In elk van de tien kustgemeenten kan je zaterdag weer schelpjes tellen tijdens de zevende editie van de Grote Schelpenteldag. De focus ligt deze keer op exoten: schelpen die met de hulp van de mens vanuit verre oorden op onze stranden zijn beland. “Benieuwd of de Amerikaanse strandschelp en Filipijnse tapijtschelp ook dit jaar verder oprukken”, zegt Jan Seys van het Vlaams Instituut voor de Zee.
Wij gingen een kijkje nemen aan de telpost in De Haan. “Oma heeft de kindjes hiervoor warm gemaakt, zij doet als vrijwilligster ieder jaar mee met de Grote Schelpenteldag. Maar wij komen ook wel graag eens uitwaaien aan zee, en dat mag je vandaag gerust letterlijk nemen”, glimlacht Leentje Vander Niepen uit Brugge. “Leuk om dit samen met de kleinkinderen te kunnen doen”, zegt oma Mieke Reyntjens. “Ik ben vroeger nog SeaWatcher geweest voor het VLIZ (Vlaams Instituut voor de Zee, red.) en sorteer thuis ook weleens schelpjes. Toch ben ik ‘oma van de kippen’ geworden, en niet ‘oma van de zee’.” (lacht)
Exoten
Vriendinnen Sabina Grapini en Samantha Lace komen van Blankenberge schelpjes tellen in De Haan. “Ik ben van Zuid-Afrika afkomstig, Sabina is Spaanse. We hebben elkaar hier leren kennen in de Nederlandse les en dit leek ons een goede opportuniteit om wat te oefenen”, glimlacht Samantha. “Maar vandaag leren we in de eerste plaats bij over de schelpjes en misschien zegt dit ook wel iets over het klimaat? Of komen die Filipijnse schelpen hier niet door de opwarming terecht?”, vraagt Sabina zich af.
Jan Seys van het VLIZ, toevallig ook net present op de telpost in De Haan, weet het antwoord. “Neen, die zijn hier gekomen toen de Fransen ermee gingen kweken”, zegt hij. “Een andere schelp die we nog maar sinds enkele jaren op onze stranden aantreffen, is de Amerikaanse strandschelp. Benieuwd of die ook dit jaar verder oprukt.”
Volgens Seys is één op de zeven schelpensoorten een exoot. “In aantallen is dat zelfs één op tien, want er zitten er een paar heel dominante tussen. De Amerikaanse zwaardschede – ook wel ‘scheermesje’ genoemd – is er zo een die elk jaar in de top vijf staat. Die is in de jaren tachtig meegekomen met het ballastwater van schepen.”
De kokkel en de halfgeknotte strandschelp strijden bij ons al jaren om de eerste plaats, het nonnetje vervolledigt meestal de top drie. “De Grote Schelpenteldag helpt ons een beter beeld te vormen van de biodiversiteit in onze Noordzee”, zegt Seys. “Al is het merendeel van de schelpen uit die top drie eigenlijk subfossiel of zeer oud, waardoor ze ons niet zoveel leren. Daarom zijn die exoten dus zo interessant.”
Voor jong en oud
“Het leuke aan de Grote Schelpenteldag is ook, dat het toegankelijk is voor jong en oud. Fien hier bijvoorbeeld, is ook heel geïnteresseerd bij het identificeren van de schelpen”, zegt Phaedra Van Kerrebrouck van vzw Horizon Educatief. Fien kwam samen met haar zusje Mona en mama Liza Lauwers schelpjes tellen. “Wij hebben in De Haan familie wonen en waren hier toevallig op bezoek. Leuk om dit eens mee te maken, alleen is het wel wat koud vandaag”, klinkt het.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier