Tot midden november vogelringsessies in Zwin Natuur Park

Het Zwin Natuur Park in Knokke-Heist organiseert tot en met 11 november bijna elke openingsdag vogelringsessies. Hiermee gaat het Zwin Natuur Park door op het elan van de vorige jaren.

Het park zorgde de voorbije drie jaar voor omvangrijke ringinspanningen, met in de periode 2019-2021 in totaal 21.066 geringde en gecontroleerde vogels. In 2020 stond de teller op 8.392. In 2021 noteerde het park 6.512 vogels.

Het Zwin Natuur Park is als internationale luchthaven voor vogels een kennis- en expertisecentrum voor vogeltrek en draagt op die manier bij tot belangrijk wetenschappelijk onderzoek. Tijdens de ringsessies brengt een gediplomeerd vogelringer een ring aan de poot van vogels. De vogels worden gemeten, gewogen en daarna snel terug vrijgelaten om hun tocht verder te zetten. Het doel van het ringen is het verzamelen van wetenschappelijke informatie. In de eerste plaats, tijdens het vangen en ringen zelf, maar ook erna.

Na het ringen begint het tweede luik: het verzamelen van terugmeldingen. De kans dat een geringde vogel nog wordt gemeld is eerder klein, vandaar het veelvuldig ringwerk. Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen bundelt en verwerkt de gegevens. Andere instellingen gebruiken die data regelmatig voor wetenschappelijk onderzoek.

Resultaten van 2021

In totaal werden er vorig jaar 6.512 vogels gevangen aan het ringstation van het Zwin Natuur Park. Het overgrote deel (6.191 exemplaren) waren vogels die voor het eerst een ring om de poot kregen. Daarnaast gaat het om hervangsten: vogels die eerder al geringd waren, in het Zwin of elders. Het merendeel waren trekvogels die kort halt hielden in het Zwin. De vogeltrek wordt in belangrijke mate gestuurd door weersomstandigheden. Subtiele verschillen in het weer hier bij ons, maar ook de gebieden waar de trekvogels vandaan komen, kunnen voor wisselende aantallen van jaar tot jaar zorgen.

Enkele opmerkelijke soorten

In totaal kregen vorig jaar 52 verschillende soorten een ring om de poot. De top drie van meest geringde soorten bestond uit de zwartkop (2.503 – vooral in september), de roodborst (705) en de pimpelmees (701). De laatste soort kwam de voorbije jaren nog niet in de top drie voor. Dat dit nu wel het geval is, is te danken aan een influx van noordoostelijke pimpelmezen die begin november arriveerde. Op de beste dag, 5 november, werden 236 pimpelmezen van een ringetje voorzien. De nummer twee, roodborst, scoorde dan weer duidelijk minder dan vorig najaar met ongeveer 200 exemplaren minder dan in 2020.

Daarnaast ging het om een aantal speciale gasten en/of opvallende aantallen. In die laatste categorie vallen totalen van 44 waterrallen, 42 cetti’s zangers, 60 zwarte mezen (ook van deze mezensoort was er een influx), 8 spotvogels, 62 sprinkhaanzangers, 100 vuurgoudhanen en 10 nachtegalen. Bijzondere vangsten waren er van houtsnip (twee exemplaren), Siberische tjiftjaf (drie exemplaren), bladkoning (amper twee; een heel pover najaar voor deze soort, na de 28 van 2020), Orpheusspotvogel, blauwborst, bonte vliegenvanger, snor, roodborsttapuit, grote gele kwikstaart, goudvink (twee exemplaren) en ringmus. De topvangsten bestonden uit struikrietzanger (de tweede ooit voor het Zwin) en dwerggors (nieuwe soort voor het Zwin). Beide laatste soorten zijn ook zeldzaam op Belgisch niveau, met slechts een handvol gevallen per jaar.

Wetenschappelijk onderzoek

Het vogelringwerk past in het kader van een wetenschappelijk onderzoek. Veel kennis over vogels is dankzij dit type van onderzoek verkregen. Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen coördineert het vogelringen in België. Het Zwin ringt al sinds 1927 vogels, in nauwe samenwerking met het voormelde Instituut. Het huidige ringwerk sluit aan bij een lange historische traditie.

Zelf van dichtbij meemaken

Wie het ringen van nabij wil meemaken is welkom voor een unieke blik achter de schermen van het wetenschappelijk onderzoek van het ringwerk. Het is ook een unieke kans om de vogels van heel dichtbij te zien en een interessante uitleg van de ringer te krijgen.

De activiteit gaat telkens door in de voormiddag, van 10 tot 12 uur. De meeste vogels worden vroeg op de dag gevangen. Het ringen van vogels is afhankelijk van de weersomstandigheden. Bij slecht weer (regen en/of veel wind) of andere omstandigheden, kunnen de sessies niet doorgaan. Hou daarom de website en sociale mediakanalen van het Zwin Natuur Park steeds in de gaten. Wijzigingen in de ringdata vind je terug op de website van het Zwin Natuur Park of op de Facebookpagina. (DM)