuis met veel vacatures zitten en mensen hebben die veel verschillende petjes moeten dragen. En het is erg moeilijk om op te tornen tegen de private markt. Zal de kwijtschelding van de schuld ook nog in de volgende legislatuur gelden? Of nemen we beter het zekere voor het onzekere? Ook ik twijfel. Het is een kwestie van het hoofd tegen het hart. Maar hier moeten we de emotionaliteit ontstijgen. Dat is mijn taak als burgemeester.”
“Veel mensen vragen me of de belastingen hetzelfde zullen blijven en of de dienstverlening in het gemeentehuis behouden zal blijven”, gaat hij verder. “Als het tot een fusie komt dan ga ik daar ga ik in elk geval voor vechten. Maar veel tijd om na te denken is er niet meer, want op de eerstvolgende gemeenteraad (op 3 juli, red.) zal al een principiële beslissing tot fusie genomen moeten worden. Al hebben we daarna wel nog de tijd tot december, wanneer er een definitieve beslissing moet komen, om de Pittemnaars uitgebreid bij dit verhaal te betrekken.” (SV)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
