Maak de gemeenteraad weer sterker: zo willen de politieke partijen dit heet hangijzer aanpakken

© Kurt Desplenter
Phebe Somers

Uit onderzoek van het Centrum voor Lokale Politiek van de UGent blijkt dat 0,0 procent van de West-Vlaamse gemeenteraadsleden hun eigen impact op het beleid zou omschrijven als ‘heel veel’. Ruim de helft zegt dat ze ‘weinig tot geen’ invloed hebben op het lokale beleid. Een actieve gemeenteraad, die ook zijn controlefunctie op het lokale bestuur ernstig neemt, is nochtans broodnodig. De voorbije jaren kwamen ook in West-Vlaanderen mogelijke wanpraktijken in lokale besturen aan het licht, wat deze eis voor versterking de nodige kracht bijzet.

CD&V

“Als we mensen voor de politiek willen warm maken of houden, moeten we hen ook respecteren. Wij stellen voor dat elk gemeenteraadslid 2 tot 4 dagen politiek verlof per maand kan opnemen met een vervangingsinkomen, net zoals bij andere vormen van loopbaanonderbreking. Zo kunnen ze hun maatschappelijk engagement naar behoren uitvoeren.”

Groen

“De gemeenteraad moet het hart van de lokale democratie vormen. Voorzitters mogen geen uitvoerend mandaat hebben, anders zijn ze niet neutraal. We kiezen voor een duobaan voorzitter-ondervoorzitter, waarbij minstens een van beiden niet uit de meerderheid komt. We vergroten de impact van de raad op de eigen agendapunten door middel van creatieve werkvormen, themadebatten…”

L99

“Er is momenteel een gebrek aan transparantie en een overmaat aan particratie in dit bestuursorgaan. Dit kan verbeteren door de cumulatie van mandaten te verbieden, zodat raadsleden zich volledig kunnen focussen op hun lokale taken. Bovendien moet de gemeenteraad een echte afspiegeling zijn van de bewoners en niet louter een verlengstuk van de politieke partijen.”

N-VA

“Sterk bestuur begint van onderuit, bij de gemeenten. Zij zorgen voor nabijheid en maken de brug naar de politiek. Geef dus meer middelen, tijd en ruimte aan bestuurskrachtige lokale besturen. De Vlaamse overheid moet hen daarin helpen als ondersteunende partner en als coach. Geen verplichte fusies, maar samenwerking tussen steden en gemeenten is wel nuttig.”

Open VLD

“De gemeenteraad moet inderdaad sterker worden. Het evenwicht slaat te veel door naar de almacht van het college. Gemeenteraadsleden – niet in het minst de leden van de oppositie – hebben veel te weinig in de pap te brokken. Het gemeentedecreet moet hersteld worden, enkel zo kan dit bestuursorgaan in de toekomst weer naar behoren functioneren.”

PVDA

“We zijn voor een sterke gemeenteraad. Dat wil zeggen: democratische debatten die niet gemonopoliseerd worden door de meerderheid, plaats voor oppositie, correcte informatiegaring en transparante beslissingen die niet in de achterkamers van de macht gebeuren. Er moet ook meer ruimte komen voor directe interventies van burgers op de gemeenteraden.”

Vlaams Belang

“Het maximaliseren van de politieke deelname van de bevolking en de legitimiteit van de politieke besluitvorming zijn voor ons zeer belangrijk. Nu wordt alles zomaar goedgekeurd, meerderheid tegen minderheid. Wij willen een model met echte inspraak voor inwoners door informatiebijeenkomsten, voorgesprekken, vragenrondes, maar ook lokale volksraadplegingen.”

Voor U

“Vooraleer een agendapunt gestemd wordt, moeten alle partijen de kans krijgen om daarover het woord te nemen én om een weerwoord te bieden op de repliek van de meerderheid. Voor U wil intercommunales afschaffen en deze bevoegdheden terugbrengen naar de steden en gemeenten, wat zal leiden tot een versterkte en meer democratische gemeenteraad.”

Vooruit

“Alle 64 steden en gemeenten hebben een eigen karakter. We moeten gemeenteraadsleden helpen om nog meer hun stempel te drukken op dat karakter door overbodige structuren – zoals bepaalde intercommunales – af te schaffen en hen in de plaats extra medewerkers te geven. Zo kunnen ze zich nog meer bezighouden met zaken waar mensen echt van wakker liggen.”

Lees hier de antwoorden van de negen partijen op de andere negen eisen.