Een yperietbom, een onmenselijk chemisch wapen uit WO I, raakte verstopt in een baal stro op een hoeve in het West-Vlaamse Langemark. Toen het stro zaterdag gebruikt werd in een landbouwmachine voor het vee, ontplofte de ontsteker. “Als de hele bom zou ontploft zijn, dan was het een drama.”
Meer dan honderd jaar nadat hij afgeschoten werd in de Westhoek, dreigde een yperietbom alsnog menselijk leed te veroorzaken. Op een landbouwbedrijf in Langemark belandde het giftig projectiel ongezien in een baal stro, dat diende voor de koeien. Het ging mis toen het stro zaterdag gebruikt werd in een ‘stroblaaswagen’, een machine op een aanhangwagen die stro blaast in de veestal. “De ontsteker van het projectiel ontplofte”, verklaarde Dirk Vandekerckhove, kapitein van Brandweer Westhoek. “Dat moet een krachtige ontploffing geweest zijn, want er was serieuze schade aan dat landbouwvoertuig. Er vielen geen gewonden. Men was wel geschrokken, want het kon veel erger afgelopen zijn.”
Vloeistof gelekt
De obus werd op de laadbak gelegd van een ander voertuig op de binnenkoer van de hoeve, maar daar begon de gifbom te lekken. “Er vormde zich een plasje met vloeistof rond de bom”, getuigde de landbouwer, die liever anoniem blijft. Het bleek te gaan om gelekt mosterdgas, ook wel yperiet genoemd naar het nabijgelegen Ieper waar het chemisch wapen voor het eerst op grote schaal werd ingezet tijdens de Eerste Wereldoorlog. Yperiet wordt het meest onmenselijke wapen van de oorlog genoemd. Het gevaarlijk gif leidt pas na enkele uren tot ernstige brandwonden, blindheid en zware ademhalingsproblemen.
“Agressief en gevaarlijk”
“Yperiet is een zeer agressief en gevaarlijk product”, stelde Vandekerckhove, die geen enkel risico nam. “De bevuiling werd geneutraliseerd door een gespecialiseerd team van Brandweer Westhoek.” Het landbouwbedrijf situeert zich langs de Boezingestraat aan de rand van de bebouwde kom van Langemark. Evacuaties of een perimeter waren uiteindelijk niet aan de orde. “Maar als de hele bom zou ontploft zijn, dan was het een drama.” Naast de chemische impact zou de explosie voor grotere schade gezorgd hebben. “Bij de mensen van DOVO, die het projectiel kwamen verwijderen, hoorden we dat een deel van de koeienstal kon weg zijn.”
Ontmijningsdienst DOVO, brandweer en politie hameren al jaren op voorzichtigheid: bij een vondst mag oorlogsmunitie niet aangeraakt of verplaatst worden, en moet meteen de lokale politie verwittigd worden om de exacte omschrijving van de vindplaats over te maken. “Wij verwittigen dan DOVO die deze munitie op deskundige wijze komt ophalen en onschadelijk maakt”, klinkt het op de website van politiezone Arro Ieper.
Grote blaren
“Gelukkig was dit projectiel nog niet aan het lekken, toen het verplaatst werd”, zei Vandekerckhove. “Als je die vloeistof op je huid zou krijgen, kunnen enorm grote blaren ontstaan. Men vindt in deze streek bijna dagelijks projectielen. Meestal gaat het om klassieke bommen, maar dit keer was het dus een yperietbom die hier afgeschoten werd tijdens de Eerste Wereldoorlog.” Dat zo’n bom in een stromachine belandt, had de landbouwer nog niet meegemaakt. (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
