Inwoners van Oostende dienen verzoekschrift in voor meer struikelstenen: “Zo blijven we slachtoffers van WO II herdenken”

Robert Declercq zal de gemeenteraad vragen om meer ‘struikelstenen’ in de stad te ondersteunen, stenen die slachtoffers van WO II herdenken, zoals zijn grootouders. © PETER MAENHOUDT
Leen Belpaeme
Leen Belpaeme Medewerker KW

Robert Declercq zal eind mei als eerste burger een verzoekschrift toelichten op de gemeenteraad van Oostende. Samen met een 20-tal Oostendenaars verzamelde hij meer dan 500 handtekeningen van mensen die het voorstel voor meer ‘struikelstenen’ in de stad ondersteunen. Struikelstenen herdenken slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Robert zijn grootouders werden als verzetslieden allebei opgepakt. “Ze hebben het overleefd, maar zijn veel te vroeg gestorven door de gevolgen van deze periode. Zo zijn er veel verhalen in Oostende.”

De grootouders van Oostendenaar Robert Declercq werden tijdens de Tweede Wereldoorlog opgepakt en naar een concentratiekamp gebracht.

“Mijn grootvader was lid van het verzet en heeft meegedaan aan meerdere operaties om de nazi’s te dwarsbomen. Mijn grootvader werd verraden in het begin van 1944. Ze zijn in groep opgepakt op een vergadering en naar een concentratiekamp in Oostenrijk gebracht. Een tijdje later is mijn grootmoeder ook opgepakt door de Gestapo (de nazi-politie, red.). Ze werd ondervraagd en werd een tijdje opgesloten in een plaatselijke cel waar ze enkel kon rechtstaan. Ook zij werd naar een kamp gebracht”, vertelt Robert.

Mentale én fysieke littekens

Zijn grootouders hebben de kampen overleefd, maar het liet zowel fysiek als mentaal een litteken na. “Mijn grootvader was 1 meter 85 groot en woog nog 44 kilogram toen hij thuiskwam. Hij was hoofdsluiswachter en heeft zijn job weer opgenomen na de oorlog, maar hij is uiteindelijk vroeg gestorven door allerlei kwaaltjes die hij overhield aan zijn periode in het concentratiekamp. Mijn grootmoeder is enkele jaren later overleden aan longkanker.”

Verzet

Hun periode in de oorlog heeft het koppel getekend voor het leven. “Mijn grootmoeder vertelde er niet veel over, maar ze was wel heel verbitterd. Als ze een Duitse nummerplaat zag, moest ze er niets van weten. Via mijn mama heb ik verhalen gehoord van wat ze gezien en meegemaakt hebben. Op familiefeesten later, toen ze al beide gestorven waren, werd er ook wel eens gesproken over wat ze allemaal gedaan hebben in het verzet.”

“Het zou fijn zijn als ik de struikelstenen in de Koninginnelaan zou kunnen leggen, voor het huis waar mijn grootouders woonden voor ze opgepakt werden”

Robert wil dat de slachtoffers van de oorlog niet vergeten worden. “Nu, met de oorlog in Oekraïne en de verminderde solidariteit en negativisme, mag daar wel meer aandacht voor komen zodat dit niet herhaald wordt. Ik ben altijd fier geweest op mijn grootouders en mijn moeder. Ik heb alle medailles die ze gekregen hebben voor hun rol in het verzet en wij koesteren dat binnen de familie. Het zou dan ook fijn zijn als ik de struikelstenen in de Koninginnelaan zou kunnen leggen voor het huis waar ze woonden voor ze opgepakt werden.”

Herinnering

Robert is niet alleen. Het initiatief komt van het 8 mei-comité en ook gemeenteraadslid Vanessa Vens steunt het initiatief. “Ik doe dit niet als lid van Vooruit, maar als burger en kleindochter van Roger De Wispelaer. Hij werd ook opgepakt.”

“Op 21 maart zijn we voor het eerst samengekomen om het initiatief op te starten. We zijn gaan praten met kinderen en kleinkinderen van verzetshelden die niet teruggekeerd zijn na de oorlog of die erdoor getekend waren. Zo hebben we veel mensen gevonden die hun schouders willen zetten onder het initiatief om de slachtoffers van de oorlog te blijven herdenken. Heel veel mensen hebben deze gebeurtenissen in hun leven immers niet kunnen afsluiten. Ze konden niemand begraven of afscheid nemen. Er is daar heel wat trauma over. Als ik herinner hoe mijn grootvader was: ik kon niet plaatsen waarom hij zo stil en streng was. Daar werd niet over gepraat”, zegt Vens.

500 handtekeningen

Er wordt concreet gevraagd dat de gemeenteraad nog in 2023 een reglement goedkeurt dat de aanvraag en voorwaarden regelt voor particulieren, verenigingen en organisaties voor het plaatsen van struikelstenen op het openbaar domein van de stad Oostende. Dit als gedenkteken ter nagedachtenis van slachtoffers van het nationaalsocialisme tijdens WO II. Uiteindelijk werden meer dan 500 mensen bereid gevonden om het voorstel te ondertekenen. “We hebben daar veel werk in gestoken om mensen één voor één aan te spreken. Zo kunnen we aantonen dat er echt wel een draagvlak is voor dit voorstel”, zegt Vens nog.

Draagvlak

Gemeenteraadsvoorzitter Wouter De Vriendt bevestigt dat het punt op de agenda van de gemeenteraad komt. “Het is een primeur voor de gemeenteraad. We hebben de mogelijkheid ingevoerd om de participatie te verhogen en het is de eerste keer dat er gebruik van gemaakt wordt. We hebben de drempel bewust heel laag gelegd met 500 handtekeningen. Mensen moeten er wel enige moeite in steken, maar zo zie je dat er toch enige draagvlak is voor het voorstel”, zegt De Vriendt.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier