PFOS-norm te hoog in enkele Ieperse waterlopen: “Onderzoek naar bronnen moet duidelijk brengen”

Bollaertbeek.© (Foto GF)
Bollaertbeek.© (Foto GF)
Redactie KW

In enkele waterlopen en beken in de Westhoek zijn PFOS-waarden gemeten die boven de milieunormen pieken. In de Ieperlee tekende de Vlaamse Milieumaatschappij een PFOS-waarde van 1,138 nanogram per liter, wat 1,75 hoger is dan wat Europa toelaat. “In vergelijking met de meeste andere meetplaatsen zien we dat de overschrijdingen bij ons eerder beperkt zijn, maar uiteraard volgen we de situatie van dichtbij op”, aldus burgemeester Emmily Talpe (Open Ieper).

De Vlaamse Milieumaatschappij meet PFOS in een cyclus van 3 jaar op 40 plaatsen in Vlaanderen. In onze regio heeft het VMM 2 meetpunten: een in de Kemmelbeek ter hoogte van de Bernardplaatsstraat in Lo-Reninge en in de Bollaertbeek langs de Komenseweg in Ieper. Op basis van de meetresultaten komt de VMM tot de conclusie dat PFOS wijdverspreid is in het oppervlaktewater en dat de Europese milieukwaliteitsnormen op de meeste plaatse worden overschreden.

Bij ons mat de VMM in 2020 voor de Ieperlee, de Bollaertbeek en de Wijtschatebeek een PFOS-waarde van 1,138 nanogram per liter. Dat is 1,75 keer hoger dan de norm van 0,65ng/L Ook voor de Kemmelbeek, Grote Kemmelbeek en de Fransebeek stelde de VMM in 2020 een verhoogde PFOS-waarde vast van 0,71ng/L of 1,09 keer hoger dan de norm van 0,65ng/L.

Ter vergelijking: de hoogste PFOS-concentraties werden opgetekend aan de Zeeschelde. In Antwerpen lagen de hoeveelheden 110 keer hoger dan toegelaten, in Hemiksem 77 keer. Het zwaarst vervuilde zoetwater is te vinden in de Zwarte Spierebeek in de gemeente Spiere-Helkijn. Daar werd de norm 33 keer overschreden.

“We meten het eigenlijk in alle waterlopen en in de meeste gevallen zijn de normen overschreden”, zegt VMM-woordvoerder Katrien Smet. “De norm van 0,65 nanogram per liter is eigenlijk wel heel laag en geeft een beeld van de ecologisch toestand van de waterloop en is niet onmiddellijk een link met de gezondheid. Het toont wel aan dat de waterlopen in Vlaanderen absoluut nog niet in de goede toestand zijn zoals Europa ons vraagt. Behalve PFOS zitten er ook andere ongewenste stoffen in het water en moeten we afreken met het nitraatprobleem.”

De Vlaamse overheid adviseert al enkele jaren om geen zelf gevangen vis te consumeren omwille van de hoge concentraties kwik, pcb’s en dioxines. “Men zou het eten van zoetwatervis beter verbieden”, zegt visser Steve Salomez uit Ieper. “Ik doe dat in ieder geval niet. De vis die ik vang, wordt teruggezet. Wel weet ik dat sommigen wel zoetwatervis eten, maar als het zo ongezond is zou men het beter niet meer toelaten.” Salomez zegt de kwaliteit van de water in de stromen de laatste jaren opnieuw bergaf gaat. “Het ging even goed, maar momenteel gaat het opnieuw de slechte kant uit. Ik leg de oorzaak bij de water afkomstig van overstorten in de rivieren terecht komt.” Een overstort is een opening in een gemengd rioleringsstelsel waarlangs, bij hevig regenweer, het overtollig afval- en regenwater wordt afgevoerd om wateroverlast te voorkomen. Het met regenwater verdunde afvalwater komt dan rechtstreeks of onrechtstreeks, via een bufferbekken, in een waterloop terecht. “Wat ik ook opmerk is dat bij elk onweer we dode vissen zien bovendrijven, terwijl dat vroeger maar sporadisch was.” Bij onweer komt er meer vuil water in de waterstromen terecht en dat veroorzaakt een zuurstoftekort.

“In vergelijking met de meeste andere meetplaatsen zien we dat de overschrijdingen in onze regio eerder beperkt zijn, maar uiteraard volgen we de situatie van dichtbij op ”, zegt burgemeester Emmily Talpe (Open Ieper). “Specifiek wat PFOS betreft is een onderzoek naar de bronnen van de verontreiniging voorzien in kader van een Vlaams actieplan. Deze studie zal ongetwijfeld meer inzicht geven in de problematiek en zal aangeven welke sturende maatregelen noodzakelijk zijn. Als lokale overheid volgen we dit mee op en kijken we hoe we daar onze rol in kunnen opnemen. Verder blijft het voor ons als stad steeds belangrijk de globale context te bekijken en de waterkwaliteit in zijn geheel te beoordelen. Via de verder voorziene metingen en meetresultaten – die tevens worden bestudeerd in een Europese context- kunnen we de evolutie van de situatie opvolgen.”

Voor alle duidelijkheid: met drinkwater is er geen probleem.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier