Burgemeesters Izegem, Ingelmunster en Lendelede samen rond tafel: “Een fusie is geen walhalla!”

Kurt Windels, burgemeester van Ingelmunster, maakt het figuurlijke hartje richting Carine Dewaele en Bert Maertens, respectievelijk burgemeester van Lendelede en Ingelmunster. De sfeer onder de burgemeesters zat goed, met de bereidheid tot een spontane fusie is het veel minder gesteld. © Frank Meurisse
Wouter Vander Stricht

Concrete gesprekken zijn er allerminst, maar wij wilden toch graag eens met de burgemeesters van Izegem, Ingelmunster en Lendelede om tafel om te peilen hoe groot hun fusiebereidheid nu wel is. En wat zien zij als de pro’s en contra’s?

Nee, ze zijn nog niet samen om tafel gegaan voor fusiegesprekken en dat zijn ze ook niet onmiddellijk van plan. Niettemin nodigden wij de burgemeesters van Izegem, Ingelmunster en Lendelede uit voor een babbel over hun fusiegevoel. Mocht dat er al zijn.

Plaats van afspraak: de Ermitage in Ingelmunster, uitgebaat door een Izegemnaar. En ook de roots van Carine Dewaele blijken in Ingelmunster te liggen. Er zijn dus wel wat raakpunten tussen Carine Dewaele (CD&V, Lendelede), Bert Maertens (N-VA, Izegem) en Kurt Windels (De Brug/Open VLD/N-VA, Ingelmunster). Maar ook verschillen. Al staan die een gemoedelijke babbel, over politiek maar soms ook over de (klein)kinderen, niet in de weg.

Even terug naar 1 januari 1977. Izegem is dan al langer gefusioneerd met Emelgem, maar krijgt er Kachtem bij. Ingelmunster en Lendelede blijven zelfstandig.

Bert Maertens: “Ik was toen min 4 jaar, het was dus een stuk voor mijn tijd. Maar de fusie met Kachtem was ook logisch. Ik heb me ook altijd laten vertellen dat Izegem toen socialistisch was – vrij uitzonderlijk in West-Vlaanderen – en dat ze dat hoopten met de fusie te doorbreken. Ook Ingelmunster zou toen al een logische partner geweest zijn. Maar je voelt nu nog altijd dat de Kachtemnaars nog altijd wat op hun eigenheid gesteld zijn. En met de Bosmolens hebben we de facto eigenlijk nog een extra deelgemeente.”

Lendelede is de gelukkige gemeente van West-Vlaanderen; dat zegt toch genoeg! – Carine Dewaele

Kurt Windels: “Mij is verteld dat de verdienste om Ingelmunster autonoom te houden, vooral bij toenmalig burgemeester Erik Vankeirsbilck lag. Hij heeft altijd geargumenteerd dat er nog een grote groenzone zat tussen Ingelmunster en Izegem, dat het geen aaneengesloten gebied was.”

Bert Maertens: “Ondertussen is het wel bijna een langgerekt verstedelijkt gebied.”

Carine Dewaele: “De exacte reden waarom wij zelfstandig zijn gebleven met Lendelede, die ken ik niet. Maar wij behoren al van oudsher tot het arrondissement Kortrijk. En we hebben ook veel buurgemeenten. Naast Izegem en Ingelmunster ook nog Hulste, Kuurne, Heule en Sint-Eloois-Winkel. Maar toch ontsnapten we aan de fusiegolf. Gelukkig maar!”

Nu kunnen gemeentes – met een mooie financiële bonus als lokmiddel – vrijwillig fusioneren. Vinden jullie niet dat de hogere overheid dat mee moet aansturen?

Bert Maertens: “Ik heb aan de unief daar ooit een scriptie over gemaakt. Daarom dat het onderwerp me ook nog altijd na aan het hart ligt. Aan de fusies van 1977 is ook een en ander voorafgegaan, wat meer met partijpolitiek dan met de gemeenten en de inwoners zelf te maken had. Dat moet je vermijden.”

Kurt Windels: “Er moet een zekere logica in zitten. We moeten ook niet ontkennen dat wij als Ingelmunsternaar veel naar Izegem trekken: we leerden er bij wijze van spreken ons eerste lief kennen.”

Niemand mag het kneusje zijn in een gemeentefusie; voor iedere deelgemeente moet er voldoende dienstverlening zijn – Bert Maertens

Bert Maertens: “Vanuit Emelgem kom ik af en toe eens boodschappen doen in Ingelmunster.”

Kurt Windels: “Maar het is sowieso al niet makkelijk om fusies te realiseren. Als je dan ziet wat er in Mechelen en Antwerpen gebeurt, daar stel ik me daar ook vragen bij. Mechelen wilde fuseren buiten zijn eigen regio, met een gemeente uit een andere provincie en in Antwerpen nemen ze er een district bij.”

Bert Maertens: “Dat klopt. Op de duur is dat gewoon voor het geld dat daardoor vrijkomt. In het geval van Antwerpen: 50 miljoen euro. Maar dat moet ook van ergens komen.”

Burgemeesters Kurt Windels (Ingelmunster), Carine Dewaele (Lendelede) en Bert Maertens (Izegem) samen tussen het Ingelmunsterse groen.
Burgemeesters Kurt Windels (Ingelmunster), Carine Dewaele (Lendelede) en Bert Maertens (Izegem) samen tussen het Ingelmunsterse groen. © Frank Meurisse

Carine Dewaele: “Dat sterkt me allemaal in hetgeen wij met onze meerderheid in Lendelede ook al in onze missie lieten opnemen. Wij willen zelfstandig blijven, ook al omdat wij ervan overtuigd zijn dat we het goed doen. Uit de stadsmonitor bleek dat 92 procent van de Lendeledenaars gelukkig is in zijn of haar gemeente. We scoren daar het best in West-Vlaanderen. Dat zegt toch genoeg. We hebben bijvoorbeeld Sente, een driegemeentenpunt met Kortrijk en Kuurne. We krijgen daar alles goed geregeld.”

Maar mocht de overheid toch verplichten om te fuseren, welke mogelijkheden zie je dan?

Bert Maertens: “Ik heb dat nooit onder stoelen of banken gestoken. Ingelmunster is daar voor mij een logische partner.”

Kurt Windels: “We zijn al eens gefuseerd met Izegem, maar dat is niet goed afgelopen (lacht, doelt op de voetbalfusie.) We zitten in 80 intergemeentelijke samenwerkingen. In 79 daarvan zitten we samen met Izegem. Enkel voor de politiezone zitten we niet samen. Er is dus zeker een band.”

We hebben al eens een fusie met Izegem meegemaak. De voetbalfusie en iedereen weet hoe dat is afgelopen – Kurt Windels

Bert Maertens: “Lendelede heb ik daar zelf altijd bij naar voor geschoven. Ook al omdat het mijn eigen aanvoelen is. Onze scholen zijn met elkaar verbonden, je kent er veel mensen, om te sporten steekt men makkelijk de gemeentegrens over, er is ons zwembad…”

Carine Dewaele: “Maar voor een zwembad gaan wij niet fuseren.”

Bert Maertens: “Uiteraard niet, maar als kleine gemeente kun je ook niet alles.”

Carine Dewaele: “Daar hebben wij de intergemeentelijke samenwerkingen voor. Ik denk te mogen zeggen dat wij het in onze gemeente goed voor elkaar hebben. Nadat Alec Segaert afgelopen weekend Belgisch kampioen tijdrijden werd, ging ik nog een glas drinken in zijn supporterslokaal. Ook de mensen van de voetbalploeg zaten daar, de ambiance was enorm. Iemand kwam me vragen: dat is toch maar in Lendelede dat dat kan? De mensen willen dat duidelijk niet kwijt.”

Krijgen jullie veel vragen vanuit de bevolking?

Kurt Windels: “Als het in het nieuws is, wordt daar natuurlijk over gepraat. Net als bij de aankondiging van de fusie van Wingene en Ruiselede nu. Ik kreeg vooral veel vragen van het personeel, die mensen willen weten waar ze aan toe zijn. Maar bij ons speelt dat op dit moment nog niet. We hebben wel lang gewerkt op het We are Ingelmunster-gevoel. En in de gemeente als de onze is het ook nog behapbaar voor een burgemeester: ik ken bijna al mijn mensen, kan alle huwelijken voltrekken…”

Carine Dewaele: “Wij staan inderdaad dicht bij onze bevolking. Als er iets is, lopen ze letterlijk binnen.”

Bert Maertens: “Bij ons hoor je er minder over, ik word wel eens aangesproken pro een fusie. Maar wij zijn natuurlijk als stad de grootste partner, ik begrijp dat in kleinere gemeenten en dorpen de vrees leeft voor het verlies van de eigenheid. Al hoeft dat zeker zo niet te zijn. De digitalisering zal zich blijven verder zetten, je zult voor steeds minder zaken in je stadhuis moeten zijn. Maar een fusiegemeente zal altijd zorgen voor goede dienstverlening en faciliteiten in de deelgemeenten.”

Maar de kans bestaat dat de Vlaamse overheid straks tegen 2030 verplicht.

Bert Maertens: “Op de duur gaan sommige zaken zichzelf verplichten. Weet je dat de indexering van de lonen ons nu al jaarlijks minstens 700.000 euro extra gaat kosten? Dat moet je ergens halen, hé. En personeel vinden wordt alsmaar moeilijker.”

Kurt Windels: “Wij hebben berekend dat de indexering van de lonen plus de stijging van de energieprijzen ook op ongeveer dat bedrag uitkomen.”

Carine Dewaele: “De hogere overheid wil soms een fusie als het walhalla laten lijken, maar dat is het zeker niet.”

Kurt Windels: “Klopt. Maar toch moet je er toch rekening mee houden. Daarom dat wij nu zorgen dat we tegen 2030 heel wat zaken op orde zullen hebben: een nieuwe turnhal, een nieuw cultuurcentrum, vernieuwde stationsomgeving, het park aan het water… Als die fusies er toch komen, dan hebben onze inwoners alvast heel wat troeven dicht bij de deur.”

Bert Maertens: “Mocht een fusie er zijn, dan zal niemand pakweg een schuttersvereniging verplichten om te verhuizen. Maar ik begrijp uiteraard dat de kleinere partners vrezen het kneusje te zijn. Wat zeker het geval niet hoeft te zijn.”

Kurt Windels: “We zien wel wat de toekomst brengt. Maar ondertussen werken we hard verder voor onze inwoners. En zeg eens eerlijk: er is toch niets mooier dan een Ingelmunsternaar die Izegem Koers komt winnen zoals Yves Lampaert al deed…”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier