Er is voorlopig geen duidelijk antwoord op de vraag of er risicozones voor PFOS-vervuiling zijn in de regio Kortrijk. Wel wordt er deze week hard gewerkt aan een opsomming van alle locaties waar mogelijk problemen zouden kunnen zijn. Dat zeggen Stad Kortrijk en hulpverleningszone Fluvia. Vooral de brandweerkazerne langs de Doorniksesteenweg wordt met argusogen bekeken. “Maar de risico’s zijn sowieso heel laag”, oppert Francis Benoit, zonevoorzitter van Fluvia. “Het blusschuim waarover we spreken wordt al jaren niet meer gebruikt bij brandweeroefeningen.”
PFOS en PFAS, de twee afkortingen voor vervuilende chemische stoffen die werden aangetroffen rond de site van 3M in Zwijndrecht, zorgt voor wat zenuwachtigheid in de rest van Vlaanderen. Op vraag van de Vlaamse regering kijken lokale besturen dezer dagen na waar de producten de voorbije vijftig jaar zijn gebruikt en welke gronden eventueel vervuild zouden kunnen zijn.
Concreet gaat het om percelen waar industriële activiteiten werden uitgevoerd die tot een aantal specifieke sectoren behoren waarin mogelijks gebruik werd gemaakt van fluorproducten. Die producten kunnen PFOS- en PFAS-deeltjes bevatten. Het gaat onder meer om textielbewerking, metaalbewerking en de foto-industrie.
Industrieterreinen testen
“De Vlaamse overheid vraagt ons nu om in de archieven te kijken naar de specifieke aanvragen en heel nauwkeurig op te lijsten waar en in welke hoeveelheden er gebruik is gemaakt van fluor”, stelt het Kortrijkse stadsbestuur nu in een mededeling. “Wij krijgen daar, net als andere lokale besturen, tijd voor tot 15 juli. Onze dienst milieu is hier vandaag al volop mee bezig.”
Daarna wordt op basis van een prioriteitenlijst bekeken welke terreinen verder getest worden op een mogelijke bodemverontreiniging. Dat een bedrijf nu of in het verleden fluorproducten gebruikte, betekent niet automatisch dat de grond vervuild is. “Bovendien spreken we in ieder geval altijd van een volledig andere grootorde dan de verontreiniging in Zwijndrecht. Daar werden fluorproducten jarenlang geproduceerd en ter plaatse opgeslagen”, aldus nog Stad Kortrijk. “Mocht blijken dat het risico toch bestaat, zullen wij als stad de nodige voorzorgsmaatregelen nemen.”
Brandweeroefeningen
Naast de industrieterreinen worden ook brandweerkazernes, oefenterreinen en plaatsen waar hevige industriebranden woedden met argusogen bekeken. Vlaanderen ziet immers in plaatsen waar een specifiek type fluorblusschuim werd gebruikt, een groter risico op bodemverontreiniging. “Het gaat om een blusschuim dat vroeger werd gebruikt om industriële blanden te blussen waarbij water niet volstond. Denk bijvoorbeeld aan een brandende plas olie”, klinkt het.
“Met hulpverleningszone Fluvia zijn we die terreinen in kaart aan het brengen”, zegt Francis Benoit, voorzitter van de zoneraad en burgemeester van Kuurne voor CD&V. “De risico’s zijn ook hier heel laag, net omdat we dat type schuim al sinds 2006 niet meer gebruiken. Waar er vroeger met fluorblusschuim werd geoefend, gebeurde dat ook niet structureel. Dat ging hoogstens om drie tot vier keer per jaar, enkel op het oefenterrein aan de Kortrijkse brandweerkazerne aan de Kortrijksesteenweg lag dat aantal hoger. In totaal worden een 27-tal vroegere oefenterreinen van de brandweer van dichtbij bekeken.” Tegen vrijdag zou Fluvia de oefening moeten hebben afgerond.
Voorzorgsmaatregelen
In afwachting van concrete testresultaten vraagt de Vlaamse overheid wel om enkele voorzorgsmaatregelen te nemen op plaatsen waar fluorblusschuim werd gehanteerd. Zo zullen kinderen er niet langer in de buurt kunnen spelen en zullen er in de onmiddellijke omgeving – lees: binnen een straal van 100 meter rond de bluslocaties – geen zelfgeteelde groenten, fruit of eieren van eigen kweek mogen worden gegeten.
Ook Harelbeke maakt lijst van mogelijke risicolocaties: “We volgen dossier van heel nabij op”
Ook Harelbeke kreeg van de Vlaamse regering de vraag om terreinen met mogelijke PFOS- of PFAS-vervuiling op te lijsten. “Wij hebben vandaag nog geen zicht op mogelijke PFOS-verontreining in onze stad, maar we werken uiteraard volop mee aan de inventarisatie”, stelt schepen van Milieu Tijs Naert (Groen). “Via vergunningsgegevens controleren we of er bedrijven in onze stad zijn waar dergelijke fluorverbindingen worden of werden gebruikt.”
De terreinen die in de inventaris worden opgenomen, zullen zoveel mogelijk proactief worden afgeschermd. “Om te vermijden dat spelende kinderen op het terrein komen”, aldus Tijs Naert nog. “Het spreekt voor zich dat onze milieudienst alles op de voet opvolgt en dat we verdere maatregelen zullen nemen, mocht dat nodig zijn.”
Yves De Bosscher, milieuambtenaar bij de stad, nuanceert tegelijk ook de eerdere nieuwsberichten over het met PFOS-verontreinigde kraantjeswater. “Het nieuws is gebaseerd op een staalname bij amper 57 inwoners in heel Vlaanderen, die achteraf geëxtrapoleerd werd. Wetenschappelijk verantwoorde conclusies kan je daar niet uit trekken. Bovendien dateert het onderzoek van 2018 én lagen de meetwaarden nog ruim onder de Europese norm”, klinkt het.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
