Het gemeentebestuur van Kortemark geeft uitleg na metingen van PFAS in het grondwater op het omstreden stort van Silvamo en een pv omwille van vervuilde lozing bij een naburig bedrijf. Er komen extra onderzoeksmaatregelen en analyses van putwater bij buurtbewoners en binnenkort beantwoorden experts van hogere overheden de vragen van bezorgde bewoners. “Als daar iets verkeerd loopt, wordt dat een ramp voor de streek.”
“We weten intussen dat het mogelijk is dat vervuiling via grondwater zich ver kan verspreiden. Hoe ver dat hier het geval is, weten we nog niet.” Deze onheilspellende boodschap verspreidt de vzw Leefbaar Groot Kortemark over het stort van Silvamo nv bij de Staatsbaan. Met Pasta tegen Pfas haalde de vzw recent centen op “om de oorlogskas te spijzen” voor hun strijd tegen vervuiling.
Het gemeentebestuur kwam tijdens de gemeenteraad van deze week met een uiteenzetting van anderhalf uur. “We hebben bewust gewacht tot nu, omdat we een ietwat afgewerkt geheel naar voor willen brengen”, sprak burgemeester Karolien Damman (CD&V).
Verbod PFAS
Een eerste heikel punt was een gevraagd verbod op de aanvoer van PFAS-houdende grond. “Maar daar ging bevoegd Vlaams minister Zuhal Demir niet op in”, zei schepen van Ruimtelijke Ordening Toon Vancoillie (Open VLD). Zowel de gemeente als de vzw Leefbaar Groot Kortemark procederen nu tegen de verlenging van de vergunning van het bedrijf.
Norm overschreden
Milieuschepen Lynn Vermote (Open VLD) maakte metingen bekend tot 2021 op de terreinen van Silvamo. Daaruit blijken afwijkende resultaten in peilbuis 4 en in mindere mate peilbuis 3, die gesitueerd zijn op de berm tussen Silvamo en DOP Kortemark. De geleidbaarheid en aangetroffen metalen kalium, calcium, magnesium, sulfaat, zink en mangaan zitten er boven de milieukwaliteitsnorm voor grondwater. Voor nikkel zijn er overschrijdingen van de bodemsaneringsnorm. Niet zorgwekkend, maar zink moet verder opgevolgd worden, stelt het Vlaams Departement Omgeving.
Klei
“Naar aanleiding van de PFAS-problematiek die in Vlaanderen de kop op stak, lieten we in 2022 voor het eerst deze parameter onderzoeken en bleek de drinkwaternorm voor PFAS overschreden”, aldus Vermote. “Het betrokken labo maakt de kanttekening dat dit water niet gebruikt wordt als drinkwater. Volgens de Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest zijn deze resultaten niet verontrustend en is de site omgeven door kleigrond, die verspreiding moet voorkomen.”
Dit jaar gebeurden in februari bijkomende staalnames, waaruit blijkt dat de hoeveelheid PFAS ter hoogte van peilbuis 4 minstens 5 keer hoger is dan Europese drinkwaternorm. Deze resultaten noopten de afdeling Handhaving van het Vlaams Departement Omgeving vorige maand tot bijkomende maatregelen om beter zicht te krijgen op de evolutie en kwaliteit van het grondwater op deze site. Het gaat onder meer om een bronnenonderzoek tegen 1 juli, waarbij minstens 2 extra peilbuizen en boringen worden uitgevoerd.
Klacht en pv
Twee maand geleden kwam een klacht van naburig bedrijf Wienerberger, omdat er PFAS was vastgesteld in geloosd water. Afdeling Handhaving beviel om de betrokken stromen stop te zetten.
“Dat is intussen gebeurd en we vernemen dat hiervan een proces-verbaal is opgemaakt en wordt overgedragen aan het parket”, vervolgde Vermote. “Vlaams agentschap Zorg en Gezondheid vraagt Silvamo om staalnames te doen uit putwater bij de dichtste putwatergebruikers in de Hooglede- en Amersveldestraat.”
Grimmige sfeer
“Er is geen reden tot ongerustheid”, benadrukte Vermote, waarna de sfeer grimmig werd. Onafhankelijk oppositieraadslid Mark Pollentier werd tot de orde geroepen, toen hij zwaaide met zijn portefeuille, en een woedende Wouter Onraedt van vzw Leefbaar Groot Kortemark verliet ostentatief het volzette publieksgedeelte van de zaal.
Oppositieraadslid Tim Deweerdt (Content), die ook deel uitmaakt van de vzw, sprak zijn wantrouwen uit. “Alle grondwater wordt ooit drinkwater”, klonk het.
3M
Vermote waarschuwde voor provocatie en angstverspreiding en Damman herhaalde dat “de risico’s zeer beperkt zijn omwille van de kleigrond” en dat “alles nauwgezet wordt opgevolgd”.
“De bovenste tiental meter in de groeve is geen goede klei, pas daaronder begint de echte klei”, waarschuwt buurtbewoner José Delanote (58), die werkt als procesingenieur op de naburige site van Wienerberger. “Maar men stort dit afval wel tot boven. Als daar iets verkeerd loopt, wordt dat een ramp voor de streek. Kijk naar 3M in Antwerpen. Ik kan me niet inbeelden dat dit in Kortemark ook gebeurt.”
Deskundigen van agentschap Zorg en Gezondheid, Logo vzw en de milieu-inspectie komen op 19 juni om 19 uur vragen beantwoorden in OC De Kouter. (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
