Annick Lambrecht vs. Wouter Vermeersch: “En ‘t ligt weer aan de sossen zeker?”

Het was kil en het weer was grillig. Binnen in het Memlinghuis van het Brugsch Handelsblad was het niet anders, die avond waarop wij een ontmoeting organiseerden met Annick Lambrecht van SP.A en Wouter Vermeersch van Vlaams Belang. Economisten zijn koele cijferaars – beiden hebben een economische opleiding achter de rug – maar daarvan bleef tijdens het gesprek niet zo veel overeind. Integendeel, de gemoederen durfden al eens oplopen. Een bits gesprek voorbij cijfers en tabellen.

Door Jan Gheysen en Stefan Vankerkhoven

“Of de papieren van tafel moeten? Voor de foto?”, vraagt Wouter Vermeersch. Beide politici hebben het gesprek goed voorbereid, de aangestreepte documenten laten daarover weinig twijfel bestaan. Alleen, ze weten van elkaar natuurlijk niet wat er zal geantwoord worden. Al proberen ze natuurlijk wel om zelf de antwoorden van de tegenstrever te geven. Ze kennen de truken van verkiezingsdebatten. Of de huidige regeringen (Vlaams en federaal) blind bleven voor West-Vlaamse noden, vragen we. Blijkbaar wel. Want geen van beiden hoeft er lang naar op zoek, naar die leemtes.

Annick Lambrecht (SP.A): “Er zijn geen grote wegenwerken uitgevoerd, behalve hetgeen al voor 2004 beslist werd. Ik mis vooral extra fietspaden, want onze gewestwegen zijn levensgevaarlijk. Ik stel ook vast dat de huidige Vlaamse regering vooral gestudeerd heeft en argumenten gevonden heeft om niks te doen. Denk aan de Brugse ring R30, de revitalisering van Zeebrugge, de Brugse stadsvaart of de nieuwe zeesluis in Zeebrugge.”

Wouter Vermeersch (Vlaams Belang): “Voka West-Vlaanderen heeft aangetoond dat onze provincie onderbedeeld is inzake middelen voor infrastructuur en mobiliteit. Minister Ben Weyts heeft al zijn aandacht geconcentreerd op de Vlaamse ruit tussen Antwerpen, Gent, Brussel en Leuven.”

Onze provincie telt nochtans een West-Vlaamse minister-president en twee viceminister-presidenten. Als straks Bart De Wever minister-president wordt, zal het nog erger worden…

Annick Lambrecht: “‘t Ziet er inderdaad niet goed uit. De West-Vlamingen hebben onvoldoende gewogen op het beleid. Ons onderwijs loopt mank. Een schooldirecteur zei mij dat hij ten einde raad is bij de 36ste onderwijshervorming.”

Wouter Vermeersch: “Mijn grote frustratie is dat het probleem van de transmigratie in Zeebrugge onvoldoende aangepakt werd. In 2018 werden 7.000 illegalen opgepakt, een record. Een kordate aanpak blijft uit, het is dweilen met de kraan open. Het Vlaams Belang vraagt de oprichting van een gesloten centrum voor illegalen in West-Vlaanderen.”

Er is geen gebrek aan werk, zo te horen, maar welke prioriteit moet er na de verkiezingen aangepakt worden op Vlaams of federaal niveau?

Annick Lambrecht: “De mobiliteit en het fietsbeleid. Ik ben het beu gehoord dat iedereen zegt dat de auto’s weg moeten, terwijl er niet voor een alternatief gezorgd wordt via het openbaar vervoer. Zeker niet in de Westhoek! Vijf jaar mobiliteitsbeleid zonder socialisten heeft er voor gezorgd dat er gigantisch bespaard werd bij De Lijn. Wij willen een push geven aan het openbaar vervoer. In Scandinavië bouwen ze eerst het openbaar vervoer uit en realiseren ze pas nadien een woonwijk. Bij ons is dat net omgekeerd, als er al aan openbaar vervoer wordt gedacht. Er is nood aan een samenhangend fietsbeleid, met veilige fietspaden, ook voor vrouwen met hakken! Wist je dat in Kopenhagen elke taxi een fietsrek heeft?”

“In Scandinavië bouwen ze eerst het openbaar vervoer uit en realiseren ze pas nadien een woonwijk. Bij ons is dat net omgekeerd.” – Annick Lambrecht (sp.a)

Wouter Vermeersch: “Mevrouw Lambrecht, in vorige regeringen heeft SP.A vaak de minister van Mobiliteit geleverd, uw partij draagt een verpletterende verantwoordelijkheid op dat vlak. Er wordt voortdurend geklaagd over de auto, maar die is de melkkoe van de staatskas. Diesel kost al 44 jaar nagenoeg evenveel, het zijn de accijnzen die gestegen zijn. Wij kanten ons ook tegen de kilometerheffing. Dat is een platte belastingverhoging. Veel West-Vlamingen hebben hun auto nodig om te gaan werken. Laat de buitenlandse automobilisten betalen via een wegenvignet.”

Annick Lambrecht: (boos)“Het is al te gemakkelijk om de schuld op de sossen te steken, maar ik stel vast dat uw partij geen oplossingen aanreikt over bijvoorbeeld de hervorming van het openbaar vervoer. De mensen culpabiliseren is typisch voor uw partij.”

Een deel van de provinciale bevoegdheden is overgeheveld naar Vlaanderen. Zorgt dit voor West-Vlaamse leemtes?

Wouter Vermeersch: “Die leemtes bestonden al, toen de provincie nog bevoegd was. De provincie is geen oplossing, wel een deel van het probleem. Er is nood aan een West-Vlaams patriottisme onder West-Vlaamse parlementsleden, want onze provincie wordt misdeeld inzake investeringen in onderwijs, mobiliteit en infrastructuur. Ik ben zelf provincieraadslid, voor mijn part mag de provincie afgeschaft worden, want deze instelling is elitair en duur. Zeven parlementen in België is al veel te veel.”

Annick Lambrecht: “Essentieel is dat de burger efficiënt bediend wordt. Of dat gebeurt door Vlaanderen of door de provincie, maakt mij niet uit. Ik stel enkel vast dat gemeenten nu problemen krijgen om culturele activiteiten te organiseren. Zelfs het Concertgebouw wacht bang af in onzekerheid. Mensen met een handicap blijven in de kou staan. Burgemeesters moeten zelf meer inspanningen leveren om mensen in armoede te helpen. Dat is niet niks, want één op tien Vlamingen zit onder de armoedegrens.”

Een heikel thema waarover iedereen het heeft, is hier nog niet aan bod gekomen. De klimaatkwestie. West-Vlaanderen is als kustprovincie meest kwetsbaar op dat vlak. Liggen de West-Vlamingen onvoldoende wakker van het klimaatprobleem?

Annick Lambrecht: “Dat betwijfel ik. Werken aan het klimaat is ook werken aan onze gezondheid en daar liggen de mensen wel van wakker. De politiek moet er in de eerste plaats voor zorgen dat een beter klimaatbeleid voor iedereen betaalbaar is. De huidige situatie is zo dat wie meewerkt aan een beter klimaat geld moet hebben. Ik hoorde onlangs een minister het voorstel doen van een groepsaankoop voor elektrische wagens. Dat zou de deelnemers ‘slechts’ 38.000 euro kosten. Ik geloofde mijn oren niet.”

“Onze huizen zijn slechter geïsoleerd dan de Spaanse, we moeten leningen verstrekken die kunnen afbetaald worden met energiebesparingen. Een beter klimaat is ook betere mobiliteit: beter en betaalbaar openbaar vervoer, properder auto’s en een beter en veiliger fietsbeleid. Mijn dochters denken er niet aan om een auto te kopen, wel om een wagen te delen.”

Wouter Vermeersch: “Met doemscenario’s en klimaathysterie probeert men de mensen bang te maken. Ik heb vertrouwen in onze evoluerende technologie en onze wetenschappers. In de jaren ’70 voorspelden sommigen dat de rivier de Rijn een open riool zou worden, vandaag zwemt er opnieuw zalm. Wat men toen over het hoofd zag? Technologische ontwikkeling!”

Annick Lambrecht:(windt zich op) “U lacht in het aangezicht van de mensen die het klimaatprobleem op de politieke agenda willen zetten door hen als hysterici te bestempelen. Die mensen willen enkel een goed leven voor hun kinderen en kleinkinderen.”

Wouter Vermeersch: (onverstoorbaar) “Wij geloven in positieve, stimulerende maatregelen, niet in een vliegtuigtaks of een vleestaks. De belastingen zijn al te hoog in ons land. 95 procent van het plastiek is afkomstig van Aziatische en Afrikaanse rivieren. We moeten onze toptechnologie en kennis exporteren naar die landen om hen te helpen properder te worden.”

Behalve over het klimaat maken jongeren zich in een aantal scholen ook zorgen over de schaalvergroting en over verbreding van de eerste graad. Kiest u voor behoud van klassieke structuur of bent u voor die graadverbreding?

Annick Lambrecht: “Ik heb jaren les gegeven en zie hoe leerkrachten overstelpt worden met administratieve taken. Het essentiële wordt uit het oog verloren: hoe geef ik best les en draag ik die kennis het best over aan de leerlingen. Schooldirecteur in het basisonderwijs is een knelpuntenberoep geworden. Is de poetsvrouw er niet, dan mag de directeur kuisen.”

Wouter Vermeersch: “Door de schotten tussen het algemeen en het technisch onderwijs op te heffen, is de kwaliteit van ons onderwijs naar beneden gegaan. Elke minister van Onderwijs kampt met een ongebreidelde hervormingsdrang, zonder respect voor de leraars. Tegelijkertijd stel ik vast dat in Kortrijk één op vijf leerlingen thuis geen Nederlands spreekt. Die moeten verplicht in een taalbad. Het is hoog tijd dat de job van leraar geherwaardeerd wordt. Voor al die hervormingen was ons Vlaams onderwijs de wereldtop, nu niet meer…”

Bij vorige verkiezingen was de grenscriminaliteit steevast een thema. De installatie van slimme camera’s heeft dat probleem van de kaart gehaald. Of zijn er toch nog meer IT-toepassingen voor meer veiligheid nodig?

Wouter Vermeersch: “Er schort nog een en ander aan de integratie van die camera’s. Elke politiezone werkt op zijn eigen eiland, er is nood aan een West-Vlaams cameraschild. Wanneer een verdacht voertuig in Moeskroen passeert, moet de politiezone Vlas in Kortrijk klaarstaan om die auto te intercepteren. Dat gebeurt nu niet. Overigens is de grenscriminaliteit gedaald, deels omwille van de gerichte politiecontroles aan de grens door de terreurdreiging. Ik pleit niet voor een sluiting van de grenzen, want anders krijg je kilometerslange vrachtwagenfiles. Maar toen Duitsland enkele dagen gerichte grenscontroles uitvoerde, pakte men maar liefst 10.555 illegalen en 1.056 geseinde personen op.”

“Ik ben provincieraadslid, maar voor mijn part mag de provincie afgeschaft worden.” – Wouter Vermeersch

Annick Lambrecht: “Alles wat leidt tot een meer efficiënte politiewerking, juich ik toe. Ook de lokale Brugse politie investeert in spitstechnologie.”

We hebben het al gehad over mobiliteit. Het verkeer op de E403 loopt soms vast tussen Roeselare en Kortrijk. Is een derde rijvak tussen Roeselare en Brugge noodzakelijk?

Wouter Vermeersch: “Dat is voor ons bespreekbaar, het autoverkeer is verzesvoudigd in België zonder dat er extra wegeninfrastructuur bijkwam.”

Annick Lambrecht: “Je zult de files niet oplossen door meer wegen aan te leggen. Het vergt meer moed om een instituut als de NMBS aan te pakken, zodat de spoorwegen klantvriendelijker worden.”

Wouter Vermeersch: “In dat dossier speelt de socialistische vakbond een slechte rol.”

Annick Lambrecht: “Dat er haltes afgeschaft worden, is niet de schuld van de treinconducteur. Maar die moet wel de reizigers kalmeren.”

West-Vlaanderen is de meest grijze provincie. Hoe lossen we de toenemende vraag naar zorg op?

Wouter Vermeersch: “Het Vlaams Belang voorziet in zijn programma een portefeuille van 1 miljard euro voor het gewaarborgd recht op zorg. Met een maximumfactuur voor de thuiszorg en de ouderenzorg. Eén op vijf ouderen kan een verblijf in een woonzorgcentrum niet betalen, nochtans hebben de socialisten dertig jaar lang de minister voor Pensioenen geleverd. Wij eisen een minimumpensioen van 1.500 euro. Jullie stellen dat ook voor. Maar wij weten waar we het geld zullen halen. Bij Europa, waar we zoals Nederland en Denemarken een korting op onze bijdrage kunnen vragen (4 miljard) en door de vermindering van de geldtransfers naar Wallonië (12 miljard) én van het geld dat naar migratie gaat (7 miljard).”

Migratie stilleggen? Maar hebben we geen nood aan volk van buiten ons land – migranten – als werkkrachten om alle vacatures hier in te vullen. Onder meer ook in de zorg?

Wouter Vermeersch: “Dat klopt niet. In 2015 was er een enorme toestroom van migranten en we zitten nu met een krapte op de arbeidsmarkt. Vele migranten zijn niet aangepast aan onze arbeidsmarkt. We hebben de verkeerde migranten aangetrokken, we hebben nood aan hoger geschoolde arbeiders uit andere landen.”

Annick Lambrecht:(fel) “Denk je nu echt dat Europa zomaar zal aanvaarden dat ons land 4 miljard euro minder bijdragen betaalt? U zegt zaken die niet kloppen! Overigens vinden onze rusthuizen onvoldoende verzorgend personeel. Waarom mogen wij die niet uit andere landen halen?”

Wouter Vermeersch:(droog) “Een moslima mag geen man wassen in een rusthuis, een Portugese verzorgster wel.”

Annick Lambrecht: “Met zulke populistische uitspraken zult u veel stemmen halen. Maar om onze pensioenen betaalbaar te houden, is er een andere oplossing: de fiscale fraude aanpakken. Dat kan ons 30 miljard opleveren.”

Wouter Vermeersch: “Dat is jaren geleden ook al gezegd, ik moet nog de eerste eurocent zien van die aanpak. Laat ons liever een aparte sociale zekerheid voor nieuwkomers uitdokteren, met rechten die pas ingaan als ze hier zeven jaar legaal hebben gewoond en hun sociale bijdragen betaald hebben. Wij zijn een land van melk en honing voor die mensen.”