West-Vlaamse korpsen zoeken vrijwilligers: 180 helden voor onze brandweer

Evy Beele (24) is sinds kort vrijwilliger bij de brandweer in Staden. © Joke Couvreur
Camille Jonckheere

Drie van de vier West-Vlaamse brandweerzones zijn intensief op zoek naar nieuwe vrijwilligers. In totaal zijn er nog 180 mensen nodig, waarvan de helft in Zone Westhoek. “In regio’s met een oudere bevolking is het niet evident om kandidaten te vinden”, vertelt woordvoerder Kristof Louagie.

In West-Vlaanderen zijn er op dit moment liefst 2.454 vrijwilligers actief bij de brandweer. Toch zijn dat er niet genoeg, want onze korpsen zoeken nog 180 extra vrijwilligers. Vooral de Brandweer Westhoek, Hulpverleningszone 1 en Zone Midwest kunnen nog helpende handen gebruiken, blijkt uit een rondvraag van deze krant. Zone Fluvia, in het zuiden van de provincie, kampt niet met een tekort. “Maar nieuwe gezichten zijn altijd welkom, want jaarlijks hebben we een uitstroom van zo’n 36 personen omdat mensen verhuizen of met pensioen gaan”, klinkt het. (Lees verder onder het kaartje)

20230202 _brandweer_kaartje_2

De nood aan nieuwe vrijwilligers is het hoogst in de Westhoek. “Wij bedienen een heel groot en verspreid gebied. We hebben 22 posten in 18 gemeenten en daar moet er telkens een minimumbezetting zijn”, vertelt woordvoerder Kristof Louagie. “Bepaalde brandweerposten, zoals Ieper, staan er relatief goed voor. Maar bijvoorbeeld aan de kust hebben we een tekort. Eigenlijk hebben we idealiter 1.000 vrijwilligers nodig, terwijl we er 802 hebben. We zoeken minstens 92 nieuwe mensen, maar het mogen er dus zeker meer zijn. En in een regio met een oudere bevolking is het niet evident om kandidaten te vinden.”

Beroeps

Het aantal vrijwilligers per korps is onlosmakelijk verbonden met het aantal beroepsbrandweerlui. Zo telt Hulpverleningszone 1, dat de regio rond Brugge bedient, slechts 391 vrijwilligers en zoeken ze er slechts 63. Dat is een pak minder dan de Westhoek, maar dat heeft veel te maken met het aantal beroepsbrandweermensen: 317 in het Brugse tegenover 32 in de Westhoek. “Oostende en Brugge zijn centrumsteden, die een brandweerpost nodig hebben die bemand wordt door beroepsbrandweerlui”, legt zonecommandant Filip Dekiere uit.

“Hulpverleningszone 1 telt drie beroepsposten, dan heb je minder vrijwilligers nodig”

“Ook Knokke-Heist heeft altijd een beroepspost gehad. Wij tellen ook slechts 11 vertrekposten en als we die grotendeels kunnen invullen met beroeps, hebben we minder vrijwilligers nodig. In Brugge is er zelfs een wachtlijst voor vrijwilligers. In andere posten aan zee, zoals in Blankenberge, is er wel een tekort. De gemiddelde leeftijd van de bevolking is daar ongeveer 60 jaar, niet meteen ons doelpubliek.”

Dat onze provincie een oudere bevolking heeft, is dan ook een van de verklaringen voor de moeizame zoektocht naar nieuwe vrijwilligers. Die zijn bij voorkeur jong, tussen 20 en 40 jaar. “Uiteraard staan we open voor iedereen”, zegt Kristof Louagie. “Maar de opleiding duurt vaak al een drietal jaar. Als je die pas start op je 60ste, kan je slechts een paar jaar brandweerman zijn voor je de pensioenleeftijd bereikt.”

Proeven en testen

Foto van Hulpverleningszone 1
Foto van Hulpverleningszone 1 © Foto Philip Vermeulen

Brandweerman- of vrouw word je niet in een handomdraai. Ook dat kan dus een struikelblok vormen. “Veel mensen zien een rode auto en zeggen meteen: ik wil bij de brandweer. Maar er komt heel wat bij kijken”, weet Filip Dekiere. Nog voor je aan de opleiding kan beginnen, moet je een geschiktheidsattest behalen. Daarvoor worden je handvaardigheid, inzicht en fysiek getest in de brandweerschool.

“Slaag je daarin, dan moet je je aanmelden bij een brandweerzone. Daar word je nog eens medisch getest, die invulling kan van zone tot zone verschillen. Pas dán kan je starten met de effectieve opleiding naast jouw job, sociaal leven en misschien nog een gezin.”

Steun

Niet evident, beseft ook Philip Vermeulen (64) van de brandweerpost Blankenberge. Toen hij 44 jaar geleden begon bij de brandweer, was zo’n intensieve opleiding nog niet nodig. “Het volstond toen nog om je aan te sluiten bij de oefeningen in de plaatselijke kazerne en daar twee jaar opleiding te volgen. Er is sindsdien veel veranderd, want toen werden we zelfs nog opgeroepen met een luide sirene voor de hele stad.”

“44 jaar geleden was zo’n algemene opleiding niet verplicht en kon je gewoon twee jaar meevolgen in de plaatselijke kazerne”

Vrijwilliger zijn bij de brandweer valt volgens Philip niet te onderschatten. “De combinatie met het privéleven valt soms zwaar. Soms gebeurt het dat ik tijdens het eten moet weglopen. En voor een ommetje in de buurt, neem ik altijd mijn fiets mee. Zo kan ik snel naar de kazerne fietsen als dat nodig is. Het is dus belangrijk dat je partner en/of gezin je steunen. We krijgen wel zo’n 20 euro bruto voor een uur. Al worden we bij elke oproep minstens voor twee uur vergoed.”

Brandweer redde haar papa, nu wil Evy (24) zelf helpen

Gelukkig zijn er nog altijd jonge mensen die wel bij de brandweer willen gaan. Evy Beele (24) uit Staden begon een jaar geleden aan haar opleiding. “Mijn vader heeft ooit een zwaar ongeval gehad. Toen ik zag hoe de brandweer hem uit het autowrak haalde, was ik echt onder de indruk. Enkele jaren later kreeg ik een flyer van de brandweer in mijn brievenbus en kijk: nu sta ik hier vol spanning te wachten op mijn eerste interventie.”

De opleiding, meestal gespreid over drie jaar, is geen makkie. “Het eerste half jaar volg je acht uur per week theorieles en krijg je daarover examens. Daarna volg je verschillende modules met praktijkoefeningen. Je moet ook een fysieke test afleggen, waar iedereen stress voor heeft, want je krijgt maar twee kansen. Dan moet je bijvoorbeeld kunnen opdrukken, jezelf optrekken, met water gevulde brandslangen meesleuren, traplopen en vlug omhoog en omlaag klimmen op een brandladder.”

Niet vanzelfsprekend, maar Evy haalt veel voldoening uit haar engagement. “Ik werd hier meteen opgenomen in een hechte groep. Je leert elkaar vlug en goed kennen door samen te oefenen.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier