Het kustwachtvliegtuig van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen stelde in 2021 meer lozingen van mogelijk gevaarlijke stoffen door schepen vast in de Noordzee. Die vorm van zeeverontreiniging zit sinds 2015 in de lift.
Het vliegtuig van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN), met de kenmerkende rood-witte kleuren, vloog in 2021 in totaal 248 uren boven de Noordzee. Tijdens die vele vlieguren stelde het vliegtuig, dat bomvol meetapparatuur zit, heel wat vast. Eerst het goede nieuws: er werd geen enkele olielozing door zeeschepen vastgesteld. Helaas merkte het vliegtuig wel dertien andere verontreinigingen op. Schepen mogen onder bepaalde voorwaarde specifieke stoffen lozen in zee, maar het is niet duidelijk of die dertien lozingen legaal dan wel illegaal waren. In ieder geval is het een stijgende trend. Sinds 2015 worden er elk jaar meer van dergelijke lozingen van mogelijk gevaarlijke stoffen gemeld.
Er werden wél olievlekken vastgesteld in de haven van Antwerpen en Oostende, telkens twee. Wie de vervuilers waren, kon helaas niet vastgesteld worden. Ook rond boorplatformen in de Noordzee blijft er een probleem van olieverontreiniging. Het vliegtuig stelde twintig polluties vast, waarvan er negentien rechtstreeks konden gelinkt worden aan een olieplatform.
Het vliegtuig voerde ook 57 zogenaamde ‘sniffervluchten’ uit waarbij gecontroleerd wordt op de uitstoot van schepen. Het vliegtuig meet onder andere de zwavelconcentratie, maar ook de hoeveelheid stikstof die een schip uitstoot. Van de 1015 gecontroleerde schepen bleken er zestien een verdacht hoge concentratie zwavel uit te stoten. Ruim duizend schepen werden dan weer gecontroleerd op hun stikstofuitstoot. Meer dan twintig schepen zaten boven de norm.
Bruinvissen
Het KBNI houdt met het vliegtuig ook de populaties van zeezoogdieren in de gaten. In juni en september werden twee zogenaamde surveys gehouden om de dichtheid en de verspreiding van voornamelijk bruinvissen en andere walvisachtigen. Er werden 52 bruinvissen gespot, waarvan 13 kalfjes. In Belgische wateren leven naar schatting zo’n 2.700 bruinvissen. Ook voor zeehonden werd dezelfde oefening gedaan. In juni spotte men negen dieren, in september maar liefst twintig. Dat is het hoogste aantal dat ooit waargenomen werd tijdens een Belgische luchtsurvey.
Hoewel het niet tot zijn strikte opdrachten behoort, wordt het vliegtuig ook ingezet in het kader van de transmigratieproblematiek. Zo was het vliegtuig als eerste ter plaatse op 27 oktober toen een rubberbootje met 24 transmigranten op drift sloeg nabij windparken op zee. Reddingshelikopters en een marineschip konden de opvarenden in veiligheid brengen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
